Οι υπερασπιστές της ισότητας
Η φράση του Κυριάκου Μητσοτάκη από την ομιλία του στη ΔΕΘ προκάλεσε αντιδράσεις, στο μεγαλύτερο μέρος τους από γνωστούς χώρους και πρόσωπα για τα οποία η «ισότητα» και ο «δικαιωματισμός» είναι βασικά επαγγελματικά εργαλεία.
«Δεν τρέφω αυταπάτες για μια κοινωνία χωρίς ανισότητες, κάτι τέτοιο είναι αντίθετο στην ανθρώπινη φύση, όσοι το επιχείρησαν καταστρατήγησαν τελικά την ίδια τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Η φράση του Κυριάκου Μητσοτάκη από την ομιλία του στη ΔΕΘ προκάλεσε αντιδράσεις, στο μεγαλύτερο μέρος τους από γνωστούς χώρους και πρόσωπα για τα οποία η «ισότητα» και ο «δικαιωματισμός» είναι βασικά επαγγελματικά εργαλεία.
Δεν έχω καμία πρόθεση πολιτικής υπεράσπισης κανενός, αλλά η διαφύλαξη της κοινής λογικής -με τις όποιες αποκλίσεις την αντιλαμβάνεται ο καθείς- από ιδεοληψίες, σκοπιμότητες και υποκρισίες, στη δημοκρατία είναι καθήκον όλων.
Διότι όταν κόπτονται για την ισότητα οι υπέρμαχοι του σταλινισμού, αυτοί που αποστρέφονται την αριστεία ως έννοια και οι κονομημένοι που κάνουν αριστερή καριέρα, η πρώτη που κινδυνεύει είναι η ισότητα.
Καθολική ισότητα στις κοινωνίες ποτέ δεν υπήρξε και όντως αυτοί που την επικαλέστηκαν για να πάρουν την εξουσία αντί ισότητας επέβαλαν ισοπέδωση και βαρβαρότητα.
Στις δημοκρατίες πρέπει να είναι όλοι ίσοι απέναντι στον νόμο και αυτό είναι υποχρέωση και των τριών λειτουργιών του πολιτεύματος να το διασφαλίζουν. Αυτό όμως δεν διασφαλίζεται άπαξ διά παντός. Έτσι είναι η ανθρώπινη φύση. Χρειάζεται διαρκής επιβεβαίωση και θεσμική επαγρύπνηση.
Στις δημοκρατίες πρέπει να έχουν όλοι ίσες ευκαιρίες στη μόρφωση και πρόσβαση σε γνώση, αλλά αυτό δεν εξασφαλίζεται με την απαγόρευση των ιδιωτικών ιδρυμάτων -διότι όποιος θέλει και μπορεί θα πάει έξω αν δεν τα βρει εδώ-, αλλά με την υψηλού επιπέδου δημόσια παιδεία, η οποία δεν θα στερεί από τους πολίτες εφόδια που δίνει η ιδιωτική. Οι υπερασπιστές του πανεπιστημιακού ασύλου ως καταφυγίου συμμοριών στερούν από τους πολίτες την ευκαιρία να έχουν ίση δυνατότητα μόρφωσης με ξένους που στις χώρες τους λειτουργούν κανονικά πανεπιστήμια και όχι γιάφκες μπαχαλάκηδων.
Στις δημοκρατίες πρέπει να έχουν όλοι τη δυνατότητα περίθαλψης και πρόνοιας ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης, αλλά αυτό δεν γίνεται με την καταστροφή του βασικού χρηματοδότη ενός τέτοιου συστήματος, της μεσαίας τάξης, ως «ταξικού εχθρού».
Αυτοί που επικαλούνται προσχηματικά την ισότητα και δήθεν θίγονται αν κάποιος πει ότι δεν είναι εύκολη υπόθεση -προσοχή, όχι ότι δεν πρέπει να επιδιώκεται, αλλά ότι δεν είναι ούτε απλή ούτε δεδομένη επειδή κάποιος απλά τη διακηρύττει- συνήθως είναι οι ίδιοι που την αντιλαμβάνονται ως κατεδάφιση. Εκείνοι που δεν αφήνουν τα δημόσια πανεπιστήμια να λειτουργήσουν, εισβάλλοντας σε αίθουσες και ξυλοκοπώντας καθηγητές, ποια ισότητα ακριβώς υπερασπίζονται; Αυτοί που τους καλύπτουν ή τους κλείνουν το μάτι πολιτικά πώς την εννοούν;
Ας αντιπαρέλθουμε το γεγονός ότι πολλοί που εμφανίζονται ως αντίπαλοι του ακραίου διεθνούς νεοφιλελευθερισμού στην πράξη λειτουργούν ως νεροκουβαλητές του, υπονομεύοντας τους ίδιους ακριβώς εθνικούς και κοινωνικούς αρμούς που στοχοποιεί ο υποτιθέμενος «εχθρός» τους, άνευ των οποίων δεν μπορεί να υπάρξει ισότητα διότι δεν υπάρχει δημοκρατία. «Τα εναντία ταύτα», όπως έλεγε και ο «σκοτεινός» Εφέσιος.
Στις πραγματικές δημοκρατίες στόχος είναι η διαμόρφωση ίσων ευκαιριών προς τα επάνω και όχι η βίαιη εξίσωση προς τα κάτω. Ισότητα σημαίνει περισσότερες ευκαιρίες για περισσότερους και όχι καμία προοπτική για κανέναν μέχρι όλοι να γίνουν ίσοι στη δυστυχία.
Η απόλυτη επίτευξή της δεν είναι εφικτή. Αλλά εγγύτερα δεν φτάνουν οι κοινωνίες με αυτούς που θέλουν τα πάντα ίσωμα.