Ένας ασύμμετρος κόσμος με τις ΗΠΑ να αλλάζουν το μοντέλο

Τα όσα εκτυλίχθηκαν χθες στη συνάντηση του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, με τον Γάλλο ομόλογό του, Εμανουέλ Μακρόν, στον Λευκό Οίκο έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όπως ήταν αναμενόμενο. Ο Τραμπ κατά τις κοινές δηλώσεις αναφέρθηκε με έμφαση σε επικείμενη, όπως είπε, συμφωνία με την Ουκρανία για το θέμα του ορυκτού πλούτου, χωρίς καμία αναφορά, βέβαια, στην ακεραιότητα της χώρας. Είχαν προηγηθεί τα γνωστά, με τη διαφοροποίηση των Ευρωπαίων από τη γραμμή Τραμπ για την Ουκρανία και τη σύγκληση από τον Μακρόν δύο συνόδων με Ευρωπαίους, και όχι μόνο, ηγέτες, για να καθοριστεί στάση διάφορη από αυτή των ΗΠΑ.

Η χημεία μεταξύ των δύο δεν ήταν καλή εξαρχής, ωστόσο, η Γαλλία αποτελεί διαχρονικά κράτος-κλειδί για την αμερικανική πολιτική στην Ευρώπη και την ευρύτερη περιοχή. Ο Ντόναλντ Τραμπ κάποια στιγμή «άδειασε» τον Γάλλο πρόεδρο λέγοντας ότι σε προηγούμενη συνάντηση ο τελευταίος έκανε μία δήλωση στα γαλλικά την οποία δεν κατάλαβε, αλλά μετά βλέποντας τη μετάφραση αντιλήφθηκε ότι αυτά που είπε δεν ήταν εκείνα που είχαν συμφωνήσει. Θα μπορούσε να υποθέσει κάποιος ότι η στάση αυτή του Αμερικανού προέδρου διαμορφώνεται και με βάση τη θέση των κρατών στη νέα πολιτική των ΗΠΑ για την Ουκρανία.

Φαίνεται ότι όντως αποτελεί κριτήριο μεταξύ άλλων. Ίσως έτσι εξηγείται και η συμπεριφορά που επιφύλαξε ο Ντόναλντ Τραμπ στον Πολωνό πρόεδρο, Αντρέα Ντούντα, παρότι η Πολωνία είναι χώρα η οποία δαπανά πολλά δισεκατομμύρια για αμερικανικό οπλισμό και είναι μαζί με την Ελλάδα οι πρώτες στις αμυντικές δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ. Επίσης, έχει οικοδομήσει όλη την εξωτερική πολιτική της γύρω από την απόλυτη σύμπλευση με τις ΗΠΑ, αλλά έχει διαφορετική θέση για το θέμα της Ουκρανίας. Έχουμε περάσει σε μία περίοδο που τα γεγονότα εξελίσσονται με ταχύτητα, ωμά, χωρίς περικοκλάδες και δίχως περιττές τυπικότητες.

Είπαμε, το εγχειρίδιο έχει αλλάξει. Το επόμενο διάστημα θα φανούν τα πρώτα δείγματα για το πώς θα διαμορφωθεί η κατάσταση μετά τις εκλογές στη Γερμανία. Η κυβέρνηση υπό τον Φρίντριχ Μερτς που θα συγκροτηθεί θα δώσει σε μεγάλο βαθμό τον τόνο στις ευρωπαϊκές εξελίξεις και θα φανεί κατά πόσο θα συμβάλει στη διαμόρφωση κοινής ευρωπαϊκής θέσης. Όχι μόνο εντός ΕΕ αλλά συνολικά στην Ευρώπη, διότι πλέον και η Βρετανία επαναπροσεγγίζει τους υπόλοιπους αλλά και η Νορβηγία (μέλος του ΝΑΤΟ) έχει λόγους να ενδιαφέρεται λόγω της γειτνίασης με τη Ρωσία.

Μένει να δούμε πώς θα υποδεχθεί ο Ντόναλντ Τραμπ τον Βρετανό πρωθυπουργό, για τον οποίο είπε ότι δεν ήθελε να τον δει, αλλά ο ίδιος τον πήρε τηλέφωνο και ζήτησε τη συνάντηση… Κάθε μέρα που περνά επιβεβαιώνεται ότι έχουμε μπει σε μια ασύμμετρη περίοδο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υπάρχει ένα γενικότερο στρατηγικό πλάνο. Δεν υπάρχει κάποια αντίφαση σε αυτό.

Η μεγάλη εικόνα θα υπηρετηθεί αλλά αυτό δεν αποκλείει ενδιάμεσες αναταράξεις, εσωτερικές ανακατατάξεις και αλλαγή υποδείγματος στις σχέσεις. Είναι προφανές ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να συνεχίσει να πολιτεύεται με βάση το παλιό μοντέλο.