Περιµένοντας το «πασχαλινό» τραπέζι…
Θα επενδύσουµε στη σταθερότητα ή θα «τζογάρουµε» µε ευκαιριακά, ασταθή κυβερνητικά σχήµατα; Τελικά, θα ψηφίσουµε για το µέλλον ή θα χαθούµε στα «σύνδροµα» του παρελθόντος;
Οι καµπάνες χτυπούν πένθιµα. Οι επιτάφιοι σηµαιοστολισµένοι περιµένουν την περιφορά τους. Οι άνθρωποι από το πρωί στην Εκκλησία.
Η Ακολουθία των Ωρών και µετά η Αποκαθήλωση και µετά η σιωπή του µεσηµεριού, πριν τα εγκώµια, και µετά η πορεία του επιταφίου. Πρόσωπα σοβαρά, ευλαβή, µε σκιές. Τα νεκροταφεία γεµάτα. ∆εήσεις υπέρ αναπαύσεως και στεφάνια µε µυροφόρα λουλούδια της άνοιξης στους σταυρούς. Κατάνυξη και ψίθυροι παντού. Ο επιτάφιος του Χριστού και ο κόσµος του Αδη.
Η Μεγάλη Εβδοµάδα και το Πάσχα στην Ελλάδα είναι µοναδικά. Γιατί; Είναι αυτό το ανακάτεµα των παραδόσεων και των δογµάτων της Ορθοδοξίας και του χριστιανισµού, µε τις παραδόσεις που ξεγλίστρησαν στις χιλιετίες του αρχαίου ελληνικού πολιτισµού. Ο άνθρωπος, ο Θεός, ο θάνατος, η ζωή, η ανάσταση ή το «ξεκλείδωµα» του Αδη. Και όλα αυτά, συνήθως, µακριά από τις πόλεις. Σπουδή στο βαθύ τοπίο µε τις παπαρούνες που σκιαγράφησε ο Μονέ. Στα απέραντα αρώµατα και τα χρώµατα της άνοιξης ή στο ακρογιάλι όταν ο αγέρας γυρίζει µέσα στις µυρωδιές από το θυµάρι των γκρεµών και το λιβάνι των πιστών.
Με τα σπιτικά στην αρχή σιωπηλά και σε αναµονή. Και ύστερα, µετά το... κρυφό «Χριστός Ανέστη», όλα παίρνουν φωτιά. Λάµψη, κίνηση, πυρετώδεις προετοιµασίες, πειράγµατα. Αρχικά στο βάθος της κουζίνας. Μετά στο σαλόνι, στις αυλές, στα καφενεία. Ολα γυρίζουν πέριξ του τραπεζιού της Λαµπρής. Που έρχεται και φέτος σε ένα χαρµόσυνο άγγελµα της Ζωής που νικά τον Θάνατο. Αναµονή µέχρι τα µεσάνυχτα. Τα γιορτινά ρούχα απλωµένα, σιδερωµένα, έτοιµα. Και ύστερα το ξέσπασµα. «∆εύτε λάβετε φως».
«Χριστός Ανέστη», ένα δεκάλεπτο µετά. Η γιορτή της άνοιξης έχει αρχίσει. Και θα κρατήσει µέρες. Ανακάτεµα και πάλι της Ορθοδοξίας µε τα έθιµα και τις συνήθειες που κουβαλά µαζί της, µε εκείνους τους αρχαίους ύµνους στη ζωή και τη φύση, τους παρµένους από τα Παναθήναια και τις δελφικές γιορτές. Στην Ελλάδα όλα κινούνται επαρκώς αυθορµήτως. Αφ’ εαυτού. Ολα εξελίσσονται γύρω από ένα γλέντι, ένα µεθύσι των αισθήσεων, µια οικογενειακή συγκέντρωση, µια παρέα γύρω από µια ψησταριά. Με γέλια, συγκινήσεις, όνειρα, αναµνήσεις, χορούς, τραγούδια. Και φυσικά συζητήσεις. Γρήγορες, µπορεί λίγο επιπόλαιες, κάπως αποστασιοποιηµένες. Παράλληλα, όµως, απολύτως πολιτικές. Γιατί η πολιτική, οι εκλογές στην Ελλάδα παραµένουν µια βαθιά κοινωνική διεργασία. Οσο και αν άλλαξαν οι καιροί. Οσο και αν οι άνθρωποι υποκαταστάθηκαν από τα avatar και τα troll τους στο ∆ιαδίκτυο και τα social media.
