Η αφωνία της Αριστεράς απέναντι στα πραγµατικά προβλήµατα
Άρθρο γνώμης
Το ρεύµα ενάντια στις πολιτικές λιτότητας, που θέριεψε τον ΣΥΡΙΖΑ, τους Podemos, το Die Linke, χάθηκε πια και µαζί του έσβησαν όλοι αυτοί οι πολιτικοί σχηµατισµοί
Πριν από 15 µέρες, το Ευρωπαϊκό ∆ικαστήριο ∆ικαιωµάτων του Ανθρώπου (Ε∆∆Α) έβγαλε µια καταδικαστική απόφαση για τη χώρα µας. Σηµειώνει τη «συστηµατική πρακτική επαναπροώθησης από τις ελληνικές Αρχές πολιτών τρίτων χωρών από την περιοχή του Έβρου προς την Τουρκία», δέχεται ότι πραγµατοποιήθηκε η επαναπροώθηση (pushback) της Α.R.E., Τουρκάλας που είχε αιτηθεί άσυλο από τις ελληνικές Αρχές, και δέχεται επίσης ότι η εν λόγω πολίτης της Τουρκίας κρατήθηκε παράνοµα -από τις ελληνικές Αρχές- πριν από το pushback.
Σε οποιαδήποτε άλλη χρονική συγκυρία -π.χ. πριν από πέντε ή δέκα ή είκοσι χρόνια- τα κόµµατα της Αριστεράς θα είχαν ξεσηκώσει το σύµπαν: Επίκαιρες ερωτήσεις στη Βουλή, αναφορές και ερωτήσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, συνεντεύξεις Τύπου, ψηφίσµατα κ.ά. Εν προκειµένω, µε ελάχιστες και αναιµικές εξαιρέσεις, δεν ασχολήθηκε κανείς. Ίσως για δύο βασικούς λόγους: Πρώτον, η εν λόγω επαναπροώθηση έλαβε χώρα επί των ηµερών διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. ∆εύτερον, η σύγχυση και το µπέρδεµα στην Αριστερά για το τι ακριβώς περιλαµβάνει πλέον η πολιτική της ατζέντα ολοένα και µεγαλώνουν.
Αριστερά βέβαια δεν είναι µόνο ο ΣΥΡΙΖΑ. Είναι και το ΠΑΣΟΚ, που διεκδικεί ωστόσο έναν πιο κεντρώο ρόλο. Είναι η Νέα Αριστερά, η Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου, το ΜέΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη, το Κίνηµα ∆ηµοκρατίας του Στέφανου Κασσελάκη (το ΚΚΕ αυτοεξαιρείται από αυτή την εξίσωση). Όλοι οι παραπάνω (πλην ΠΑΣΟΚ) διεκδίκησαν στο όχι και τόσο µακρινό παρελθόν τη διακυβέρνηση του τόπου υπό την ηγεσία του Αλέξη Τσίπρα, την κέρδισαν, άλλοι έφυγαν έπειτα από λίγους µήνες στην εξουσία, άλλοι έπειτα από λίγα χρόνια, άλλοι αργότερα. Όλοι όµως µοιάζουν να µην µπορούν πλέον να απαντήσουν σε µια σειρά από ερωτήµατα, που κάποτε οι απαντήσεις έµοιαζαν αυτονόητες για τον χώρο αυτό: Ποια είναι η ατζέντα, ποιες οι βασικές διεκδικήσεις, ποια τα προτάγµατα, ποιους επιδιώκουν να εκπροσωπήσουν και ποιους όχι.
