Τραμπ και Ευρωπαϊκή Ένωση - Πρώτα η Ελλάδα

Την ερχόμενη Δευτέρα ο Ντόναλντ Τραμπ θα ορκιστεί 47ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Το ερώτημα τι πρέπει να περιμένουν οι ενδιαφερόμενοι ανά τον πλανήτη, από κράτη μέχρι ηγέτες και από οργανισμούς μέχρι αγορές, έχει σε πρώτη φάση και σε γενικές γραμμές απαντηθεί.

Ο Τραμπ ξεκίνησε να κυβερνά πριν καν αναλάβει. Έχει θέσει και έχει προκαταλάβει το πλαίσιο διαπραγμάτευσης σε θέματα που θεωρεί κομβικά (βλέπε Γροιλανδία, Καναδά, Παναμά, δασμούς κ.ά.) και έχει ασκήσει ωμές πιέσεις για να κλείσουν άλλα ζητήματα, τα οποία δεν θέλει να έχει μπροστά του (το τελεσίγραφο στο Ισραήλ για εκεχειρία με τη Χαμάς είναι ενδεικτικό).

Τι προτίθεται να κάνει με την Ευρώπη επίσης το έχει διευκρινίσει σε όλα τα πεδία, από την οικονομία μέχρι την άμυνα, και έχει αρχίσει ήδη τη διατύπωση των νέων όρων διατλαντικής συνύπαρξης, με τις ΗΠΑ σε απόλυτα ηγεμονικό ρόλο. Επιπλέον, έχει ξεκινήσει τη διαμόρφωση ενός ευρωπαϊκού πολιτικού σκηνικού που θα είναι ιδεολογικά, πολιτικά και πολιτισμικά πιο συμβατό με τη νέα υπερατλαντική τάξη πραγμάτων. Τον ρόλο της «αναδόμησης» του ευρωπαϊκού πολιτικού τοπίου έχει αναλάβει ως εμπροσθοφυλακή με σαρωτικό τρόπο ο Έλον Μασκ.

Αν όλα όσα έχει εξαγγείλει ο Αμερικανός πρόεδρος θα εφαρμοστούν πλήρως και επακριβώς μένει να διαπιστωθεί, διότι από τις προεκλογικές εξαγγελίες μέχρι την έναρξη άσκησης της εξουσίας παρεμβάλλεται πάντα η πραγματικότητα, η οποία προσαρμόζει τις προθέσεις. Ο Τραμπ ωστόσο έχει δείξει ότι επιχειρεί να διαμορφώνει αυτός την πραγματικότητα και όχι να προσαρμόζεται σε αυτή. Ακόμα και αν δεν υλοποιηθούν όλα όπως τα έχει σχεδιάσει και προαναγγείλει, το γενικό πλαίσιο είναι δεδομένο.

Το παράδειγμα και ιδίως αυτό των όρων λειτουργίας του δυτικού συμμαχικού στρατοπέδου έχει αλλάξει. Η Ευρώπη, που μας αφορά άμεσα, θα τύχει διαφορετικής διαχείρισης και μεταχείρισης με έμφαση στις επιμέρους και διμερείς σχέσεις των ΗΠΑ με τα ευρωπαϊκά κράτη. Το εί δαμε στο μικρό χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει από την εκλογή του Τραμπ μέχρι την ορκωμοσία του, που έχει αρχίσει να κυβερνά de facto.

Οι επιλογές, οι προτιμήσεις και οι προθέσεις του για κράτη και ηγέτες καθώς και για πολιτικές έχουν γίνει ορατές. Αυτό θα πρέπει να το λάβει υπόψη η Αθήνα, διότι το προηγούμενο εγχειρίδιο οχύρωσης πίσω από κοινές ευρωπαϊκές θέσεις δεν ισχύει.

Δεν θα έχει σχεδόν καμία αποτελεσματικότητα, αντιθέτως μπορεί να κάνει και ζημιά. Η Ελλάδα πρέπει να δώσει έμφαση στα δικά της συγκριτικά πλεονεκτήματα στη σχέση με τις ΗΠΑ και σε συνάρτηση με τα σοβαρά θέματα της περιοχής, όπου μπορούμε και επιβάλλεται να έχουμε ρόλο και χρησιμότητα στον ευρύτερο αμερικανικό σχεδιασμό, αμφότερα συνυφασμένα με τα δικά μας συμφέροντα.

Πρέπει να φτιάξουμε το δικό μας τοπικό συναλλακτικό γεωπολιτικό νόμισμα και να χρησιμοποιούμε το ευρωπαϊκό μόνο όπου είναι εξαργυρώσιμο στη σχέση με τις ΗΠΑ και όπου μας συμφέρει. Για να το πούμε σε παραλλαγή του αγαπημένου σλόγκαν του προέδρου Τραμπ, «πρώτα η Ελλάδα».