Σωστά είχε επισημάνει ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν στην προεκλογική εκστρατεία του ότι η κυρία Μαρίν Λεπέν δεν είχε καλές απαντήσεις στα επιχειρήματά του, αλλά αξιοποιούσε τον θυμό εκείνων των Γάλλων πολιτών που ταλαιπωρούνται από τα οικονομικά προβλήματά τους. Τελικώς, ο κ. Μακρόν κέρδισε την εκλογική μάχη, αλλά σημασία μεγάλη έχει το γεγονός ότι η ακροδεξιά αντίπαλός του πήρε υψηλά ποσοστά και στους δύο γύρους. Ο ακραίος εθνικιστικός λόγος της κέρδισε το ένα τέταρτο των πολιτών στον πρώτο γύρο και προτιμήθηκε από το 42% στον δεύτερο. Γενικότερα, όμως, στις γαλλικές εκλογές καταγράφηκαν ενδιαφέροντα πράγματα, που δείχνουν την ανησυχία μιας ευρωπαϊκής κοινωνίας που δεν περνάει καλά και «ψάχνεται»: Από τον πρώτο γύρο φάνηκε κατ’ αρχάς πως ούτε καν το ένα τρίτο των Γάλλων ψηφοφόρων δεν επιδοκίμασε τις πολιτικές του προέδρου Μακρόν και ότι η ακροδεξιά κυρία Μαρίν Λεπέν ασκούσε πολιτική γοητεία σε λαϊκά στρώματα. Πήρε, δε, ένα καλό ποσοστό μια πολύχρωμη Αριστερά, που επίσης έδειξε το πόσο αυξημένη είναι πλέον η αποδοκιμασία της ασκούμενης, κατά τους όρους της Ε.Ε., οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής στη δεύτερη ισχυρότερη βιομηχανική δύναμη της Ευρώπης, τη Γαλλία.

Η υπόθεση των γαλλικών προεδρικών εκλογών ήρθε να υπογραμμίσει το πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα για τις κοινωνίες των χωρών της ευρωζώνης και το πόσο μακριά μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει αυτή η δυσφορία σε ένα ορατό μέλλον. Οι εξελίξεις δείχνουν πλέον με διάφορους τρόπους ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν κατάφερε, με λίγες εξαιρέσεις, να οργανώσει μια οικονομική πολιτική που θα έφερνε ευημερία ή, τουλάχιστον, ένα ανεκτό, ελάχιστο επίπεδο ευημερίας στις κοινωνίες των χωρών-μελών της. Υποταγμένες οι χώρες της Ε.Ε. στο δόγμα του «Μάαστριχτ» και στους περιοριστικούς δημοσιονομικούς όρους της ευρωζώνης, καθώς και στην άκαμπτη γερμανική λογική της διαρκούς λιτότητας, ξέχασαν την ευρωπαϊκή «ολοκλήρωση», οδηγήθηκαν σε μεγάλες κοινωνικές ανισότητες και σε «θυμωμένα» πολιτικά σχήματα ακραίων απόψεων με εθνικιστικά και ρατσιστικά χρώματα.

Οι δημοκρατικές ηγεσίες της Ευρώπης και οι κοινωνίες που τις στηρίζουν αποδοκιμάζουν, βεβαίως, τις παραπάνω δυνάμεις, που δραστηριοποιούνται στην Ουγγαρία, τη Γαλλία, την Ιταλία ή αλλού. Ομως, οι αποδοκιμασίες αυτές μπορεί να ησυχάζουν τις συνειδήσεις των δημοκρατών, αλλά δεν προσφέρουν τίποτε στην υπόθεση της καταφανούς ανάγκης για έναν άλλο, νέο βηματισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με τολμηρές κοινές αποφάσεις των κορυφαίων θεσμικών οργάνων της. Ας μη γελιόμαστε. Η χώρα μας έχει ακόμη σοβαρά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα και δεν εξαιρείται από το ευρωπαϊκό «κακό». Μην ξεχνάμε ότι η κυρία Λεπέν έχει τις συμπάθειές της στην κοινωνία μας. Στην Ελλάδα, βέβαια, η πρώτη επίθεση των νεοναζιστών της «Χρυσής Αυγής», που μάχονταν και εξύβριζαν τα δημοκρατικά κόμματα της Βουλής, αποκρούστηκε. Οι αρχηγοί της μπήκαν στη φυλακή και οι τραμπούκοι των «ταγμάτων εφόδου» βγήκαν εκτός κυκλοφορίας. Ομως, ας μην ησυχάζει ο δημοκρατικός κόσμος μας. Ακροδεξιές, φασιστικές και ρατσιστικές απόψεις έρπουν σε διάφορα σημεία της ελληνικής κοινωνίας και περιμένουν μια «κατάλληλη» στιγμή για επάνοδό τους στο πολιτικό προσκήνιο με κάποιο κομματικό σχήμα. Ας μην ησυχάζει ο δημοκρατικός κόσμος, γιατί φαινόμενα όπως ο «λεπενισμός» ή ο νεοναζισμός δεν πέφτουν από τον ουρανό ούτε έχουν μεταφυσικές εξηγήσεις.

Τρέφονται από τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα που οι δημοκρατικές κυβερνήσεις δεν μπορούν να επιλύσουν, απογοητεύοντας τους πολίτες, με αποτέλεσμα το αδυνάτισμα της κοινωνικής συνοχής. Τρέφονται, επίσης, από πολιτικές ανεπάρκειες, από καυγάδες και κακολογίες που ανταλλάσσουν παθιασμένα μεταξύ τους τα δημοκρατικά κόμματα. Αυτό ας το καταλάβουν κάποτε τα δύο μεγάλα κόμματα της χώρας μας, που καθημερινά διάφοροι εκπρόσωποί τους προσπαθούν, λες, να πείσουν το ελληνικό κοινό ότι «βλάπτουν και τα δύο τη Συρία το ίδιο»...

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά στις 7 Μαΐου 2022