Το κουβάρι της Συρίας είναι πολύ μπλεγμένο ακόμα και για τα δεδομένα της Μέσης Ανατολής, όπου τίποτα ποτέ δεν είναι ξεκάθαρο και οι γραμμές μεταξύ αντιμαχόμενων και (πρόσκαιρων πάντα) εταίρων δεν είναι ποτέ καθαρές.

Όλα κινούνται στην γκρίζα ζώνη. Ας δούμε όσο πιο συνοπτικά γίνεται τους μέχρι στιγμής κερδισμένους και χαμένους. Η Τουρκία είναι σαφώς κερδισμένη, καθώς αποτέλεσε, με τον σχεδιασμό, οργάνωση και εκτέλεση της εισβολής μέσω p roxies, τον βασικό παράγοντα των εξελίξεων.

Προς τους Δυτικούς πιστώνεται την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ, τον εκτοπισμό της αποδυναμωμένης ούτως ή άλλως από τα πλήγματα του Ισραήλ παρουσίας του Ιράν και τη δραματική μείωση, στα όρια της εξάλειψης, της ρωσικής επιρροής. Αυτό την καθιστά βασικό συνομιλητή στην επόμενη μέρα. Το Ιράν είναι ο μεγάλος χαμένος, καθώς, ύστερα από όλες τις απώλειες που έχουν προηγηθεί, είδε να χάνεται το μεγαλύτερο έρεισμά του σε επίπεδο κρατικής οντότητας έστω και κατακερματισμένης, όπως ήταν η Συρία του Άσαντ.

Η Ρωσία επίσης συγκαταλέγεται στους χαμένους, καθώς και αυτή απώλεσε ένα φιλικό καθεστώς και πλέον προσπαθεί να διασώσει τις δύο βάσεις της στην Ταρτούς και τη Λαττάκεια (Λαοδικεία), οι οποίες της εξασφαλίζουν έξοδο στη Μεσόγειο. Δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο τι θα γίνει με τις βάσεις παρά τις αρχικές διαβεβαιώσεις των τζιχαντιστών της HTS ότι δεν θα τις πειράξουν. Αν οι βάσεις χαθούν, θα πρόκειται για απώλεια στρατηγικής εμβέλειας.

Οι Κούρδοι είναι πιθανό να αποδειχθούν οι μεγάλοι κερδισμένοι, καθώς η προοπτική δημιουργίας κουρδικού κράτους με πρόπλασμα της κουρδικές περιοχές της Συρίας και του ιρακινού Κουρδιστάν παίρνει πλέον άλλη δυναμική. Το Ισραήλ, το οποίο είναι επίσης στους κερδισμένους, παρότι θα πρέπει να διαχειριστεί τη γειτνίαση με τους τζιχαντιστές, έχει δηλώσει επισήμως ότι θα στηρίξει εμπράκτως τους Κούρδους και ότι θα προωθήσει τη δημιουργία Κουρδιστάν, ώστε να εξασφαλίσει στρατηγικό βάθος και μια φιλική, ισχυρή κρατική οντότητα στην περιοχή, στην οποία θα έχει μεγάλη επιρροή.

Εξάλλου ήδη δημιουργεί ζώνες ασφαλείας στο συριακό έδαφος, οι οποίες θα γίνουν μόνιμες. Άρα έχει και εδαφικά κέρδη. Και οι Αμερικανοί έχουν διαμηνύσει προς όλους να μην απειλήσουν τους Κούρδους, οι οποίοι παρά τις αυξομειώσεις εδαφών σε αυτή τη φάση της αναταραχής ελέγχουν μια μεγάλη περιοχή της Συρίας με πλουτοπαραγωγικές πηγές, οι οποίες θα καταστήσουν το κράτος τους όταν γίνει πλούσιο και ακόμα περισσότερο στρατηγικό.

Η Τουρκία και ο βασικός proxy της, οι μισθοφόροι ισλαμιστές του λεγόμενου Απελευθερωτικού Στρατού της Συρίας, έχουν εκδηλώσει επιθετικές ενέργειες εναντίον τους.

Είναι αμφίβολο όμως αν μπορεί να αποτρέψει τη δημιουργία κουρδικού κράτους, το οποίο όταν συγκροτηθεί μπορεί να σηματοδοτήσει την αντίστροφη μέτρηση για τα κουρδικά εδάφη της Τουρκίας.

Κατά τη γνώμη μας είναι θέμα χρόνου ένας νέος γύρος σύγκρουσης Τουρκίας - Ισραήλ με άξονα το κουρδικό ζήτημα. Υπό αυτή την έννοια, μπορεί οι Τούρκοι σε αυτή τη συγκυρία να είναι από τους κερδισμένους, στρατηγικά όμως είναι πιθανό να έχουν πέσει σε βούρκο, ο οποίος θα τους καταπιεί.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 10/12/2024