Η Μέση Ανατολή στο χείλος της αβύσσου
Άρθρο γνώμης
Oδηγούμαστε εκεί όπου είχε εξαρχής φανεί. Σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο εξόντωσης, ώστε το Ισραήλ να απαλείψει επιχειρησιακά την απειλή στον περίγυρό του
Στον απόηχο του µπαράζ εξόντωσης ηγετικών στελεχών του Ιράν και των τροµοκρατικών οργανώσεων - proxies του από το Ισραήλ ανακύπτει το εύλογο ερώτηµα «πού οδηγείται η κατάσταση στη συνέχεια;». Υπενθυµίζεται ότι εδώ και µήνες το Ισραήλ εκτελεί στελέχη των «Φρουρών της Επανάστασης», της «Χεζµπολάχ» και της «Χαµάς» µε ένα εντυπωσιακό «τέµπο» ακόµα και για τα δεδοµένα των ισραηλινών υπηρεσιών, που είναι γνωστές για τέτοιου είδους επιχειρήσεις.
Κατά πάσα πιθανότητα οδηγούµαστε εκεί που είχε εξαρχής φανεί. Σε έναν ολοκληρωτικό πόλεµο εξόντωσης, ώστε το Ισραήλ να απαλείψει επιχειρησιακά την απειλή στον περίγυρό του. Στην αντίληψή του, µία µεσοβέζικη κατάσταση, µία σκληρή απάντηση, αλλά που θα άφηνε ενεργές και ικανές τις επιχειρησιακές δυνατότητες των τροµοκρατικών οργανώσεων, θα δηµιουργούσε προϋποθέσεις για επανάληψη τροµοκρατικής επίθεσης, όπως αυτή της 7 Οκτωβρίου. Και αυτό προφανώς δεν µπορεί να το επιτρέψει.
Το Ισραήλ δεν έχει ψευδαισθήσεις ότι µπορεί να ξεριζώσει ιδεολογικά τον ριζοσπαστικό ισλαµισµό, είτε σουνιτικό είτε σιιτικό, από τις παλαιστινιακές και άλλες αραβικές πληθυσµιακές οµάδες που το περιβάλλουν, αλλά είναι αποφασισµένο να καταστρέψει τις οργανώσεις επιχειρησιακά. Γι’ αυτό και εξαρχής υπήρχαν δηλώσεις από την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία, ότι αυτός ο πόλεµος µπορεί να πάρει χρόνια, ίσως και µία γενιά. Τι σηµαίνει αυτό; Οτι δεν θα αρκεστεί στην καταστροφή της «Χαµάς», αλλά κατά πάσα πιθανότητα θα προχωρήσει στην προσπάθεια εξάλειψης και της «Χεζµπολάχ». Εγχείρηµα πιο δύσκολο και πιο απαιτητικό, δεδοµένων των ανώτερων δυνατοτήτων που έχει η συγκεκριµένη οργάνωση σε σχέση µε τη «Χαµάς».
Στην ουσία πρόκειται για έναν καλά οργανωµένο και εκπαιδευµένο, βαριά οπλισµένο στρατό, µε όλες τις δοµές που έχουν οι συγκροτηµένες ένοπλες δυνάµεις ανά τον κόσµο. Αυτή τη στιγµή περισσότεροι από 100.000 Ισραηλινοί πολίτες παραµένουν εκτοπισµένοι από το βόρειο τµήµα της χώρας, στα σύνορα µε τον Λίβανο, λόγω των πυραυλικών επιθέσεων της «Χεζµπολάχ».
Το ίδιο συµβαίνει και στον Νότο λόγω της «Χαµάς». Το Ισραήλ ζητά την εφαρµογή της απόφασης 1701 του Συµβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που προβλέπει απόσυρση των δυνάµεων της «Χεζµπολάχ» βόρεια του ποταµού Λιτάνι και ανάληψη του ελέγχου της περιοχής του Νότιου Λιβάνου από τον τακτικό στρατό της χώρας. Κάτι τέτοιο προφανώς δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτό από την οργάνωση.
Οπότε η επέκταση του πολέµου µοιάζει µονόδροµος, µε ό,τι ρίσκο και δυσκολίες συνεπάγεται αυτό για τις ισραηλινές δυνάµεις και για το ίδιο το Ισραήλ, η εικόνα του οποίου διεθνώς είναι επιβαρυµένη. Κατά τη γνώµη µας, το κρεσέντο εξόντωσης ηγετικών στελεχών των δύο τροµοκρατικών οργανώσεων, της «Χεζµπολάχ» και της «Χαµάς», καθώς και των «Φρουρών της Επανάστασης», πέραν του αυτοτελούς σκοπού τους, θα µπορούσαν να είναι και προκαταρκτικές κινήσεις που εκ των πραγµάτων δηµιουργούν αποσυντονισµό στο αντίπαλο στρατόπεδο, δυσκολίες αναπλήρωσης, αλλά επιφέρουν και πλήγµα στο ηθικό του. Και αν η σύγκρουση µε τη «Χεζµπολάχ» µοιάζει περίπου προεξοφληµένη, το ακόµα µεγαλύτερο ερώτηµα είναι τι θα γίνει µε το ίδιο το Ιράν. Αποτελεί κι αυτό µέρος του τελικού ξεκαθαρίσµατος που επιχειρεί το Ισραήλ;
Τι θα κάνει η Τεχεράνη εάν όντως ανοίξει το βόρειο µέτωπο και ξεκινήσει πλήρους κλίµακας σύγκρουση του Ισραήλ µε τη «Χεζµπολάχ»; Θα µείνει αµέτοχο το Ιράν; Και αν εµπλακεί ευθέως, δεν ανοίγει ο δρόµος, ή ακριβέστερα οι πύλες της κολάσεως, για έναν περιφερειακό πόλεµο µε παγκόσµιες προεκτάσεις;
Η απάντηση είναι προφανώς ναι. Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται υπερβολικά, αλλά εκεί ακριβώς είµαστε. Μπορεί κάποιος να διακρίνει πίσω από τα στοχευµένα χτυπήµατα του Ισραήλ την προσπάθειά του να... δολώσει το Ιράν, να εκµαιεύσει την αντίδρασή του, ώστε να δικαιολογηθούν τα όσα θα ακολουθήσουν. Σταδιακά όλοι, όλο και περισσότερο, βρίσκονται ενώπιον δύσκολων έως και υπαρξιακών διληµµάτων. Είναι σαφές ότι το Ισραήλ δεν µπορεί να επιτρέψει την ύπαρξη προϋποθέσεων για επανάληψη µιας επίθεσης σαν αυτή του περασµένου Οκτωβρίου.
Όπως είναι ξεκάθαρο ότι δεν θα επιτρέψει την απόκτηση πυρηνικών όπλων από το Ιράν. Το Ιράν επίσης βρίσκεται ενώπιον σοβαρών διληµµάτων και αυξανόµενων πιέσεων, καθώς η προσπάθειά του να εξακτινώσει την επιρροή του στον περίγυρό του έχει αρχίσει και εκπυρσοκροτεί. Στο κάδρο επίσης έχει µπει για τα καλά και η Τουρκία. ∆ύσκολες αποφάσεις θα κληθούν να πάρουν και άλλα κράτη της περιοχής, πρωτίστως οι µοναρχίες του Κόλπου και η Αίγυπτος. Το ίδιο και η ∆ύση, οι ΗΠΑ κυρίως, αλλά και τα ευρωπαϊκά κράτη. Αυτός ο Αύγουστος ίσως αποδειχθεί από τους πιο καθοριστικούς των τελευταίων δεκαετιών.
Κατά πάσα πιθανότητα οδηγούµαστε εκεί που είχε εξαρχής φανεί. Σε έναν ολοκληρωτικό πόλεµο εξόντωσης, ώστε το Ισραήλ να απαλείψει επιχειρησιακά την απειλή στον περίγυρό του. Στην αντίληψή του, µία µεσοβέζικη κατάσταση, µία σκληρή απάντηση, αλλά που θα άφηνε ενεργές και ικανές τις επιχειρησιακές δυνατότητες των τροµοκρατικών οργανώσεων, θα δηµιουργούσε προϋποθέσεις για επανάληψη τροµοκρατικής επίθεσης, όπως αυτή της 7 Οκτωβρίου. Και αυτό προφανώς δεν µπορεί να το επιτρέψει.
Το Ισραήλ δεν έχει ψευδαισθήσεις ότι µπορεί να ξεριζώσει ιδεολογικά τον ριζοσπαστικό ισλαµισµό, είτε σουνιτικό είτε σιιτικό, από τις παλαιστινιακές και άλλες αραβικές πληθυσµιακές οµάδες που το περιβάλλουν, αλλά είναι αποφασισµένο να καταστρέψει τις οργανώσεις επιχειρησιακά. Γι’ αυτό και εξαρχής υπήρχαν δηλώσεις από την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία, ότι αυτός ο πόλεµος µπορεί να πάρει χρόνια, ίσως και µία γενιά. Τι σηµαίνει αυτό; Οτι δεν θα αρκεστεί στην καταστροφή της «Χαµάς», αλλά κατά πάσα πιθανότητα θα προχωρήσει στην προσπάθεια εξάλειψης και της «Χεζµπολάχ». Εγχείρηµα πιο δύσκολο και πιο απαιτητικό, δεδοµένων των ανώτερων δυνατοτήτων που έχει η συγκεκριµένη οργάνωση σε σχέση µε τη «Χαµάς».
Στην ουσία πρόκειται για έναν καλά οργανωµένο και εκπαιδευµένο, βαριά οπλισµένο στρατό, µε όλες τις δοµές που έχουν οι συγκροτηµένες ένοπλες δυνάµεις ανά τον κόσµο. Αυτή τη στιγµή περισσότεροι από 100.000 Ισραηλινοί πολίτες παραµένουν εκτοπισµένοι από το βόρειο τµήµα της χώρας, στα σύνορα µε τον Λίβανο, λόγω των πυραυλικών επιθέσεων της «Χεζµπολάχ».
Το ίδιο συµβαίνει και στον Νότο λόγω της «Χαµάς». Το Ισραήλ ζητά την εφαρµογή της απόφασης 1701 του Συµβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που προβλέπει απόσυρση των δυνάµεων της «Χεζµπολάχ» βόρεια του ποταµού Λιτάνι και ανάληψη του ελέγχου της περιοχής του Νότιου Λιβάνου από τον τακτικό στρατό της χώρας. Κάτι τέτοιο προφανώς δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτό από την οργάνωση.
Οπότε η επέκταση του πολέµου µοιάζει µονόδροµος, µε ό,τι ρίσκο και δυσκολίες συνεπάγεται αυτό για τις ισραηλινές δυνάµεις και για το ίδιο το Ισραήλ, η εικόνα του οποίου διεθνώς είναι επιβαρυµένη. Κατά τη γνώµη µας, το κρεσέντο εξόντωσης ηγετικών στελεχών των δύο τροµοκρατικών οργανώσεων, της «Χεζµπολάχ» και της «Χαµάς», καθώς και των «Φρουρών της Επανάστασης», πέραν του αυτοτελούς σκοπού τους, θα µπορούσαν να είναι και προκαταρκτικές κινήσεις που εκ των πραγµάτων δηµιουργούν αποσυντονισµό στο αντίπαλο στρατόπεδο, δυσκολίες αναπλήρωσης, αλλά επιφέρουν και πλήγµα στο ηθικό του. Και αν η σύγκρουση µε τη «Χεζµπολάχ» µοιάζει περίπου προεξοφληµένη, το ακόµα µεγαλύτερο ερώτηµα είναι τι θα γίνει µε το ίδιο το Ιράν. Αποτελεί κι αυτό µέρος του τελικού ξεκαθαρίσµατος που επιχειρεί το Ισραήλ;
Τι θα κάνει η Τεχεράνη εάν όντως ανοίξει το βόρειο µέτωπο και ξεκινήσει πλήρους κλίµακας σύγκρουση του Ισραήλ µε τη «Χεζµπολάχ»; Θα µείνει αµέτοχο το Ιράν; Και αν εµπλακεί ευθέως, δεν ανοίγει ο δρόµος, ή ακριβέστερα οι πύλες της κολάσεως, για έναν περιφερειακό πόλεµο µε παγκόσµιες προεκτάσεις;
Η απάντηση είναι προφανώς ναι. Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται υπερβολικά, αλλά εκεί ακριβώς είµαστε. Μπορεί κάποιος να διακρίνει πίσω από τα στοχευµένα χτυπήµατα του Ισραήλ την προσπάθειά του να... δολώσει το Ιράν, να εκµαιεύσει την αντίδρασή του, ώστε να δικαιολογηθούν τα όσα θα ακολουθήσουν. Σταδιακά όλοι, όλο και περισσότερο, βρίσκονται ενώπιον δύσκολων έως και υπαρξιακών διληµµάτων. Είναι σαφές ότι το Ισραήλ δεν µπορεί να επιτρέψει την ύπαρξη προϋποθέσεων για επανάληψη µιας επίθεσης σαν αυτή του περασµένου Οκτωβρίου.
Όπως είναι ξεκάθαρο ότι δεν θα επιτρέψει την απόκτηση πυρηνικών όπλων από το Ιράν. Το Ιράν επίσης βρίσκεται ενώπιον σοβαρών διληµµάτων και αυξανόµενων πιέσεων, καθώς η προσπάθειά του να εξακτινώσει την επιρροή του στον περίγυρό του έχει αρχίσει και εκπυρσοκροτεί. Στο κάδρο επίσης έχει µπει για τα καλά και η Τουρκία. ∆ύσκολες αποφάσεις θα κληθούν να πάρουν και άλλα κράτη της περιοχής, πρωτίστως οι µοναρχίες του Κόλπου και η Αίγυπτος. Το ίδιο και η ∆ύση, οι ΗΠΑ κυρίως, αλλά και τα ευρωπαϊκά κράτη. Αυτός ο Αύγουστος ίσως αποδειχθεί από τους πιο καθοριστικούς των τελευταίων δεκαετιών.
*Δημοσιεύτηκε στην «Κυριακάτικη Απογευματινή»
