Στις 25 Ιανουαρίου 2019 κυρώθηκε από 153 βουλευτές της Βουλής των Ελλήνων η Συµφωνία των Πρεσπών, η οποία υποστηρίχθηκε κυρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ. Εξι χρόνια µετά, ο απολογισµός είναι αρνητικός. Η σκοπιανή πλευρά παραβιάζει συστηµατικά τη συµφωνία. Τώρα, µε την κυβέρνηση του Μίτσκοσκι (VMRO-DPMNE), και προηγουµένως, µε την κυβέρνηση Σοσιαλδηµοκρατών - Ζάεφ.

Οι περισσότεροι επικριτές της συµφωνίας επισηµαίνουν ορθώς ότι υπάρχει αναντιστοιχία µεταξύ του επίσηµου ονόµατος (Βόρεια Μακεδονία) και των προβλέψεων για γλώσσα, εθνικότητα και ταυτότητα. Η συµφωνία δίνει το δικαίωµα στους Βόρειους γείτονές µας να ονοµάζονται Μακεδόνες και να έχουν γλώσσα «µακεδονική». Θα µπορούσε στα θέµατα αυτά να γίνει διαπραγµάτευση πιο πιεστική από ελληνικής πλευράς; Σαφώς ναι, όπως δείχνει το παράδειγµα της Βουλγαρίας. Η Σόφια έχει δηλώσει από το 2022 ότι θέτει δύο όρους για να άρει το βέτο της έναντι της ευρωπαϊκής πορείας των Σκοπίων.

Πρώτον, να γίνει δήλωση για τη γλώσσα. Τα Σκόπια έκαναν µια µεσοβέζικη δήλωση στις 19/7/2022 ενώπιον των Αρχών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Παραδέχονται ότι η γλώσσα που χρησιµοποιείται σήµερα δηµιουργήθηκε το 1945, άρα από το κοµµουνιστικό καθε στώς του Τίτο στην τότε Γιουγκοσλαβία. ∆εύτερον, η βουλγαρική κυβέρνηση (µε ενιαία, υπερκοµµατική γραµµή) ζητεί να αναγραφεί στο κανονιστικό µέρος του Συντάγµατος ότι η βουλγαρική εθνότητα είναι συστατικό στοιχείο του λαού των Σκοπίων, όπως οι λεγόµενοι «Μακεδόνες», οι Αλβανοί κ.ά. Η κυβέρνηση του Μίτσκοσκι είναι απρόθυµη και το θέµα έχει βαλτώσει. Μπορούσαµε, λοιπόν, και εµείς να πιέσουµε.

Πιστεύω, όµως, ότι από την αρχή το κύριο πρόβληµα της συµφωνίας ήταν ο γεωγραφικός προσδιορισµός. Η σηµερινή Πρόεδρος της ∆ηµοκρατίας, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, και ο νυν πρωθυπουργός, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, κατά κανόνα χρησιµοποιούν µόνο τον όρο «Μακεδονία». Στην παγκόσµια Ιστορία έχουµε δει ότι η µοίρα των γεωγραφικών προσδιορισµών είναι να αχρηστεύονται. Η Υπεριορδανία έγινε Ιορδανία. Η Ανατολική ∆ηµοκρατία της Ουρουγάης διεθνώς αποκαλείται Ουρουγουάη. Οι γεωγραφικοί προσδιορισµοί έχουν νόηµα µόνον όταν δίπλα στη Βόρεια υπάρχει και µία Νότια (βλέπε Κορέα).

Αν δεν αντιδράσουµε µε κάθε νόµιµο και αποτελεσµατικό τρόπο, φοβούµαι ότι το επόµενο βήµα θα είναι να ενταθούν οι αλυτρωτικές δηλώσεις, όπως αυτή που έκανε προ ολίγων ηµερών στις ΗΠΑ ο Σκοπιανός πρωθυπουργός. Ο Χρίστιαν Μίτσκοσκι είπε ότι το «µακεδονικό» ζήτηµα είναι άλυτο και υπαρκτό και κάλεσε τους συµπατριώτες του της ∆ιασποράς να καταγάγουν νίκες, προφανώς εναντίον της Ελλάδος! Σε µια εποχή που η Ελλάς διαµαρτύρεται δικαίως για την ισλαµοποίηση ορθόδοξων βυζαντινών ναών και µνηµείων, είναι απαραίτητο να διαφυλάξουµε τη βυζαντινή κληρονοµιά και ιστορία του µακεδονικού Ελληνισµού. Η Συµφωνία των Πρεσπών περιλαµβάνει µία πρόβλεψη (που δεν τηρείται) για να προστατεύσει την αρχαία ελληνική ιστορία, αλλά δεν γράφει τίποτε για την περίοδο του Βυζαντίου, της Τουρκοκρατίας και των Νεότερων Χρόνων. Το αποτέλεσµα είναι να διεκδικούν Βούλγαροι και Σκοπιανοί την ταυτότητα των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου, των δύο Ελλήνων, Θεσσαλονικέων, ιεραποστόλων του 9ου αιώνος.

∆εν συµφωνώ µε όσους µιλούν περί µονοµερούς καταγγελίας της συµφωνίας. Οι διεθνείς συµφωνίες, όταν παραβιάζονται, παραπέµπονται σε διεθνή δικαστήρια. Ας ακούσουµε επ’ αυτού τους ειδικούς του ∆ιεθνούς ∆ικαίου. Ας λάβουµε, όµως, τα κατάλληλα µέτρα, για να προβάλλεται σωστά η ιστορία µας εντός και εκτός Ελλάδος.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά