Η πιο light εσωκοµµατική αντιπολίτευση από καταβολής της ΝΔ
Άρθρο γνώμης
Η Ιστορία θα γράψει ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επί εννέα συναπτά έτη την πιο περιορισµένη σε όγκο, ένταση, δυναµική και επιρροή εσωκοµµατική αντιπολίτευση στη Νέα ∆ημοκρατία
Πρώτα µια γενική επισήµανση, που αν και µοιάζει κάπως απλοϊκή, συνοψίζει σε αδρές γραµµές την κατάσταση στο εσωτερικό της Νέας ∆ηµοκρατίας: Στα 50 χρόνια της ύπαρξής της, είχε πάντοτε ένα πιο φιλελεύθερο κοµµάτι κι ένα πιο συντηρητικό κοµµάτι, τα οποία συνυπήρχαν άλλοτε αρµονικά κι άλλοτε µε δυσκολία. Όποτε ένας ηγέτης του κόµµατος εξέφραζε περισσότερο το ένα κοµµάτι, το άλλο κατόρθωνε αργά ή γρήγορα και συσπειρωνόταν και ασκούσε εσωκοµµατική αντιπολίτευση, η ένταση της οποίας ποικίλλει ανάλογα µε την ιστορική περίοδο και την πολιτική συγκυρία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι µετά την είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (τότε ΕΟΚ) το 1981, οι πρώτοι ευρωβουλευτές της Νέας ∆ηµοκρατίας ήταν καταχωρισµένοι για αρκετούς µήνες στο Ευρωκοινοβούλιο ως ανεξάρτητοι: Αφού αµφιταλαντεύτηκαν επί µακρόν µεταξύ των Φιλελεύθερων, των Συντηρητικών, των Γκολικών και του ΕΛΚ, τελικά εντάχθηκαν σύσσωµοι στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόµµα, στις τάξεις του οποίου παραµένει η Ν∆ µέχρι και σήµερα.
Το DNA της Νέας ∆ηµοκρατίας, ωστόσο, περιέχει στοιχεία από όλα τα παραπάνω ευρωπαϊκά πολιτικά κόµµατα και τις αντίστοιχες ιδεολογικές τους πλατφόρµες. Για να φτάσουµε στο σήµερα και να αντιληφθούµε ποιο είναι ακριβώς το µέγεθος και η επιρροή της εσωκοµµατικής αντιπολίτευσης που αντιµετωπίζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πρέπει απαραίτητα να ρίξουµε µια γρήγορη µατιά στο παρελθόν.
Ο Κωνσταντίνος Καραµανλής ήταν το 1974 πρώην πρωθυπουργός επί οκταετία, ιδρυτής του κόµµατος και κυρίως ο άνθρωπος που αποκατέστησε τη δηµοκρατία στον τόπο. Εσωκοµµατική αντιπολίτευση ήταν ίσως το πιο σύντοµο ανέκδοτο της εποχής, µε τις ιδιαίτερες αυτές συνθήκες. Η συνέχεια ήταν πολύ διαφορετική ωστόσο.
Ο Γεώργιος Ράλλης αµφισβητούνταν ουσιαστικά από την πρώτη στιγµή από τον Ευάγγελο Αβέρωφ, ο οποίος απέρριψε την πρόταση για αντιπροεδρία της κυβέρνησης που του προτάθηκε (τη δέχθηκε αρκετά αργότερα), και τελικά είδε τον Αβέρωφ να τον διαδέχεται στην ηγεσία του κόµµατος.
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ως πρόεδρος της Ν∆ αµφισβητήθηκε από τον βασικό του εσωκοµµατικό αντίπαλο, Κωστή Στεφανόπουλο, ο οποίος τελικά αποχώρησε και ίδρυσε τη ∆ΗΑΝΑ παίρνοντας µαζί του δέκα βουλευτές. Ως πρωθυπουργός ο Μητσοτάκης είχε από την πρώτη σχεδόν ηµέρα να διαχειριστεί τη λεγόµενη τότε από τον Τύπο της εποχής τρόικα, που αποτελούνταν από τον Μιλτιάδη Έβερτ, τον Σταύρο ∆ήµα και τον Αθανάσιο Κανελλόπουλο, οι οποίοι ασκούσαν κριτική στην οικονοµική πολιτική της κυβέρνησης. Παράλληλα, αναδυόταν στους κόλπους της Ν∆ η προσωπικότητα του Αντώνη Σαµαρά, που τελικά αποσκίρτησε και ίδρυσε την Πολιτική Άνοιξη.
Ο Κώστας Καραµανλής πριν κλείσει τον πρώτο του χρόνο ως πρόεδρος της Ν∆ γνώρισε τέτοια εσωκοµµατική αµφισβήτηση, που επέλεξε να διαγράψει έξι στελέχη (Σουφλιάς, Μάνος, Κοντογιαννόπουλος και, για ένα έτος, Παπαληγούρας, Τατούλης, Κάκκαλος) και να θέσει «υπεράνω κόµµατος» τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. Στη διάρκεια της πρωθυπουργίας του οι τότε «δελφίνοι», όπως ο Γιώργος Βουλγαράκης, προσπαθούσαν να ανοίξουν τον δικό τους βηµατισµό, ενώ η Ντόρα Μπακογιάννη είχε µια διακριτή οµάδα εντός του κόµµατος περισσότερο, αλλά και εντός της κυβέρνησης, χωρίς να ασκήσει ποτέ ανοιχτά εσωκοµµατική αντιπολίτευση.
Φτάνουµε κάπως έτσι στην προεδρία Σαµαρά, µε την Ντόρα Μπακογιάννη να αµφισβητεί ευθέως την κοµβική επιλογή του, την καταψήφιση δηλαδή του πρώτου µνηµονίου και µετά τη διαγραφή της να ιδρύει τη ∆ηµοκρατική Συµµαχία. Χρήστος Μαρκογιαννάκης, Κώστας Κιλτίδης, Θεόδωρος Σκυλακάκης, Λευτέρης Αυγενάκης, Γιώργος Κοντογιάννης ήταν οι βουλευτές που την ακολούθησαν στο νέο κόµµα. ∆εν τα γράφουµε όλα αυτά ούτε γιατί µας έπιασε κάποια νοσταλγία για το παρελθόν ούτε γιατί διεκδικεί αυτό το σηµείωµα χαρακτήρα ιστορικής ανασκόπησης. Αλλά γιατί δίνουν το µέτρο της σύγκρισης µε το σήµερα.
Σε δύο µήνες από τώρα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συµπληρώνει εννέα χρόνια στην ηγεσία της Νέας ∆ηµοκρατίας, όντας ο δεύτερος µακροβιότερος πρόεδρος στην ιστορία της µετά τον Κώστα Καραµανλή. Από τους τρεις εσωκοµµατικούς αντιπάλους του το 2015, ο ένας (Γεωργιάδης) είναι υπουργός της κυβέρνησής του, ο άλλος (Τζιτζικώστας) επίτροπος στην ΕΕ και ο βασικός (Μεϊµαράκης) είναι ευρωβουλευτής, χωρίς κανείς από τους τρεις να έχει ποτέ εκφράσει δηµόσια αµφισβήτηση ή ένσταση για την πολιτική γραµµή που χαράσσει ο κ. Μητσοτάκης. «∆ελφίνος», µε την έννοια που γνωρίσαµε τον όρο τις τελευταίες δεκαετίες, δεν υπάρχει στον ορίζοντα, ούτε κάποια οργανωµένη οµάδα εντός του κόµµατος ή της Κοινοβουλευτικής Οµάδας ή της κυβέρνησης που να τον αµφισβητεί. Οι δύο ερωτήσεις στο Κοινοβούλιο (από 11 και 8 κυβερνητικούς βουλευτές αντίστοιχα) δεν είχαν τη συνέχεια που πολλοί ανέµεναν και αρκετοί προέβλεπαν. Οι δηµόσιες παρεµβάσεις των δύο πρώην πρωθυπουργών, Κ. Καραµανλή και Α. Σαµαρά, έχουν πυκνώσει και περιέχουν αιχµές, σπόντες και σκληρή κριτική, ιδίως στα λεγόµενα εθνικά θέµατα. Μπορεί στο µέλλον, ανάλογα µε τις συνθήκες και τις εξελίξεις, να παράγουν κάποιο αποτέλεσµα, αλλά προς το παρόν ο αντίκτυπός τους περιορίζεται σε ζωηρές συζητήσεις στο καφενείο της Βουλής και σε άλλα καφενεία στην επικράτεια και σε ζωηρά σχόλια στις παραπολιτικές στήλες των εφηµερίδων και των σάιτ.
Η Ιστορία θα γράψει ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επί εννέα συναπτά έτη την πιο περιορισµένη σε όγκο, ένταση, δυναµική και επιρροή εσωκοµµατική αντιπολίτευση στη Ν∆. Όσοι επικεντρώνουν το πρόβληµα της κυβέρνησης εκεί, παραβλέπουν τα σηµαντικά και σοβαρά προβλήµατα στην κοινωνία, που αποτελούν και το µέτρο στο οποίο θα κριθεί η εκλογική της απόδοση το 2027.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
Είναι χαρακτηριστικό ότι µετά την είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (τότε ΕΟΚ) το 1981, οι πρώτοι ευρωβουλευτές της Νέας ∆ηµοκρατίας ήταν καταχωρισµένοι για αρκετούς µήνες στο Ευρωκοινοβούλιο ως ανεξάρτητοι: Αφού αµφιταλαντεύτηκαν επί µακρόν µεταξύ των Φιλελεύθερων, των Συντηρητικών, των Γκολικών και του ΕΛΚ, τελικά εντάχθηκαν σύσσωµοι στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόµµα, στις τάξεις του οποίου παραµένει η Ν∆ µέχρι και σήµερα.
Το DNA της Νέας ∆ηµοκρατίας, ωστόσο, περιέχει στοιχεία από όλα τα παραπάνω ευρωπαϊκά πολιτικά κόµµατα και τις αντίστοιχες ιδεολογικές τους πλατφόρµες. Για να φτάσουµε στο σήµερα και να αντιληφθούµε ποιο είναι ακριβώς το µέγεθος και η επιρροή της εσωκοµµατικής αντιπολίτευσης που αντιµετωπίζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πρέπει απαραίτητα να ρίξουµε µια γρήγορη µατιά στο παρελθόν.
Ο Κωνσταντίνος Καραµανλής ήταν το 1974 πρώην πρωθυπουργός επί οκταετία, ιδρυτής του κόµµατος και κυρίως ο άνθρωπος που αποκατέστησε τη δηµοκρατία στον τόπο. Εσωκοµµατική αντιπολίτευση ήταν ίσως το πιο σύντοµο ανέκδοτο της εποχής, µε τις ιδιαίτερες αυτές συνθήκες. Η συνέχεια ήταν πολύ διαφορετική ωστόσο.
Ο Γεώργιος Ράλλης αµφισβητούνταν ουσιαστικά από την πρώτη στιγµή από τον Ευάγγελο Αβέρωφ, ο οποίος απέρριψε την πρόταση για αντιπροεδρία της κυβέρνησης που του προτάθηκε (τη δέχθηκε αρκετά αργότερα), και τελικά είδε τον Αβέρωφ να τον διαδέχεται στην ηγεσία του κόµµατος.
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ως πρόεδρος της Ν∆ αµφισβητήθηκε από τον βασικό του εσωκοµµατικό αντίπαλο, Κωστή Στεφανόπουλο, ο οποίος τελικά αποχώρησε και ίδρυσε τη ∆ΗΑΝΑ παίρνοντας µαζί του δέκα βουλευτές. Ως πρωθυπουργός ο Μητσοτάκης είχε από την πρώτη σχεδόν ηµέρα να διαχειριστεί τη λεγόµενη τότε από τον Τύπο της εποχής τρόικα, που αποτελούνταν από τον Μιλτιάδη Έβερτ, τον Σταύρο ∆ήµα και τον Αθανάσιο Κανελλόπουλο, οι οποίοι ασκούσαν κριτική στην οικονοµική πολιτική της κυβέρνησης. Παράλληλα, αναδυόταν στους κόλπους της Ν∆ η προσωπικότητα του Αντώνη Σαµαρά, που τελικά αποσκίρτησε και ίδρυσε την Πολιτική Άνοιξη.
Ο Κώστας Καραµανλής πριν κλείσει τον πρώτο του χρόνο ως πρόεδρος της Ν∆ γνώρισε τέτοια εσωκοµµατική αµφισβήτηση, που επέλεξε να διαγράψει έξι στελέχη (Σουφλιάς, Μάνος, Κοντογιαννόπουλος και, για ένα έτος, Παπαληγούρας, Τατούλης, Κάκκαλος) και να θέσει «υπεράνω κόµµατος» τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. Στη διάρκεια της πρωθυπουργίας του οι τότε «δελφίνοι», όπως ο Γιώργος Βουλγαράκης, προσπαθούσαν να ανοίξουν τον δικό τους βηµατισµό, ενώ η Ντόρα Μπακογιάννη είχε µια διακριτή οµάδα εντός του κόµµατος περισσότερο, αλλά και εντός της κυβέρνησης, χωρίς να ασκήσει ποτέ ανοιχτά εσωκοµµατική αντιπολίτευση.
Φτάνουµε κάπως έτσι στην προεδρία Σαµαρά, µε την Ντόρα Μπακογιάννη να αµφισβητεί ευθέως την κοµβική επιλογή του, την καταψήφιση δηλαδή του πρώτου µνηµονίου και µετά τη διαγραφή της να ιδρύει τη ∆ηµοκρατική Συµµαχία. Χρήστος Μαρκογιαννάκης, Κώστας Κιλτίδης, Θεόδωρος Σκυλακάκης, Λευτέρης Αυγενάκης, Γιώργος Κοντογιάννης ήταν οι βουλευτές που την ακολούθησαν στο νέο κόµµα. ∆εν τα γράφουµε όλα αυτά ούτε γιατί µας έπιασε κάποια νοσταλγία για το παρελθόν ούτε γιατί διεκδικεί αυτό το σηµείωµα χαρακτήρα ιστορικής ανασκόπησης. Αλλά γιατί δίνουν το µέτρο της σύγκρισης µε το σήµερα.
Σε δύο µήνες από τώρα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συµπληρώνει εννέα χρόνια στην ηγεσία της Νέας ∆ηµοκρατίας, όντας ο δεύτερος µακροβιότερος πρόεδρος στην ιστορία της µετά τον Κώστα Καραµανλή. Από τους τρεις εσωκοµµατικούς αντιπάλους του το 2015, ο ένας (Γεωργιάδης) είναι υπουργός της κυβέρνησής του, ο άλλος (Τζιτζικώστας) επίτροπος στην ΕΕ και ο βασικός (Μεϊµαράκης) είναι ευρωβουλευτής, χωρίς κανείς από τους τρεις να έχει ποτέ εκφράσει δηµόσια αµφισβήτηση ή ένσταση για την πολιτική γραµµή που χαράσσει ο κ. Μητσοτάκης. «∆ελφίνος», µε την έννοια που γνωρίσαµε τον όρο τις τελευταίες δεκαετίες, δεν υπάρχει στον ορίζοντα, ούτε κάποια οργανωµένη οµάδα εντός του κόµµατος ή της Κοινοβουλευτικής Οµάδας ή της κυβέρνησης που να τον αµφισβητεί. Οι δύο ερωτήσεις στο Κοινοβούλιο (από 11 και 8 κυβερνητικούς βουλευτές αντίστοιχα) δεν είχαν τη συνέχεια που πολλοί ανέµεναν και αρκετοί προέβλεπαν. Οι δηµόσιες παρεµβάσεις των δύο πρώην πρωθυπουργών, Κ. Καραµανλή και Α. Σαµαρά, έχουν πυκνώσει και περιέχουν αιχµές, σπόντες και σκληρή κριτική, ιδίως στα λεγόµενα εθνικά θέµατα. Μπορεί στο µέλλον, ανάλογα µε τις συνθήκες και τις εξελίξεις, να παράγουν κάποιο αποτέλεσµα, αλλά προς το παρόν ο αντίκτυπός τους περιορίζεται σε ζωηρές συζητήσεις στο καφενείο της Βουλής και σε άλλα καφενεία στην επικράτεια και σε ζωηρά σχόλια στις παραπολιτικές στήλες των εφηµερίδων και των σάιτ.
Η Ιστορία θα γράψει ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επί εννέα συναπτά έτη την πιο περιορισµένη σε όγκο, ένταση, δυναµική και επιρροή εσωκοµµατική αντιπολίτευση στη Ν∆. Όσοι επικεντρώνουν το πρόβληµα της κυβέρνησης εκεί, παραβλέπουν τα σηµαντικά και σοβαρά προβλήµατα στην κοινωνία, που αποτελούν και το µέτρο στο οποίο θα κριθεί η εκλογική της απόδοση το 2027.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή