Mε τα δύο µεγάλα πολεµικά µέτωπα της ευρύτερης περιοχής, αυτά της Ουκρανίας και του Ισραήλ, να βρίσκονται αµφότερα σε σηµείο καµπής, µπορεί κανείς να διακρίνει πλέον ορισµένες αναλογίες. Και τα δύο έχουν φτάσει σε στάδιο όπου το επόµενο διάστηµα θα κρίνει συνολικά την εξέλιξη και ενδεχοµένως την τελική έκβαση και στους δύο πολέµους.

Ισραήλ και Ουκρανία είναι και οι δύο σύµµαχοι της ∆ύσης, µε σηµαντική στήριξη, αλλά σε διαφορετικό βαθµό και µε άλλο βάθος δέσµευσης για τον καθένα.

Επίσης υπάρχει άλλο εύρος και άλλη ένταση υποστήριξης εκάστου από τον καθένα από τους δύο πυλώνες του ευρωατλαντικού στρατοπέδου, τις Ηνωµένες Πολιτείες και την Ευρώπη.

Οι Ευρωπαίοι είναι εδώ και καιρό απολύτως ενεργοί στην εξοπλιστική και οικονοµική στήριξη της Ουκρανίας, διότι αντιλαµβάνονται τη Ρωσία ως άµεση απειλή και για τους ίδιους. Η εσωτερική πολιτική διαφωνία των Αµερικανών, µεταξύ ∆ηµοκρατικών και Ρεπουµπλικανών για την Ουκρανία, έχει θολώσει την εικόνα, παρά τη σηµαντική σε επίπεδο τεχνολογίας και φονικότητας συστηµάτων εξοπλιστική βοήθεια, η οποία έχει προκαλέσει µεγάλο κόστος στους Ρώσους. Όµως και οι δύο, και οι Ισραηλινοί και οι Ουκρανοί, έχουν φθάσει σε ένα σηµείο όπου δυσκολεύονται να διατηρήσουν το momentum των επιχειρήσεων, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας.

Οι Ουκρανοί είναι σε πιο δύσκολη κατάσταση, διότι οι Ρώσοι έχουν πλέον αναλάβει την πρωτοβουλία στο πεδίο της µάχης, αφού, µετά το πρώτο µεγάλο διάστηµα αποτυχιών, έχουν διαβάσει την κατάσταση, έχουν προσαρµοστεί και αναιρούν σταδιακά τα τετελεσµένα που είχαν επιβάλει οι ουκρανικές δυνάµεις στο έδαφος. Σε βαθµό που να απειλούνται πλέον µεγάλες πόλεις στρατηγικής σηµασίας και το µέτωπο να κινδυνεύει ακόµα και µε κατάρρευση, εάν δεν φθάσει γρήγορα η επιπλέον δυτική βοήθεια σε εξοπλισµούς και αυτοί δεν ενταχθούν επιχειρησιακά, γρήγορα και αποτελεσµατικά.

Οι Ισραηλινοί, από την πλευρά τους, βρίσκονται αντιµέτωποι µε µια πιο δύσκολη και πιο σύνθετη κατάσταση από αυτήν που αρχικά είχε εκτιµηθεί, µε τους αντικειµενικούς σκοπούς του πολέµου να καθίσταται δύσκολο να επιτευχθούν, καθώς η «Χαµάς» αποδεικνύεται Λερναία Υδρα. Η καθυστέρηση στην επίτευξη των στρατιωτικών στόχων έχει κοστίσει πολύ ακριβά στο Ισραήλ σε ό,τι αφορά τη διεθνή εικόνα της χώρας. ∆εν είναι υπερβολή να ειπωθεί ότι έχουν υποστεί στρατηγικό πλήγµα και ανήκεστο ηθική βλάβη σε επίπεδο διεθνών συσχετισµών, καθώς διαµορφώνεται ένα αντίπαλο παγκόσµιο µπλοκ που δεν περιορίζεται στους παραδοσιακούς εχθρούς του Ισραήλ, αλλά συµπεριλαµβάνει σηµαντικές δυτικές χώρες.

Η δε κρίση µε τις Ηνωµένες Πολιτείες, οι οποίες πλέον πιέζουν τους Ισραηλινούς για συµβιβασµό, καθώς και οι ίδιες πιέζονται στο εσωτερικό τους λίγους µήνες πριν από τις εκλογές τους, είναι πρωτοφανής. Για να το πούµε κάπως απλοϊκά, το γεγονός ότι οι δύο σύµµαχοι των ∆υτικών, και κυρίως των ΗΠΑ, αντιµετωπίζουν πρόβληµα στο πεδίο της µάχης -που, αν και διαφορετικό για τον καθένα, στη βάση του είναι υπαρξιακό και για τους δύοείναι πρόβληµα και για τη ∆ύση, η οποία θα βρίσκεται όλο και πιο έντονα µπροστά σε προφανές δίληµµα: της περαιτέρω εµπλοκής µε ό,τι ρίσκο αυτή συνεπάγεται και του εύσχηµου µετριασµού της υποστήριξης ως έµµεσου τρόπου πίεσης εξαναγκασµού σε διαπραγµάτευση.

Το σκηνικό γίνεται εξαιρετικά άβολο και επικίνδυνο, διότι εύκολος τρόπος απεµπλοκής δεν υπάρχει, η δε περαιτέρω εµπλοκή έχει προφανή ρίσκα. Κατά τη γνώµη µας πιθανότερο σενάριο είναι αυτό της επιδείνωσης και στα δύο µέτωπα. Εχει διαµορφωθεί έτσι η κατάσταση όπου ούτε οι σύµµαχοι των ∆υτικών ούτε οι αντίπαλοι των συµµάχων τους θα διευκολύνουν µία εύκολη έξοδο.

Τα πράγµατα θα γίνουν χειρότερα πριν καλυτερεύσουν, αν και το τελευταίο δεν είναι βέβαιο εάν και πότε θα συµβεί. Εχει δηµιουργηθεί ένας πολεµικός βάλτος φθοράς για όλους, όπου κάποιοι έχουν προσαρµοστεί περισσότερο από τους άλλους και κάποιοι πιέζονται περισσότερο απ’ ό,τι στην αρχή των δύο πολέµων, µε τους ρόλους σε ορισµένες περιπτώσεις να έχουν αντιστραφεί. ∆εν προβλέπεται happy end σε τέτοιες κρίσεις και υπάρχουν κρίσεις οι οποίες τελειώνουν µε πολύ χειρότερο τρόπο ακόµα και από τα δυσµενέστερα σενάρια.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή της Κυριακής» στις 19/05/2024