Στο «πασχαλινό» τραπέζι, ανάµεσα στα γέλια, τα πειράγµατα, τις ευχές, την καλή διάθεση, τους χορούς και τα τραγούδια, στα χωριά, τα νησιά και τις πόλεις θα κριθεί το κλίµα που θα πάµε στις εκλογές. Αυτό είναι και οι κοινός τόπος στις εκτιµήσεις των επιτελείων των κοµµάτων, των δηµοσκόπων, των πολιτικών αναλυτών και των δηµοσιογράφων. Των ίδιων των υποψηφίων για µια έδρα στο επόµενο Κοινοβούλιο. Η κατάσταση των πραγµάτων λίγο πριν από το τότε είναι µια διάχυτη «γκρίνια», ασχέτως πολιτικής τοποθέτησης και κοµµατικής επιλογής. «Γκρίνια» για την ακρίβεια στα τρόφιµα, τα καύσιµα, τις υπηρεσίες, και ας είναι εισαγόµενη. «Γκρίνια» για την κατάσταση του κράτους, ειδικά µετά την τραγωδία των Τεµπών, που λειτούργησε συλλογικά σαν υπαρξιακή κρίση.
«Γκρίνια» για την αστάθεια στον πλανήτη που βρίσκει την Ελλάδα, µετά τη δεκαετία των Μνηµονίων µε χαµηλούς µισθούς και ανεπαρκείς συντάξεις. «Γκρίνια» για την κυβέρνηση, που δεν έχει τελικά το «µαγικό ραβδάκι», αλλά και για την αντιπολίτευση -αξιωµατική και ελάσσονα- που δείχνει ανεπαρκής. «Γκρίνια», γκρίνια», «γκρίνια». Οι Ελληνες γενικώς δεν πάσχουν από µιζέρια. Αλλά έχασαν πάρα πολλά σε ελάχιστα χρόνια. Τα δεδοµένα της ζωής τους και της καθηµερινότητας. Και τώρα γνωρίζουν ότι θα χρειασθούν δεκαετίες, µε πολλούς αστάθµητους παράγοντες στη διαδροµή, για να ανακτήσουν µέρος από αυτά. Εξωστρεφείς όπως είναι, αποσυµπιέζονται µέσα από αυτό το µουρµουρητό. Αυτό που φοβούνται οι πολιτικοί. Οι κυβερνητικοί ανησυχούν. Οι της αντιπολίτευσης ελπίζουν και ταυτόχρονα συγκρούονται σε κοµµατικό επίπεδο στο να διαµοιράσουν τα τυχόν «ιµάτια» επιρροής που µπορεί να απολέσουν οι κυβερνητικοί.
