Ο πόλεµος που ξεκίνησε µε τον «Κατακλυσµό του Αλ Ακσά», το µακελειό σε βάρος αµάχων και της αρπαγής οµήρων, στις 7 Οκτωβρίου 2023, που οργάνωσε ο νεκρός πλέον ηγέτης της Χαµάς Σινουάρ, έχει παραγάγει έναν χρόνο µετά συγκεκριµένα αποτελέσµατα.

Οι κύριες οργανώσεις (στρατιωτικό και τροµοκρατικό δίκτυο του Ιράν, Χαµάς, ισλαµική Τζιχάντ, Χεζµπολάχ, σύντοµα και οι Χούθι) αφοπλίζονται, ενώ οι ηγεσίες και οι στρατιωτικοί διοικητές τους αφανίζονται. Ο πόλεµος αυτός, στον οποίο µπήκε αναγκαστικά το Ισραήλ πέρυσι, δεν έχει στόχο -στη βάση του και σύµφωνα και µε τα λεγόµενα δηµόσια του θρησκευτικού ηγέτη του Ιράν, Χαµενεΐ- τα δικαιώµατα των Παλαιστινίων, αλλά τη χάραξη των διαδροµών που θα συνδέσουν την Ασία, ειδικά την Ινδία, µε την Ευρώπη.

Τον περίφηµο IMEC (σχεδιασµένο από τις δυτικές ναυτικές δυνάµεις), που διέρχεται από τις αραβικές χώρες της ∆υτικής Ασίας (Μέσης Ανατολής) όπως η Σαουδική Αραβία, τα Εµιράτα, η Ιορδανία (βλέπει στην Άκαµπα), το Ισραήλ, την Αίγυπτο, την Κύπρο και την Ελλάδα, στα ευρωπαϊκά πλέον εδάφη. Ο διάδροµος αυτός είναι συνδεδεµένος και βασισµένος στις περίφηµες «συµφωνίες του Αβραάµ», άρα σε µια νέα σχέση αραβικών ηγεσιών και Ισραήλ στο µοντέλο των επαφών που έχουν επιτευχθεί µε την Αίγυπτο.

Η διαδροµή αυτή αποδυναµώνει δραστικά τις κάθετες ηπειρωτικές διαδροµές που ξεκινούν από την Ασία και πάλι την Ινδία, διέρχονται όµως από άλλες χώρες στην Ανατολή, κυρίως από το Ιράκ, το Ιράν και την Τουρκία µε προορισµό την Κεντρική Ασία, τη Ρωσία και τη ζώνη των BRICS. Ο πόλεµος στην Ανατολή µε την έννοια αυτή δεν είναι αµιγώς εδαφικός αλλά γεωπολιτικός, βασισµένος στην ενέργεια και την οικονοµία. Το Ισραήλ και η ηγεσία Νετανιάχου έχει αναλάβει το βάρος των πολεµικών επιχειρήσεων. Παράλληλα όµως, και σε αυτό είναι ασυνήθιστο το Ισραήλ, θα πρέπει να συµµετέχει ενεργητικά και εποικοδοµητικά και στη διαµόρφωση των γεωπολιτικών συνθηκών στην ευρύτερη περιοχή. Αυτό σηµαίνει γεωστρατηγική µε πολλαπλούς δρώντες στο καθεστώς εγγυήσεων.

Το Ισραήλ, ως περίκλειστη και ανάδελφη ιστορικά οντότητα, είναι λογικό να εµπιστεύεται τις δικές του ένοπλες δυνάµεις και υπηρεσίες πληροφοριών στο καθεστώς των εγγυήσεων. Αυτή όµως η προσέγγιση δεν µπορεί να αλλάξει δραστικά το καθεστώς αστάθειας σε µια σειρά χωρών, µε πρώτη από αυτές τον Λίβανο. Ο αφοπλισµός της Χεζµπολάχ, που εξελίσσεται, και ο αφανισµός της ηγεσίας της θα πρέπει στην επόµενη ηµέρα να συνοδευθεί από την ακύρωση της Χεζµπολάχ από την ίδια τη δοµή του Λιβάνου.

Την κυβέρνηση της χώρας, τις ένοπλες δυνάµεις ή το τραπεζικό σύστηµα. ∆εν έχει νόηµα να αναλάβει το Ισραήλ µε τη δική του πολεµική αεροπορία και τις ένοπλες δυνάµεις του την ασφάλεια της χώρας, πέραν των εθνικών συνόρων του, επί της επικράτειας του Λιβάνου. Ούτε φυσικά οι αναξιόπιστες, όπως φάνηκε και τα προηγούµενα χρόνια, δυνάµεις του ΟΗΕ, που απέτυχαν να περιορίσουν τη Χεζµπολάχ. Νόηµα θα είχε συγκεκριµένες δυνάµεις, όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Βρετανία, που έχουν την ευθύνη στην καθιέρωση της νοµιµότητας στον Λίβανο, να εγγυηθούν την ασφάλεια της επικράτειας µέχρι τα σύνορα µε το Ισραήλ και φυσικά και τον εναέριο χώρο. Αντίστοιχα, για να υπάρξει εκεχειρία και ασφάλεια στα παλαιστινιακά εδάφη, θα πρέπει να υπάρξουν εγγυήσεις ασφάλειας και αντιτροµοκρατίας από αραβικές δυνάµεις, και στη Γάζα, όπου µπορεί να έχει ρόλο η Σαουδική Αραβία, και στη ∆υτική Όχθη, όπου οι ισραηλινές δυνάµεις µπορούν να συνεργασθούν µε τις υπηρεσίες ασφαλείας της Ιορδανίας, ώστε να µην υπάρξουν άλλοι Σινουάρ. Ταυτόχρονα, χώρες όπως η Ελλάδα, που έχουν συµφέροντα στα θαλάσσια περάσµατα, µπορούν να παράσχουν καλές υπηρεσίες στις επιµέρους συνεννοήσεις Ισραήλ - Αράβων, Ισραήλ - Ευρώπης ή να φιλοξενήσουν διπλωµατικό συντονισµό στη στρατηγική των ΗΠΑ.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 22/10/2024