Το Μεταναστευτικό-Προσφυγικό είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγµα. Κάποτε ζήτηµα-σηµαία, τώρα κατ’ επιλογή κάτω από το χαλί ζητήµατα από την απόφαση του Ε∆∆Α µέχρι τον άγριο ξυλοδαρµό επτά Μαροκινών από µέλη κυκλώµατος διακίνησης µεταναστών στη Θεσσαλονίκη. Αντιλαµβάνονται ίσως ότι ένα ισχυρό ρεύµα στην κοινωνία έχει µια πιο σκληρή θέση και αυστηρή άποψη για τις µεταναστευτικές ροές, αλλά αν τελικά ούτε στηρίζεις τις επαναπροωθήσεις, όπως κάνει π.χ. η Άκρα ∆εξιά, ούτε τις καταδικάζεις, ποια θέση παίρνεις και ποιος µπορεί να ταυτιστεί µαζί σου;
Σε µείζονα κοινωνικά ζητήµατα, που συζητάει ένα µεγάλο κοµµάτι της κοινωνίας, όπως είναι η παραβατικότητα και η εγκληµατικότητα των εφήβων και των νέων, οι οποίες εκδηλώνονται από φαινόµενα µπούλινγκ στο σχολείο µέχρι µαχαιρώµατα και ξυλοδαρµούς και φτάνει µέχρι διακίνηση ναρκωτικών και κλοπές, ποια θέση παίρνει η Αριστερά πέρα από να τα καταδικάζει; Η κυβέρνηση, που παρακολουθεί στενά τις διεθνείς τάσεις και εξελίξεις, σε µια πτυχή π.χ. του ζητήµατος αυτού είδε την απόφαση που έλαβε η Αυστραλία για απαγόρευση των social media στα παιδιά, µελέτησε τις διαστάσεις του θέµατος, αποφάσισε να µην υιοθετήσει µια τόσο προωθηµένη στάση και ανακοίνωσε ορισµένα µέτρα και πρωτοβουλίες, προκαλώντας µια ελαφρά αµηχανία στην Αριστερά, η οποία φάνηκε απροετοίµαστη να τοποθετηθεί σε βάθος και πειστικά σε ένα τέτοιο κοινωνικό φαινόµενο.
Η παραδοσιακή ατζέντα της Αριστεράς -όχι µόνο στην Ελλάδα αλλά σχεδόν σε ολόκληρη την Ευρώπη-, είτε αφορά το Μεταναστευτικό-Προσφυγικό είτε την προστασία του περιβάλλοντος και την πράσινη µετάβαση, είτε τα δικαιώµατα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, αντιµετωπίζεται µε δυσπιστία ή ακόµα και µε καχυποψία από σηµαντική πλέον µερίδα των πολιτών. Στις δηµοσκοπήσεις και τις κάλπες επελαύνει πανευρωπαϊκά αλλού η συντηρητική ∆εξιά, αλλού η ριζοσπαστική ∆εξιά, αλλού η Άκρα ∆εξιά. Οι πολίτες πείθονται σε ολοένα και µικρότερο βαθµό από το αφήγηµα της Αριστεράς - ίσως γιατί δεν το βλέπουν ή γιατί πολύ απλά δεν υπάρχει µε τρόπο συνεκτικό και ρεαλιστικό.
Το ρεύµα ενάντια στις πολιτικές λιτότητας, που θέριεψε τον ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα, τους Podemos του Πάµπλο Ιγκλέσιας, το Die Linke στη Γερµανία, τον Μελανσόν στη Γαλλία, χάθηκε πια και µαζί του έσβησαν σε µεγάλο βαθµό όλοι αυτοί οι πολιτικοί σχηµατισµοί: Ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται σε µονοψήφια ποσοστά, η τύχη των Podemos αγνοείται, ο Μελανσόν στρώνει άθελά του τον δρόµο στη Λεπέν, η πρώην πρόεδρος της ΚΟ του Die Linke, Σάρα Βάγκενκνεχτ, έχει φτιάξει δικό της κόµµα, δανειζόµενη αρκετές ιδέες από την Ακροδεξιά. Οι εκλογές απέχουν τριάντα µήνες, ακόµα, και οι συζητήσεις για το ποιος θα κυβερνήσει µε ποιον έπειτα από αυτές είναι ωραίες για ένα ηλιόλουστο χειµωνιάτικο µεσηµέρι στο καφενείο. Όταν εξέρχονται από το καφενείο, οι πολίτες έχουν να αντιµετωπίσουν πραγµατικά προβλήµατα και η Αριστερά δεν έχει καταφέρει ακόµα να σκαρφιστεί πειστικές απαντήσεις σε αυτά.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
Σε οποιαδήποτε άλλη χρονική συγκυρία -π.χ. πριν από πέντε ή δέκα ή είκοσι χρόνια- τα κόµµατα της Αριστεράς θα είχαν ξεσηκώσει το σύµπαν: Επίκαιρες ερωτήσεις στη Βουλή, αναφορές και ερωτήσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, συνεντεύξεις Τύπου, ψηφίσµατα κ.ά. Εν προκειµένω, µε ελάχιστες και αναιµικές εξαιρέσεις, δεν ασχολήθηκε κανείς. Ίσως για δύο βασικούς λόγους: Πρώτον, η εν λόγω επαναπροώθηση έλαβε χώρα επί των ηµερών διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. ∆εύτερον, η σύγχυση και το µπέρδεµα στην Αριστερά για το τι ακριβώς περιλαµβάνει πλέον η πολιτική της ατζέντα ολοένα και µεγαλώνουν.
Ποια είναι η ατζέντα, ποιες οι βασικές διεκδικήσεις, ποια τα προτάγµατα, ποιους επιδιώκουν να εκπροσωπήσουν και ποιους όχι
Αριστερά βέβαια δεν είναι µόνο ο ΣΥΡΙΖΑ. Είναι και το ΠΑΣΟΚ, που διεκδικεί ωστόσο έναν πιο κεντρώο ρόλο. Είναι η Νέα Αριστερά, η Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου, το ΜέΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη, το Κίνηµα ∆ηµοκρατίας του Στέφανου Κασσελάκη (το ΚΚΕ αυτοεξαιρείται από αυτή την εξίσωση). Όλοι οι παραπάνω (πλην ΠΑΣΟΚ) διεκδίκησαν στο όχι και τόσο µακρινό παρελθόν τη διακυβέρνηση του τόπου υπό την ηγεσία του Αλέξη Τσίπρα, την κέρδισαν, άλλοι έφυγαν έπειτα από λίγους µήνες στην εξουσία, άλλοι έπειτα από λίγα χρόνια, άλλοι αργότερα. Όλοι όµως µοιάζουν να µην µπορούν πλέον να απαντήσουν σε µια σειρά από ερωτήµατα, που κάποτε οι απαντήσεις έµοιαζαν αυτονόητες για τον χώρο αυτό: Ποια είναι η ατζέντα, ποιες οι βασικές διεκδικήσεις, ποια τα προτάγµατα, ποιους επιδιώκουν να εκπροσωπήσουν και ποιους όχι.
Το Μεταναστευτικό-Προσφυγικό είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγµα. Κάποτε ζήτηµα-σηµαία, τώρα κατ’ επιλογή κάτω από το χαλί ζητήµατα από την απόφαση του Ε∆∆Α µέχρι τον άγριο ξυλοδαρµό επτά Μαροκινών από µέλη κυκλώµατος διακίνησης µεταναστών στη Θεσσαλονίκη. Αντιλαµβάνονται ίσως ότι ένα ισχυρό ρεύµα στην κοινωνία έχει µια πιο σκληρή θέση και αυστηρή άποψη για τις µεταναστευτικές ροές, αλλά αν τελικά ούτε στηρίζεις τις επαναπροωθήσεις, όπως κάνει π.χ. η Άκρα ∆εξιά, ούτε τις καταδικάζεις, ποια θέση παίρνεις και ποιος µπορεί να ταυτιστεί µαζί σου;
Σε µείζονα κοινωνικά ζητήµατα, που συζητάει ένα µεγάλο κοµµάτι της κοινωνίας, όπως είναι η παραβατικότητα και η εγκληµατικότητα των εφήβων και των νέων, οι οποίες εκδηλώνονται από φαινόµενα µπούλινγκ στο σχολείο µέχρι µαχαιρώµατα και ξυλοδαρµούς και φτάνει µέχρι διακίνηση ναρκωτικών και κλοπές, ποια θέση παίρνει η Αριστερά πέρα από να τα καταδικάζει;
Σε µείζονα κοινωνικά ζητήµατα, που συζητάει ένα µεγάλο κοµµάτι της κοινωνίας, όπως είναι η παραβατικότητα και η εγκληµατικότητα των εφήβων και των νέων, οι οποίες εκδηλώνονται από φαινόµενα µπούλινγκ στο σχολείο µέχρι µαχαιρώµατα και ξυλοδαρµούς και φτάνει µέχρι διακίνηση ναρκωτικών και κλοπές, ποια θέση παίρνει η Αριστερά πέρα από να τα καταδικάζει; Η κυβέρνηση, που παρακολουθεί στενά τις διεθνείς τάσεις και εξελίξεις, σε µια πτυχή π.χ. του ζητήµατος αυτού είδε την απόφαση που έλαβε η Αυστραλία για απαγόρευση των social media στα παιδιά, µελέτησε τις διαστάσεις του θέµατος, αποφάσισε να µην υιοθετήσει µια τόσο προωθηµένη στάση και ανακοίνωσε ορισµένα µέτρα και πρωτοβουλίες, προκαλώντας µια ελαφρά αµηχανία στην Αριστερά, η οποία φάνηκε απροετοίµαστη να τοποθετηθεί σε βάθος και πειστικά σε ένα τέτοιο κοινωνικό φαινόµενο.
Η παραδοσιακή ατζέντα της Αριστεράς -όχι µόνο στην Ελλάδα αλλά σχεδόν σε ολόκληρη την Ευρώπη-, είτε αφορά το Μεταναστευτικό-Προσφυγικό είτε την προστασία του περιβάλλοντος και την πράσινη µετάβαση, είτε τα δικαιώµατα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, αντιµετωπίζεται µε δυσπιστία ή ακόµα και µε καχυποψία από σηµαντική πλέον µερίδα των πολιτών. Στις δηµοσκοπήσεις και τις κάλπες επελαύνει πανευρωπαϊκά αλλού η συντηρητική ∆εξιά, αλλού η ριζοσπαστική ∆εξιά, αλλού η Άκρα ∆εξιά. Οι πολίτες πείθονται σε ολοένα και µικρότερο βαθµό από το αφήγηµα της Αριστεράς - ίσως γιατί δεν το βλέπουν ή γιατί πολύ απλά δεν υπάρχει µε τρόπο συνεκτικό και ρεαλιστικό.
Το ρεύµα ενάντια στις πολιτικές λιτότητας, που θέριεψε τον ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα, τους Podemos του Πάµπλο Ιγκλέσιας, το Die Linke στη Γερµανία, τον Μελανσόν στη Γαλλία, χάθηκε πια και µαζί του έσβησαν σε µεγάλο βαθµό όλοι αυτοί οι πολιτικοί σχηµατισµοί: Ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται σε µονοψήφια ποσοστά, η τύχη των Podemos αγνοείται, ο Μελανσόν στρώνει άθελά του τον δρόµο στη Λεπέν, η πρώην πρόεδρος της ΚΟ του Die Linke, Σάρα Βάγκενκνεχτ, έχει φτιάξει δικό της κόµµα, δανειζόµενη αρκετές ιδέες από την Ακροδεξιά. Οι εκλογές απέχουν τριάντα µήνες, ακόµα, και οι συζητήσεις για το ποιος θα κυβερνήσει µε ποιον έπειτα από αυτές είναι ωραίες για ένα ηλιόλουστο χειµωνιάτικο µεσηµέρι στο καφενείο. Όταν εξέρχονται από το καφενείο, οι πολίτες έχουν να αντιµετωπίσουν πραγµατικά προβλήµατα και η Αριστερά δεν έχει καταφέρει ακόµα να σκαρφιστεί πειστικές απαντήσεις σε αυτά.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
