Τα Τέµπη και η ασφάλεια των τρένων

Το δυστύχηµα των Τεµπών ως παρεπόµενα έχει δυο επίπεδα αναφοράς. Το ένα είναι να συνεχιστούν απρόσκοπτα οι έρευνες και να φθάσουµε µε αξιοπιστία στην απαγγελία κατηγοριών σε υπευθύνους και στη συνέχεια στην ακροαµατική διαδικασία σε συνθήκες, κατά το δυνατόν, κοινωνικής ειρήνης.

Στο πεδίο αυτό έχουν ειπωθεί πολλά και θα ειπωθούν και άλλα. Σοβαρά και εικασίες. Το δυστύχηµα των Τεµπών όµως δεν µπορούµε να το αντιµετωπίσουµε µόνον ως µια πολύνεκρη τραγωδία που ζητά διεύρυνση αιτιών και απόδοση ευθυνών. Αλλά και ως αφετηρία διαδικασιών για το δεύτερο επίπεδο προσέγγισης που δηµιούργησαν τα Τέµπη. Αυτό είναι η ασφάλεια των σιδηροδρόµων.

Πρόσφατα δηµοσιεύµατα του αντιπολιτευόµενου Τύπου θέλησαν να συνδέσουν µε αυτά ένα υπόµνηµα του πρώην προέδρου του ΟΣΕ Γραµµατίδη, που πρότεινε προς το πρωθυπουργικό γραφείο την αναστολή σιδηροδροµικών δροµολογίων στην περιοχή της Θεσσαλίας µετά τα Τέµπη. Στην πραγµατικότητα το υπόµνηµα µιλούσε για τα έργα υποδοµής που θα έπρεπε να εξελιχθούν µετά τα ακραία καιρικά φαινόµενα «Daniel» και «Elias». Θα µπορούσε η όλη συζήτηση να αποτελεί παρεξήγηση.

Ουσιαστικά όµως δείχνει τη µονοµέρεια στην οπτική της αντιπολίτευσης, που έχει µοναδικό σκοπό µε κάθε µέσο να δηµιουργήσει δοµικό πρόβληµα αξιοπιστίας στην κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό, για να αποκτήσει πολιτική δυναµική και επιρροή, άσχετα µε το τι θα σηµάνει για τη χώρα τυχόν περιβάλλον αποσταθεροποίησης και αποδόµησης της διακυβέρνησης. Το ουσιαστικό ζήτηµα που καλείται να αντιµετωπίσει η κυβέρνηση και τα αρµόδια υπουργεία είναι να θωρακίσουν την ασφάλεια των τρένων. Όχι εκεί και τότε. Αλλά στην καθηµερινότητα µέχρι τότε. Παρά τις προθέσεις και τις οδηγίες του πρωθυπουργού, είναι βάσιµη η διαπίστωση ότι τα υπουργεία, ο ΟΣΕ ή η ιταλική Hellenic Train δεν ανταποκρίνονται στις ευθύνες που έχουν σχετικά.

Για παράδειγµα, υφίσταται τεχνολογική εφαρµογή ισραηλινής κατασκευής που στην περίπτωση που αγοραζόταν θα ενίσχυε θεαµατικά την ασφάλεια της κίνησης των επιβατηγών τουλάχιστον αµαξοστοιχιών. Ουσιαστικά πρόκειται για µια κάµερα που τοποθετείται στη µηχανή των τρένων και έχει την ικανότητα να ανιχνεύει την κατάσταση των γραµµών σε µια ακτίνα 2 χιλιοµέτρων µπροστά από τη θέση του τρένου.

Έτσι εντοπίζει κάθε κίνηση ανθρώπου, ζώου, αυτοκινήτου ή άλλου τρένου και επειδή είναι συνδεµένη µε τη µηχανή του τρένου ανακόπτει την ταχύτητα της αµαξοστοιχίας και ακινητοποιεί το τρένο. Υπήρξε συγκεκριµένη πρόταση σχετικά για προµήθεια της συγκεκριµένης εφαρµογής προς τέσσερις υπουργούς και υφυπουργούς της κυβέρνησης, αρµοδίους προφανώς. Από την πλευρά τους δεν υπήρξε καµία αντίδραση, ενδιαφέρον ή απάντηση. Προφανώς οι κυβερνητικοί αυτοί σκέφθηκαν ότι δεν τους αφορά το θέµα και ότι µια τέτοια εφαρµογή είναι υπόθεση της ιταλικής εταιρείας που διαχειρίζεται τα τρένα. Το ελληνικό ∆ηµόσιο έχει ευθύνη στις υποδοµές.

Ουσιαστικά όµως µε τον τρόπο αυτό και µε τις συνεχείς διαφωνίες και συγκρούσεις µεταξύ ∆ηµοσίου και ιταλικής εταιρείας οι σιδηροδροµικές µεταφορές ανθρώπων και εµπορευµάτων δεν έχουν την επιπλέον ασφάλεια που θα έπρεπε να έχουν µετά το δυστύχηµα των Τεµπών αλλά και πολλά άλλα ατυχήµατα, λιγότερο ευτυχώς τραγικά. Ο πρωθυπουργός σκέπτεται ενδεχοµένως αλλαγές στα πρόσωπα των υπουργείων και του επιτελείου του. Είναι ζητούµενο η επιλογή των προσώπων να µην υπόκειται σε κανόνες µικροπολιτικής, προσωπικής συµπάθειας ή αντιπάθειας. Αλλά το όλον νέο σχήµα να προσφέρει εµπειρία και δυναµική στον πρωθυπουργό και τη διακυβέρνηση.

Εξάλλου οι σιδηροδροµικές µεταφορές, κρίσιµο ζήτηµα γεωπολιτικής, εµπορικής και οικονοµικής ενίσχυσης της Ελλάδας, θα πρέπει να αποτελέσουν κεντρική προτεραιότητα στο κεφάλαιο αναβάθµιση και επέκταση των υποδοµών της χώρας ενόψει 2030 και όχι συµπληρωµατικό παράρτηµα, όπως µέχρι και σήµερα. Οι πολιτικές ηγεσίες των υπουργείων επίσης θα πρέπει να έχουν αντανακλαστικά και ιδέες και όχι να εκπέµπουν τη γραφειοκρατική µούχλα των κρατικών δοµών που διοικούν.