Η ολιγαρχική Ευρώπη και η επόµενη ηµέρα

Η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζ. Μελόνι, σε µια µάλλον οργισµένη οµιλία στο εθνικό Κοινοβούλιο εξέπεµψε ένα πολύ συγκεκριµένο µήνυµα για τη δοµή και τη λειτουργία της Ευρώπης. «Υπάρχουν εκείνοι που υποστηρίζουν ότι οι πολίτες δεν είναι αρκετά σοφοί για να λάβουν ορισµένες αποφάσεις και ότι η ολιγαρχία είναι η µόνη αποδεκτή µορφή δηµοκρατίας, αλλά διαφωνώ», είπε χαρακτηριστικά µιλώντας για «σουρεαλιστική» κατάσταση στα παρασκήνια του γκρουπ, όπου δεν λαµβάνουν υπόψη την ψήφο των πολιτών.

Η Τζ. Μελόνι εν προκειµένω δεν έχει δίκιο, αλλά σε µια γενικότερη συζήτηση ανοίγει µια εποχή -ήδη έχει ξεκινήσει αυτό πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές, µε την τελευταία Κοινή Αγροτική Πολιτική που αµφισβητήθηκε στους δρόµους και τελικά αναθεωρείται- για τον τρόπο που διοικείται η Ευρώπη. Στο συγκεκριµένο, δηλαδή την ηγεσία της Κοµισιόν, του Συµβουλίου, του Κοινοβουλίου και την επίτροπο Εξωτερικών Υποθέσεων, δεν έχει δίκιο, γιατί οι επιλογές, οι προτάσεις και η επερχόµενη ψηφοφορία στο Κοινoβούλιο, µετά την απόφαση µε πλειοψηφία στο Συµβούλιο των ηγετών των χωρών-µελών, είναι δηµοκρατικές και στηρίζονται σε ένα consensus τριών ή και τεσσάρων ευρωπαϊκών οµάδων, που σχηµατίζουν πλειοψηφία επί των 720 εδρών του Κοινοβουλίου, το οποίο θα εγκρίνει µε αποφασιστική αρµοδιότητα τελικά την επιλογή της ηγεσίας του ευρωπαϊκού γκρουπ για την επόµενη πενταετία.

Η Μελόνι έχει πολιτική βάση στην εθνική και πολιτειακή της αγανάκτηση, µε δεδοµένο ότι οι Σοσιαλιστές υποχωρούν σε επιρροή µετά τις τελευταίες εκλογές, αφού οι Φιλελεύθεροι και οι Πράσινοι µάλλον καταστρέφονται, ενώ οι δυνάµεις της εναλλακτικής ∆εξιάς υποστηρίχθηκαν επαρκώς, σχεδόν εντυπωσιακά, από τους λαούς. Οµως, η Ευρώπη από την αφετηρία της κινείται µε αργούς ρυθµούς και αντιπαθεί ως οντότητα και διαχείριση τις εκπλήξεις τόσο ως προς το consensus όσο και ως προς τα πρόσωπα που αναδεικνύονται. Ετσι, επί του παρόντος και σε σχέση µε την πενταετία 2024-2029, οι συσχετισµοί στην κορυφή της Ευρώπης δεν δείχνουν να αλλάζουν δραστικά, αλλά η Ιταλία έχει ήδη αυξηµένο ρόλο στις διεργασίες για το µέλλον, όπως και όταν η Ευρώπη έκανε τα πρώτα βήµατα σύγκλισης µε την περίφηµη Συµφωνία της Ρώµης.

Στην παρούσα φάση, η παρουσία του πρώην πρωθυπουργού της Ιταλίας, Λέτα, στην κεντρική εισήγηση για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του γκρουπ, η εισήγηση του Μ. Ντράγκι, που αναµένεται σχετικά µέσα στο φθινόπωρο, και η δυνατότητα της Μελόνι να συγκλίνει µε την ευρωπαϊκή οµάδα της Λεπέν στο Κοινοβούλιο θα πρέπει να ικανοποιούν ως παράµετροι από το µέλλον τη Ρώµη. Οι δυνάµεις της αποκαλούµενης Ακροδεξιάς στην Ευρώπη, µε την ισχύουσα συστηµική ανάλυση, έχουν να κάνουν βήµατα, όπως ήδη κάνουν, προκειµένου να θεωρηθούν αναθεωρητικές δυνάµεις για την ενίσχυση της Ευρώπης, αντί για ευρωσκεπτικιστικές και ανατρεπτικές δυνάµεις, µε στόχο τη διάλυση της Ευρώπης. Σηµαντική συµβολή θα έχουν οι λαοί και τα έθνη µε τις πολλές εκλογές και επιλογές στο εσωτερικό τους πολιτικό σύστηµα, αλλά και µε τις κινητοποιήσεις τους στους δρόµους και µέσω των εκλεγµένων εκπροσώπων τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στα εθνικά τους Κοινοβούλια, προκειµένου να αναγκάσουν τις ηγετικές κάστες της ευρωπαϊκής εταιρικής σχέσης µε τις αγορές και τα λόµπι των µεγάλων εταιρειών και της παγκόσµιας «νέας τάξης» να υποχωρήσουν από την υπεροψία και την ασφάλεια των δεδικασµένων που έχουν εµπεδώσει τα τελευταία 30 χρόνια.

Η νέα πενταετία για την Ευρώπη ξεκινά µε ένα σύνθηµα: «Το Μάαστριχτ πέθανε». Αλλά η συνέχεια δεν είναι καθόλου αναγκαίο να είναι κάποιος εφιάλτης, όπως ισχυρίζονται οι ακριβοπληρωµένες και ακριβοθώρητες ελίτ των Βρυξελλών και του Στρασβούργου, µε άναρχα και καταδικασµένα σχήµατα, όπως η παλιά Κοινωνία των Εθνών. Η Ευρώπη από την ολιγαρχία της τεχνοκρατίας και των ισχυρών των «λεσχών» µπορεί να αποκτήσει ιδεολογία και να βασισθεί στα έθνη της και στους λαούς της, διαχέοντας ευηµερία και συναντίληψη, δοµηµένη σε έναν δηµοκρατικά νοµιµοποιηµένο κυβερνητισµό.

Από την ολιγαρχία στον κυβερνητισµό η απόσταση είναι σηµαντική και ουσιώδης. Στην πορεία αυτή και σε αναλογία µε το µοντέλο διοίκησης των ΗΠΑ, η Κοµισιόν µπορεί να κυβερνά τις τύχες του γκρουπ, όπως ο Λευκός Οίκος τις ΗΠΑ, αλλά µε τις αποφάσεις και τις στρατηγικές να κρίνονται στο Συµβούλιο (Γερουσία) και να υπερψηφίζονται στο Κοινοβούλιο (Βουλή των Αντιπροσώπων). Οι δυνάµεις της νέας ∆εξιάς θα αναγκάσουν διά της ισχύος και της επιρροής τους, σε διαχωρισµό από κάποια ακροδεξιά κινήµατα σε εθνικό επίπεδο, το ΕΛΚ να αναλάβει τις ευθύνες του ως Ευρωπαϊκή Χριστιανοδηµοκρατία, µε τους Φιλελεύθερους ή τους Πράσινους να εκµηδενίζονται ως επιρροή και τους Σοσιαλιστές να παρακολουθούν µόνον τις εξελίξεις, µε δεδοµένο ότι η Σοσιαλδηµοκρατία είναι υπεύθυνη για τη συγκρότηση της ολιγαρχικής Ευρώπης και του Μάαστριχτ, άρα αντικείµενο εξοστρακισµού από τα έθνη και τους λαούς που θα επιζητήσουν την ανατροπή της «ύβρεως». Ταυτόχρονα, µια τέτοια Ευρώπη µε γεωπολιτική άποψη, ιδεολογική συγκρότηση και δυτική ταυτότητα δεν µπορεί να παραµένει µετέωρη µεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, στη βάση της κερδοσκοπίας και της µαταιοδοξίας του «τρίτου πόλου». Μια νέα Ατλαντική Ενωση µεταξύ ΗΠΑ-Ευρώπης µπορεί να προδιαγράψει το µέλλον, ιδιαίτερα εάν συνδυασθεί µε ένα γκρουπ στον Ειρηνικό (Αυστραλία, Ν. Ζηλανδία, Ιαπωνία, Κορέα, Βιετνάµ) και την άρση του Brexit από πλευράς Βρετανίας.