Ο πόλεµος στην Ουκρανία, άσχετα µε το πότε και µε ποιον τρόπο θα τελειώσει, δηµιουργεί νέα γεωπολιτικά δεδοµένα στην Ατλαντική Συµµαχία, που θα πρέπει να µελετηθούν και να αξιοποιηθούν από την ελληνική διεθνή στρατηγική. Η είδηση, που δεν είναι ακριβώς καινούργια, αλλά τώρα λαµβάνει έκταση δηµοσιότητας, είναι ότι ουσιαστικά µεταφέρεται η µεγαλύτερη βάση του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη από τη Γερµανία στη Ρουµανία. Από την τεράστια σε έκταση και φιλοξενούµενες δυνάµεις, δοµές και υπηρεσίες του Ραµστάιν σε µια νέα βάση έκτασης 30.000 στρεµµάτων, υπό κατασκευή, στη νοτιοανατολική Ρουµανία στην περιοχή της Κωνστάντσας, το λιµάνι της οποίας είναι από τα κύρια στη Μαύρη Θάλασσα. Τι σηµαίνει αυτό; Ο πόλεµος και τα νέα δεδοµένα που δηµιουργεί οδηγούν την Ουάσινγκτον και τελικά το ΝΑΤΟ να µεταφέρει το επίκεντρό του ανατολικά αλλά και νότια, σε µια ζώνη που βρέχεται από τον Εύξεινο Πόντο, παρακάµπτοντας τα στενά του Βοσπόρου και το ειδικό καθεστώς των ∆αρδανελίων.

Στον Εύξεινο Πόντο βλέπουν ουσιαστικά τρία λιµάνια από τα συµµαχικά. Την Αλεξανδρούπολη και τα λιµάνια του ελληνικού αρχιπελάγους στο Αιγαίο, στη διαδροµή που διέρχεται από τις ανοιχτές θάλασσες, τη Μεσόγειο και δύο λιµάνια προς Βορρά, που αποτελούν την παρευξείνια ζώνη που εντάσσεται στο ΝΑΤΟ µέσω Βαλκανικής. Της Βάρνας στη Βουλγαρία και της Κωνστάντσας στη Ρουµανία. Η διαδροµή αυτή στον δυτικό τοµέα καταλήγει στο λιµάνι της Οδησσού, που όχι χωρίς σηµασία επισκέφθηκε πρόσφατα ο Έλληνας πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης για να συναντήσει τον Ουκρανό πρόεδρο κ. Ζελένσκι. Ενδιάµεση χώρα είναι η Μολδαβία, που παρά τα λεγόµενα για αυξηµένη απειλή εισβολής των ρωσικών στρατευµάτων στα εδάφη της, πλην της Υπερδνειστερίας, που ήδη ελέγχεται από τη Μόσχα, θα παραµείνει επίσης στον δυτικό τοµέα, αλλά δεν έχει πρόσβαση στη θάλασσα. Επανειληµµένα οι Αµερικανοί µιλούν για την παρευξείνια αυτή ζώνη της Ανατολικής Βαλκανικής, που παρακάµπτει τα στενά, κυριαρχείται από χώρες-µέλη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, µε ειδικές σχέσεις όµως στο διµερές επίπεδο µε τις ΗΠΑ. Η στρατιωτική αναβάθµιση της Ρουµανίας έρχεται να δείξει ότι δεν αποτελεί θεωρία των Αµερικανών αυτή η νέα τάξη πραγµάτων αλλά πρακτική στρατηγική προστασίας των συµφερόντων τους µε τα νέα δεδοµένα Ψυχρού Πολέµου στην Ευρώπη. Θα πρέπει να µείνουµε σε κάποια σηµεία αυτής της πολιτικής.

Από τη µία οι ΗΠΑ και κατ’ επέκταση το ΝΑΤΟ µετακοµίζουν από δύο κεντρικές βάσεις τους µεταπολεµικά, του Ιντσιρλίκ ανατολικά στην Τουρκία και του Ραµστάιν δυτικά στη Γερµανία, προς αυτή τη ζώνη ισχύος και επιρροής. Με τον τρόπο αυτόν οργανώνουν και στρατιωτικά και όχι µόνο πολιτικά, ενεργειακά και τεχνολογικά µια ζώνη που ξεκινά από τα «θερµά νερά» της Μεσογείου, διέρχεται την Ανατολική Βαλκανική και συναντιέται στην Κεντρική-Ανατολική Ευρώπη µε τη ζώνη Πολωνία - Βαλτικές. Ό,τι και να συµβεί στην Ευρώπη στη συνέχεια και εντός του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, η ζώνη αυτή αµέσου επιρροής τους θα διαχωρίζει τη Ρωσία µε τη ∆υτική Ευρώπη και τον γερµανογαλλικό άξονα, εφόσον υφίσταται αυτός, και την «αµερικανική (στενή) ζώνη» στην Ευρώπη από την «ηγεµονία» του Βερολίνου, όποιος και αν είναι ο συσχετισµός Ευρώπης - ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ.

Το δεύτερο σηµείο που αξίζει µελέτης είναι η γεωπολιτική διάσπαση, από πλευράς προτεραιότητας των Ανατολικών Βαλκανίων από τα ∆υτικά Βαλκάνια. Σε όλα αυτά υπάρχουν δύο χώρες-κλειδιά που συνδέουν διαφορετικές ζώνες. Η Πολωνία στον Βορρά και η Σερβία στο κέντρο της Βαλκανικής. Η Ελλάδα επί του παρόντος στέκεται µε αξιοπρέπεια ισχύος στην Ανατολική Βαλκανική, αλλά θα πρέπει να προβληµατιστεί για τα της ∆υτικής Βαλκανικής, όπου στον άξονα Αλβανία - Κοσσυφοπέδιο δεν πάνε καλά τα πράγµατα.

Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή