Κερδίζει ή όχι η Τουρκία στη Συρία;
Άρθρο γνώμης
Tο Ισραήλ έχει καταλήξει εδώ και πολύ καιρό ότι η δημιουργία ενός κουρδικού κράτους θα αποτελέσει το νέο στρατηγικό του βάθος στην περιοχή, μετά την κατάρρευση των σχέσεων με την Aγκυρα
Eνα από τα κοµβικά θέµατα στην κρίση της Συρίας, από το οποίο θα εξαρτηθούν οι περαιτέρω εξελίξεις, είναι η ισορροπία που θα διαµορφωθεί ή δεν θα επιτευχθεί στο τρίγωνο ΗΠΑ - Τουρκία - Κούρδοι. Αυτή η ισορροπία µέχρι στιγµής δεν φαίνεται να επιτυγχάνεται.
Η Τουρκία επιδιώκει να καταστρέψει την υφιστάµενη de facto κρατική δοµή των Κούρδων στη Συρία. Αφενός, διότι δεν θέλει να υπάρχει και δεύτερο «προηγούµενο» µετά το οµόσπονδο Ιρακινό Κουρδιστάν. Αφετέρου, επειδή θεωρεί ότι το YPG, οι Κούρδοι της Συρίας, είναι προέκταση του PKK και ότι, όσο υφίσταται αυτός ο κουρδικός κρατικός σχηµατισµός, πολύ περισσότερο αν αναγνωριστεί και επισήµως, θα εντείνεται η πίεση για ένα τρίτο κουρδικό κράτος, αυτήν τη φορά στην Τουρκία, όπου οι Κούρδοι αριθµούν πολλά εκατοµµύρια.
Οι Αµερικανοί, από την πλευρά τους, δεν είναι διατεθειµένοι να αποδεχθούν τη διάλυση του κουρδικού κρατικού µορφώµατος, διότι οι Κούρδοι της Συρίας είναι οι πιο αξιόπιστοι και οι πιο αξιόµαχοι σύµµαχοι των ΗΠΑ στην περιοχή. Με τη δική τους, καθοριστική συµβολή ηττήθηκε ο ISIS και είναι αυτοί οι οποίοι φυλούν ένα στρατόπεδο στο οποίο κρατούνται περίπου 50.000 µέλη της τροµοκρατικής οργάνωσης µαζί µε τις οικογένειές τους.
Η Ουάσινγκτον φάνηκε διατεθειµένη να δεχθεί έναν περιορισµό της κουρδικής παρουσίας ανατολικά του Ευφράτη µε την εκκένωση των περιοχών τους δυτικά. Αλλά η Τουρκία δεν αρκέστηκε σε αυτό. Αρχισε να συγκεντρώνει µεγάλα στρατεύµατα στα σύνορα, προαναγγέλλοντας εισβολή. Οι ΗΠΑ, ωστόσο, διαµήνυσαν ότι αυτό συνιστά παραβίαση κόκκινης γραµµής, και µάλιστα διακοµµατικής.
Γι’ αυτό δύο γερουσιαστές, ένας ∆ηµοκρατικός και ένας Ρεπουµπλικανός, ο Κρις Βαν Χόλεν και ο Λίντσεϊ Γκράχαµ, αντίστοιχα, ζήτησαν απαγόρευση της εισόδου του Ερντογάν στις ΗΠΑ και έλεγχο της περιουσίας του, αν οι Τούρκοι επιτεθούν στους Κούρδους. Επίσης, υπερδιπλασιάστηκε ο αριθµός των αµερικανικών στρατιωτικών δυνάµεων στην περιοχή των Κούρδων... Υστερα απ’ όλα αυτά, ω του θαύµατος, η σχεδιαζόµενη µαζική τουρκική εισβολή πάγωσε. Την ίδια ώρα, πυκνώνουν οι δηλώσεις και τα µηνύµατα από πλευράς Ισραήλ ότι ήρθε η ώρα να δηµιουργηθεί ένα κουρδικό κράτος. Οι Ισραηλινοί, στο πλαίσιο και ψυχολογικών επιχειρήσεων, δηµοσιεύουν καθηµερινά χάρτες µε το Κουρδιστάν συνοδευόµενους από ανάλογα κείµενα. ∆εν είναι, όµως, µόνο ψυχολογικές επιχειρήσεις. Το Ισραήλ έχει καταλήξει εδώ και πολύ καιρό ότι η δηµιουργία ενός κουρδικού κράτους θα αποτελέσει το νέο στρατηγικό του βάθος στην περιοχή, µετά την κατάρρευση των σχέσεων µε την Τουρκία. Οτι θα είναι ένας εξισορροπητής για την επιθετικότητα της Τουρκίας, για το Ιράν και για την ισλαµική απειλή, απ’ όπου κι αν προέρχεται.
Παράλληλα, τα αραβικά κράτη του Κόλπου αλλά και η Αίγυπτος στέλνουν σαφή µηνύµατα στην Τουρκία ότι πρέπει να σταµατήσει την επιθετικότητά της και ότι δεν θα δεχθούν ολοκληρωτικό έλεγχο της Συρίας από την Αγκυρα. Η Συρία είναι µια αραβική χώρα και το τελευταίο πράγµα που θα ήθελαν να δουν οι υπόλοιποι Αραβες είναι η αναβίωση της οθωµανικής επικυριαρχίας σε αραβικό χώρο. Και µάλιστα σε µια στρατηγική αλλά και ιστορική χώρα για τον αραβικό κόσµο, όπως είναι η Συρία.
Ο Αλ Τζολάνι, εν τω µεταξύ, παρότι έχει δηλώσει ότι η Τουρκία θα έχει προτεραιότητα στην ανοικοδόµηση της Συρίας και προνοµιακές σχέσεις, γνωρίζει ότι η επαναφορά του κράτους σε λειτουργική και βιώσιµη κατάσταση απαιτεί κονδύλια τα οποία η Αγκυρα δεν διαθέτει. Αυτά τα διαθέτουν τα κράτη του Κόλπου, η Ευρώπη και οι ΗΠΑ. Εξάλλου, η οργάνωσή του παραµένει στη λίστα των τροµοκρατικών οργανώσεων, όπως παραµένει και τυπικά ενεργή η επικήρυξη 10 εκατοµµυρίων δολαρίων για τον ίδιο.
Ακόµα και το Κατάρ, βασικός σπόνσορας και της Τουρκίας και της τζιχαντιστικής οργάνωσης, έχει αρχίσει να ευθυγραµµίζεται µε τη νέα κατάσταση στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Η δε γνωστή δήλωση του Τραµπ για την Τουρκία, τον Ερντογάν και την εισβολή στη Συρία κατά τη γνώµη µας έχει παραπάνω από µία αναγνώσεις. Συνοψίζοντας, το αν το µεγάλο και υψηλού ρίσκου παιχνίδι που παίζει ο Ερντογάν θα του βγει ή όχι θα φανεί στην πορεία. Ακόµα είµαστε στην αρχή. Και προς το παρόν το κράτος των Κούρδων στη Συρία παραµένει.
Δημοσιεύτηκε στην Κυριακάτικη Απογευματινή
Η Τουρκία επιδιώκει να καταστρέψει την υφιστάµενη de facto κρατική δοµή των Κούρδων στη Συρία. Αφενός, διότι δεν θέλει να υπάρχει και δεύτερο «προηγούµενο» µετά το οµόσπονδο Ιρακινό Κουρδιστάν. Αφετέρου, επειδή θεωρεί ότι το YPG, οι Κούρδοι της Συρίας, είναι προέκταση του PKK και ότι, όσο υφίσταται αυτός ο κουρδικός κρατικός σχηµατισµός, πολύ περισσότερο αν αναγνωριστεί και επισήµως, θα εντείνεται η πίεση για ένα τρίτο κουρδικό κράτος, αυτήν τη φορά στην Τουρκία, όπου οι Κούρδοι αριθµούν πολλά εκατοµµύρια.
Οι Αµερικανοί, από την πλευρά τους, δεν είναι διατεθειµένοι να αποδεχθούν τη διάλυση του κουρδικού κρατικού µορφώµατος, διότι οι Κούρδοι της Συρίας είναι οι πιο αξιόπιστοι και οι πιο αξιόµαχοι σύµµαχοι των ΗΠΑ στην περιοχή. Με τη δική τους, καθοριστική συµβολή ηττήθηκε ο ISIS και είναι αυτοί οι οποίοι φυλούν ένα στρατόπεδο στο οποίο κρατούνται περίπου 50.000 µέλη της τροµοκρατικής οργάνωσης µαζί µε τις οικογένειές τους.
Η Ουάσινγκτον φάνηκε διατεθειµένη να δεχθεί έναν περιορισµό της κουρδικής παρουσίας ανατολικά του Ευφράτη µε την εκκένωση των περιοχών τους δυτικά. Αλλά η Τουρκία δεν αρκέστηκε σε αυτό. Αρχισε να συγκεντρώνει µεγάλα στρατεύµατα στα σύνορα, προαναγγέλλοντας εισβολή. Οι ΗΠΑ, ωστόσο, διαµήνυσαν ότι αυτό συνιστά παραβίαση κόκκινης γραµµής, και µάλιστα διακοµµατικής.
Γι’ αυτό δύο γερουσιαστές, ένας ∆ηµοκρατικός και ένας Ρεπουµπλικανός, ο Κρις Βαν Χόλεν και ο Λίντσεϊ Γκράχαµ, αντίστοιχα, ζήτησαν απαγόρευση της εισόδου του Ερντογάν στις ΗΠΑ και έλεγχο της περιουσίας του, αν οι Τούρκοι επιτεθούν στους Κούρδους. Επίσης, υπερδιπλασιάστηκε ο αριθµός των αµερικανικών στρατιωτικών δυνάµεων στην περιοχή των Κούρδων... Υστερα απ’ όλα αυτά, ω του θαύµατος, η σχεδιαζόµενη µαζική τουρκική εισβολή πάγωσε. Την ίδια ώρα, πυκνώνουν οι δηλώσεις και τα µηνύµατα από πλευράς Ισραήλ ότι ήρθε η ώρα να δηµιουργηθεί ένα κουρδικό κράτος. Οι Ισραηλινοί, στο πλαίσιο και ψυχολογικών επιχειρήσεων, δηµοσιεύουν καθηµερινά χάρτες µε το Κουρδιστάν συνοδευόµενους από ανάλογα κείµενα. ∆εν είναι, όµως, µόνο ψυχολογικές επιχειρήσεις. Το Ισραήλ έχει καταλήξει εδώ και πολύ καιρό ότι η δηµιουργία ενός κουρδικού κράτους θα αποτελέσει το νέο στρατηγικό του βάθος στην περιοχή, µετά την κατάρρευση των σχέσεων µε την Τουρκία. Οτι θα είναι ένας εξισορροπητής για την επιθετικότητα της Τουρκίας, για το Ιράν και για την ισλαµική απειλή, απ’ όπου κι αν προέρχεται.
Παράλληλα, τα αραβικά κράτη του Κόλπου αλλά και η Αίγυπτος στέλνουν σαφή µηνύµατα στην Τουρκία ότι πρέπει να σταµατήσει την επιθετικότητά της και ότι δεν θα δεχθούν ολοκληρωτικό έλεγχο της Συρίας από την Αγκυρα. Η Συρία είναι µια αραβική χώρα και το τελευταίο πράγµα που θα ήθελαν να δουν οι υπόλοιποι Αραβες είναι η αναβίωση της οθωµανικής επικυριαρχίας σε αραβικό χώρο. Και µάλιστα σε µια στρατηγική αλλά και ιστορική χώρα για τον αραβικό κόσµο, όπως είναι η Συρία.
Ο Αλ Τζολάνι, εν τω µεταξύ, παρότι έχει δηλώσει ότι η Τουρκία θα έχει προτεραιότητα στην ανοικοδόµηση της Συρίας και προνοµιακές σχέσεις, γνωρίζει ότι η επαναφορά του κράτους σε λειτουργική και βιώσιµη κατάσταση απαιτεί κονδύλια τα οποία η Αγκυρα δεν διαθέτει. Αυτά τα διαθέτουν τα κράτη του Κόλπου, η Ευρώπη και οι ΗΠΑ. Εξάλλου, η οργάνωσή του παραµένει στη λίστα των τροµοκρατικών οργανώσεων, όπως παραµένει και τυπικά ενεργή η επικήρυξη 10 εκατοµµυρίων δολαρίων για τον ίδιο.
Ακόµα και το Κατάρ, βασικός σπόνσορας και της Τουρκίας και της τζιχαντιστικής οργάνωσης, έχει αρχίσει να ευθυγραµµίζεται µε τη νέα κατάσταση στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Η δε γνωστή δήλωση του Τραµπ για την Τουρκία, τον Ερντογάν και την εισβολή στη Συρία κατά τη γνώµη µας έχει παραπάνω από µία αναγνώσεις. Συνοψίζοντας, το αν το µεγάλο και υψηλού ρίσκου παιχνίδι που παίζει ο Ερντογάν θα του βγει ή όχι θα φανεί στην πορεία. Ακόµα είµαστε στην αρχή. Και προς το παρόν το κράτος των Κούρδων στη Συρία παραµένει.
Δημοσιεύτηκε στην Κυριακάτικη Απογευματινή