Η εξουσία του νεοσουλτάνου Ταγίπ Ερντογάν από την Κυριακή και µετά έχει ηµεροµηνία λήξης. Το 2028. Τότε υπάρχουν οι επόµενες προγραµµατισµένες πολιτικές εκλογές. Με την ευκαιρία των αυτοδιοικητικών εκλογών η συντριπτική πλειοψηφία των Τούρκων πολιτών τού έστειλε ένα πολύ συγκεκριµένο µήνυµα. ∆εν υπάρχει κανένας λόγος να «πειράξει» εκ νέου το Σύνταγµα για να δώσει παράταση στον χρόνο που µπορεί να βρίσκεται στην ηγεσία της χώρας. Οι Τούρκοι θα τον καταψηφίσουν στην περίπτωση που θέσει εκ νέου υποψηφιότητα.

Ο Ερντογάν πάντα πίστευε πολιτικά ότι «αν κερδίσεις την Κωνσταντινούπολη, κερδίζεις την Τουρκία». Οµοίως λοιπόν «όταν χάσεις την Κωνσταντινούπολη, θα χάσεις την Τουρκία». Αυτό συνέβη την Κυριακή και µάλιστα οι ισλαµιστές δεν έχασαν µόνο τη µεγάλη Πόλη αλλά και την Άγκυρα και την από παλιά χαµένη Σµύρνη. Το σύνολο σχεδόν των δήµων της δυτικής Τουρκίας αλλά και τις περιοχές των Κούρδων. Τους έµεινε η Ανατολία. Αυτή που είχαν πάντα ως βάση και εξακολουθούν να διατηρούν την επιρροή τους.

Ο Ερντογάν δεν θα φύγει από το αξίωµά του αύριο. Έχει µπροστά του περίπου τέσσερα χρόνια διακυβέρνησης. Αυτά τα χρόνια είναι βέβαιο ότι θα επικεντρωθεί στην υστεροφηµία του. Πάντως οι Τούρκοι τον καταψήφισαν για την οικονοµία. Την καθηµερινότητά τους. Την αδυναµία τους -στις ευρείες µάζες του πληθυσµού- να επιβιώσουν. Τον καταψήφισαν για την ανισότητα στα εισοδήµατα και τον πλούτο. Ο Ερντογάν ως ηγέτης των ισλαµιστών προέβαλε το «µεγαλείο» της Τουρκίας και τον οραµατισµό του να την καταστήσει δεσπόζουσα περιφερειακή δύναµη σε µια σειρά από γεωπολιτικές ενότητες, από τη Μεσόγειο, τη Βαλκανική, τον Καύκασο µέχρι το βάθος της Ασίας και τη µέσα Αφρική. Μια δύναµη καθοριστική στις σχέσεις και τους συσχετισµούς Ανατολής και ∆ύσης, µε «επιτήδεια ουδετερότητα» και επιθετική αυτοτέλεια. Με σηµαντική πολεµική βιοµηχανία και εµπορικές σχέσεις που θα φέρουν ευηµερία.

Η Μεγάλη Τουρκία του Ισλάµ και του Ερντογάν όµως δεν κάλυπτε και δεν καλύπτει τις βασικές ανάγκες εκατοµµυρίων πολιτών του. Η οικονοµία στο εσωτερικό βρίσκεται σε νοµισµατική κρίση, µε κύµατα πληθωρισµού να εξαφανίζουν τα εισοδήµατα και την ακρίβεια. Να συσκοτίζουν τα όνειρα για καλύτερη ζωή των απλών ανθρώπων. Αποτέλεσµα; Η δυσαρµονία της επίδειξης ισχύος σε διεθνές επίπεδο µε την απουσία έστω θεµελιώδους ευηµερίας στο εσωτερικό τον οδήγησε στην πολιτική του ήττα. Όχι επί του παρόντος αλλά ως προς την προοπτική της εξουσίας του.

Και το ερώτηµα είναι, τι θα κάνει τώρα ο Ερντογάν; Θα επιχειρήσει να αναστρέψει τον ρουν της ιστορίας που µε κατηγορηµατικό τρόπο χάραξαν οι πολίτες του για αυτόν ή θα δεχθεί τη µοίρα του και θα προετοιµάσει τον διάδοχό του, που θα διεκδικήσει την ηγεσία της χώρας απέναντι στους Ρεπουµπλικανούς των ισχυρών δηµάρχων και του Ιµάµογλου στις εκλογές του 2028; Θα συνδέσει την τελευταία φάση της ηγεσίας του µε περισσότερη ειρήνη και συνύπαρξη µε άλλους λαούς και έθνη της ευρύτερης περιοχής ή θα επιχειρήσει την «τελική σύγκρουση» µε την Ελλάδα, το Ισραήλ, τους θρόνους των Αράβων, τις ΗΠΑ και τις ευρωπαϊκές δυνάµεις; Θα αφήσει πίσω του µια πιο δυτική Τουρκία ή µια πιο ασιατική Τουρκία; Θα συγκρουσθεί µε τους Ρεπουµπλικανούς εµφυλιοπολεµικά ή θα διατηρήσει τη συνοχή του λαού και της χώρας του; Θα αναλάβει πρωτοβουλίες στην οικονοµία προκειµένου να ενισχύσει τη βιωσιµότητα στην καθηµερινότητα της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού του ή θα επιµείνει στην εκτόξευση των δαπανών για την πολεµική οικονοµία, µε κρεσέντο έντασης που θα αυξήσει περαιτέρω τα βραχυπρόθεσµα στρατιωτικά κόστη;

Το µέλλον της Τουρκίας αλλά και η προοπτική και οι συσχετισµοί των δυνάµεων ευρύτερων περιοχών και εθνών-κρατών επηρεάζονται βαθιά από τις επιλογές και τη στρατηγική του Τ. Ερντογάν την επόµενη τετραετία.

Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή