H Ελληνική Επανάσταση του 1821 ήταν µια πανελλήνια εξέγερση µε εθνικό και θρησκευτικό χαρακτήρα. Συµµετείχαν Ελληνες Ορθόδοξοι από όλα τα µέρη του υπόδουλου Γένους, αλλά και από τις κοινότητες της ∆ιασποράς. Γιορτάζοντας την 25η Μαρτίου, είναι ευκαιρία να αντλήσουµε µηνύµατα από το 1821 για την πορεία των σύγχρονων εθνικών θεµάτων. Πρώτο µήνυµα είναι η ανάγκη να διαφυλάξουµε την εθνική µας ταυτότητα σε συνδυασµό µε τις ευρωπαϊκές αξίες. Η Εκκλησία διαφύλαξε την ελληνικότητα, την αγωνιστικότητα και την ελπίδα.

Ο Αγιος Κοσµάς ο Αιτωλός καλούσε τους Ελληνες του 18ου αιώνος να µην εξισλαµισθούν και να διδάξουν στα παιδιά τους τη διαχρονική ελληνική γλώσσα. Ορθοδοξία, γλώσσα, Παιδεία, δηµοκρατία και πίστη στη συνέχεια του Ελληνισµού είναι και σήµερα τα στοιχεία της εθνικής ταυτότητας που θα µας κρατήσουν όρθιους. Η Ενιαία Ηπειρος, όλη υπό οθωµανικό ζυγό, έλαβε µέρος σε πολλά κινήµατα πριν από το 1821 και συνέβαλε την Ελληνική Επανάσταση. Τότε δεν υπήρχε ο όρος Βόρειος Ηπειρος. ∆ηµιουργήθηκε όταν χαράχθηκαν τα σύνορα µεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας τον ∆εκέµβριο του 1913. Ας µιλήσουµε καλύτερα για το βόρειο τµήµα της Ηπείρου και ας θυµηθούµε ότι η Μοσχόπολη, κοντά στην Κορυτσά, ήταν η πνευµατική πρωτεύουσα του Ελληνισµού κατά τον 18ο αιώνα. Είχε Ακαδηµία, σχολεία, ναούς, τυπογραφεία και µαχητικούς βλαχόφωνους Ελληνες κατοίκους. Καταστράφηκε από τους Τουρκαλβανούς µε εντολή του Αλή πασά. Εξάλλου, ο εθνικός ευεργέτης Ευαγγέλης Ζάππας από το Λάµποβο της Β. Ηπείρου υπήρξε στα νιάτα του αγωνιστής στο πλευρό των Σουλιωτών.

Ο Χατζηµιχάλης Νταλιάνης από το Αργυρόκαστρο, µε σπουδαία δράση κατά τη διάρκεια της Επαναστάσεως, σκοτώθηκε το 1828 µαχόµενος ηρωικά στο Φραγκοκάστελλο της Κρήτης. Ο Ελληνισµός της Κύπρου πλήρωσε βαρύ φόρο αίµατος για την ελευθερία του Εθνους µας. Στις 9 Ιουλίου 1821 θανατώθηκε µαρτυρικά στη Λευκωσία ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός µαζί µε όλους τους επισκόπους, τους ηγουµένους των µονών και 400 προκρίτους. Ο Τούρκος διοικητής είχε πληροφορηθεί τη συµµετοχή Κυπρίων κληρικών στη Φιλική Εταιρεία. Στην Εξοδο του Μεσολογγίου έλαβαν µέρος Κύπριοι, οι οποίοι τιµώνται σήµερα µε ειδικό µνηµείο. Στη Μάχη του Αναλάτου, στην Αθήνα, το 1827, έπεσαν µαχόµενοι πολλοί Κύπριοι. Ο καθηγητής Πέτρος Παπαπολυβίου έχει υπολογίσει ότι τουλάχιστον 500 Ελληνες της Κύπρου πολέµησαν στην Ελληνική Επανάσταση. Υπογραµµίζουµε όλα αυτά για να αντιληφθούµε την ιδιαίτερη ευθύνη µας απέναντι στην Κύπρο και τη Βόρειο Ηπειρο. Η εισβολή του «Αττίλα», το 1974, έχει επιβάλει µια συνεχιζόµενη κατοχή στη Μεγαλόνησο. Ο Ερντογάν µιλά ήδη για δύο ξεχωριστά κράτη.

Στην Αλβανία ο δήµαρχος Χειµάρρας, Φρέντης Μπελέρης, παραµένει αδίκως φυλακισµένος. Η απογραφή πληθυσµού του Οκτωβρίου 2023 ήταν κατάφωρα πλαστή και δεν θα καταγράψει αντικειµενικά το µέγεθος της ελληνικής εθνικής µειονότητας. Είναι χρήσιµο να τονίσουµε ότι ο Ερντογάν και ο Ράµα είναι στενοί φίλοι και σύµµαχοι. Για να διαφυλάξει η Ελλάς το κύρος της και για να βοηθήσει τους Κυπρίους και τους Βορειοηπειρώτες, απαιτείται η σαφής καταδίκη κάθε διχοτοµικού σχεδίου τύπου Ανάν στην Κύπρο και η σκληρότερη στάση έναντι του Ράµα. Να φύγει ο τουρκικός στρατός από την Κύπρο. Να εξασφαλισθούν τα ανθρώπινα δικαιώµατα των Ελλήνων της Αλβανίας.