Τελικά, όµως, όλα είναι απλά. Εχουµε να επιλέξουµε ανάµεσα σε δύο πρωθυπουργούς. Τον Κ. Μητσοτάκη και τον Αλ. Τσίπρα. Είναι άνθρωποι και κυβερνήτες που τους ξέρουµε. ∆ιαφορετικοί άνθρωποι, µε άλλα χαρακτηριστικά πολιτικοί και ηγέτες. Ταυτόχρονα, έχουµε να επιλέξουµε κυβερνητικά σχήµατα και κόµµατα. Και αυτά γνωστά. Επίσης, θα επενδύσουµε στη σταθερότητα ή θα «τζογάρουµε» µε ευκαιριακά, ασταθή κυβερνητικά σχήµατα; Τελικά, θα ψηφίσουµε για το µέλλον ή θα χαθούµε στα «σύνδροµα» του παρελθόντος και θα εκτονωθούµε µε µια ψήφο τιµωρίας για κάποιες αστοχίες; Εκλογές στις 21 Μαΐου. Ολα θα συζητηθούν στο «πασχαλινό» τραπέζι…
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 15/4
Η Ακολουθία των Ωρών και µετά η Αποκαθήλωση και µετά η σιωπή του µεσηµεριού, πριν τα εγκώµια, και µετά η πορεία του επιταφίου. Πρόσωπα σοβαρά, ευλαβή, µε σκιές. Τα νεκροταφεία γεµάτα. ∆εήσεις υπέρ αναπαύσεως και στεφάνια µε µυροφόρα λουλούδια της άνοιξης στους σταυρούς. Κατάνυξη και ψίθυροι παντού. Ο επιτάφιος του Χριστού και ο κόσµος του Αδη.
Η Μεγάλη Εβδοµάδα και το Πάσχα στην Ελλάδα είναι µοναδικά. Γιατί; Είναι αυτό το ανακάτεµα των παραδόσεων και των δογµάτων της Ορθοδοξίας και του χριστιανισµού, µε τις παραδόσεις που ξεγλίστρησαν στις χιλιετίες του αρχαίου ελληνικού πολιτισµού. Ο άνθρωπος, ο Θεός, ο θάνατος, η ζωή, η ανάσταση ή το «ξεκλείδωµα» του Αδη. Και όλα αυτά, συνήθως, µακριά από τις πόλεις. Σπουδή στο βαθύ τοπίο µε τις παπαρούνες που σκιαγράφησε ο Μονέ. Στα απέραντα αρώµατα και τα χρώµατα της άνοιξης ή στο ακρογιάλι όταν ο αγέρας γυρίζει µέσα στις µυρωδιές από το θυµάρι των γκρεµών και το λιβάνι των πιστών.
Με τα σπιτικά στην αρχή σιωπηλά και σε αναµονή. Και ύστερα, µετά το... κρυφό «Χριστός Ανέστη», όλα παίρνουν φωτιά. Λάµψη, κίνηση, πυρετώδεις προετοιµασίες, πειράγµατα. Αρχικά στο βάθος της κουζίνας. Μετά στο σαλόνι, στις αυλές, στα καφενεία. Ολα γυρίζουν πέριξ του τραπεζιού της Λαµπρής. Που έρχεται και φέτος σε ένα χαρµόσυνο άγγελµα της Ζωής που νικά τον Θάνατο. Αναµονή µέχρι τα µεσάνυχτα. Τα γιορτινά ρούχα απλωµένα, σιδερωµένα, έτοιµα. Και ύστερα το ξέσπασµα. «∆εύτε λάβετε φως».
«Χριστός Ανέστη», ένα δεκάλεπτο µετά. Η γιορτή της άνοιξης έχει αρχίσει. Και θα κρατήσει µέρες. Ανακάτεµα και πάλι της Ορθοδοξίας µε τα έθιµα και τις συνήθειες που κουβαλά µαζί της, µε εκείνους τους αρχαίους ύµνους στη ζωή και τη φύση, τους παρµένους από τα Παναθήναια και τις δελφικές γιορτές. Στην Ελλάδα όλα κινούνται επαρκώς αυθορµήτως. Αφ’ εαυτού. Ολα εξελίσσονται γύρω από ένα γλέντι, ένα µεθύσι των αισθήσεων, µια οικογενειακή συγκέντρωση, µια παρέα γύρω από µια ψησταριά. Με γέλια, συγκινήσεις, όνειρα, αναµνήσεις, χορούς, τραγούδια. Και φυσικά συζητήσεις. Γρήγορες, µπορεί λίγο επιπόλαιες, κάπως αποστασιοποιηµένες. Παράλληλα, όµως, απολύτως πολιτικές. Γιατί η πολιτική, οι εκλογές στην Ελλάδα παραµένουν µια βαθιά κοινωνική διεργασία. Οσο και αν άλλαξαν οι καιροί. Οσο και αν οι άνθρωποι υποκαταστάθηκαν από τα avatar και τα troll τους στο ∆ιαδίκτυο και τα social media.
Στο «πασχαλινό» τραπέζι, ανάµεσα στα γέλια, τα πειράγµατα, τις ευχές, την καλή διάθεση, τους χορούς και τα τραγούδια, στα χωριά, τα νησιά και τις πόλεις θα κριθεί το κλίµα που θα πάµε στις εκλογές. Αυτό είναι και οι κοινός τόπος στις εκτιµήσεις των επιτελείων των κοµµάτων, των δηµοσκόπων, των πολιτικών αναλυτών και των δηµοσιογράφων. Των ίδιων των υποψηφίων για µια έδρα στο επόµενο Κοινοβούλιο. Η κατάσταση των πραγµάτων λίγο πριν από το τότε είναι µια διάχυτη «γκρίνια», ασχέτως πολιτικής τοποθέτησης και κοµµατικής επιλογής. «Γκρίνια» για την ακρίβεια στα τρόφιµα, τα καύσιµα, τις υπηρεσίες, και ας είναι εισαγόµενη. «Γκρίνια» για την κατάσταση του κράτους, ειδικά µετά την τραγωδία των Τεµπών, που λειτούργησε συλλογικά σαν υπαρξιακή κρίση.
«Γκρίνια» για την αστάθεια στον πλανήτη που βρίσκει την Ελλάδα, µετά τη δεκαετία των Μνηµονίων µε χαµηλούς µισθούς και ανεπαρκείς συντάξεις. «Γκρίνια» για την κυβέρνηση, που δεν έχει τελικά το «µαγικό ραβδάκι», αλλά και για την αντιπολίτευση -αξιωµατική και ελάσσονα- που δείχνει ανεπαρκής. «Γκρίνια», γκρίνια», «γκρίνια». Οι Ελληνες γενικώς δεν πάσχουν από µιζέρια. Αλλά έχασαν πάρα πολλά σε ελάχιστα χρόνια. Τα δεδοµένα της ζωής τους και της καθηµερινότητας. Και τώρα γνωρίζουν ότι θα χρειασθούν δεκαετίες, µε πολλούς αστάθµητους παράγοντες στη διαδροµή, για να ανακτήσουν µέρος από αυτά. Εξωστρεφείς όπως είναι, αποσυµπιέζονται µέσα από αυτό το µουρµουρητό. Αυτό που φοβούνται οι πολιτικοί. Οι κυβερνητικοί ανησυχούν. Οι της αντιπολίτευσης ελπίζουν και ταυτόχρονα συγκρούονται σε κοµµατικό επίπεδο στο να διαµοιράσουν τα τυχόν «ιµάτια» επιρροής που µπορεί να απολέσουν οι κυβερνητικοί.
Τελικά, όµως, όλα είναι απλά. Εχουµε να επιλέξουµε ανάµεσα σε δύο πρωθυπουργούς. Τον Κ. Μητσοτάκη και τον Αλ. Τσίπρα. Είναι άνθρωποι και κυβερνήτες που τους ξέρουµε. ∆ιαφορετικοί άνθρωποι, µε άλλα χαρακτηριστικά πολιτικοί και ηγέτες. Ταυτόχρονα, έχουµε να επιλέξουµε κυβερνητικά σχήµατα και κόµµατα. Και αυτά γνωστά. Επίσης, θα επενδύσουµε στη σταθερότητα ή θα «τζογάρουµε» µε ευκαιριακά, ασταθή κυβερνητικά σχήµατα; Τελικά, θα ψηφίσουµε για το µέλλον ή θα χαθούµε στα «σύνδροµα» του παρελθόντος και θα εκτονωθούµε µε µια ψήφο τιµωρίας για κάποιες αστοχίες; Εκλογές στις 21 Μαΐου. Ολα θα συζητηθούν στο «πασχαλινό» τραπέζι…
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 15/4