Ο 20ός αιώνας τώρα τελειώνει για την Ευρώπη. Το ίδιο και ο ατλαντισµός, όπως τον όρισε ο Τσόρτσιλ και ο Ρούσβελτ στο τέλος του Β΄ Παγκοσµίου Πολέµου το 1945. Η Ευρώπη, «η παλιά ∆ύση», θα πρέπει να αναλάβει την ευθύνη της ασφάλειάς της αλλά και της γεωπολιτικής της δεινότητας. Αν και µάλλον είναι αργά για κάτι τέτοιο, τουλάχιστον αν µιλήσουµε για την ενιαία δοµή.

Η Ουκρανία, ο πόλεµος που τόσο θέλησε και τόσο υποστήριξε η ΕΕ, µαζί βέβαια µε κατεστηµένα συστηµάτων των ∆ηµοκρατικών στις ΗΠΑ υπό τη Βικτόρια Νιούλαντ και τον «δεξιό τοµέα» της ή τις «πορτοκαλί επαναστάσεις», εξελίσσεται σε βατερλό για την Ένωση. Στην Ουάσινγκτον, χρόνια τώρα, αλλά µε έµφαση από τον Νοέµβριο και µετά, κυριαρχούσε µια επιλογή που ακουγόταν πιο πολύ ως σύνθηµα: «Θα πάψουµε να είµαστε οι µπράβοι σε πολιτικές άλλων». Εννοούσαν -µεταξύ άλλων παραδοσιακών δυνάµεων στη Γηραιά Ήπειρο- και τους Άγγλους.

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραµπ, όπως είχε προαναγγείλει, συνοµιλώντας απευθείας µε τον πρόεδρο Πούτιν, χωρίς να ασχολείται καν µε τη διακυβέρνηση Ζελένσκι, σε περίπου µιάµιση ώρα τηλεφωνική συνοµιλία, κάτι σαν… Ουάσινγκτον καλεί Μόσχα, δεν δροµολογεί µόνον το τέλος του πολέµου στον Βορρά, αλλά καταργεί τη ∆ύση, όπως τη γνωρίζουµε.

Οι ΗΠΑ διαπραγµατεύονται µε τη Ρωσία απευθείας σε µια «νέα Γιάλτα», όχι µόνον τα σύνορα της Ουκρανίας και της Ρωσίας στην περιοχή των θερµών συγκρούσεων. Το πολύ ενδιαφέρον είναι ότι η Κίνα επιχαίρει για αυτή τη νέα σχέση. «Η Κίνα είναι ικανοποιηµένη που η Ρωσία και οι ΗΠΑ ενισχύουν την επικοινωνία τους και τον διάλογό τους σε µια σειρά διεθνών θεµάτων» είναι η δήλωση του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας. Η Ρωσία µε τον τρόπο αυτό ανακηρύσσεται ως η «ενδιάµεση δύναµη» µεταξύ των δυο πόλων του παγκόσµιου ανταγωνισµού, των ΗΠΑ και της Κίνας. Πολλοί θα χάσουν από αυτή τη «νέα Γιάλτα» , που δεν συµπεριλαµβάνει ευρωπαϊκή εκπροσώπηση.

Ούτε καν συντονισµό. ∆εν υπήρξε καµία ενηµέρωση στις ευρωπαϊκές ηγεσίες για την πρωτοβουλία του Λευκού Οίκου να ξεκινήσει τις διαπραγµατεύσεις του µε το Κρεµλίνο. Οι συζητήσεις δεν αφορούν µόνον την Ουκρανία αλλά και τη Μέση Ανατολή και την τεχνητή νοηµοσύνη και την επόµενη ηµέρα στη διεθνή αγορά της ενέργειας και φυσικά τις ζώνες επιρροής και προς διεκδίκηση. Η στρατηγική Τραµπ έχει σαφή στόχο τη διάλυση της ΕΕ ως έτερου πόλου των ΗΠΑ στη ∆ύση.

Οι παγκόσµιοι συσχετισµοί δεν αντέχουν διπολισµό στη ∆ύση. Ο πολυκεντρισµός στις ηγέτιδες δυνάµεις, που επεδίωξε µε συνέπεια για χρόνια η συστηµική Ευρώπη, δεν την ωφελεί τελικά, αλλά την αγνοεί. Η Ευρώπη, της οποίας είµαστε µέλος, και καλά κάνουµε µέχρι εδώ, δεν είναι τίποτα για το τρίγωνο ΗΠΑ - Ρωσίας - Κίνας, που έχουν σαφή στόχο να αναδιαµορφώσουν τον κόσµο µε διαφορετικό τρόπο από αυτόν που άφησαν ως κληροδότηµα οι δυο ευρωπαϊκοί πόλεµοι του προηγούµενου αιώνα, που µετατράπηκαν σε παγκόσµιους. Αλλά προφανώς διαφορετικό και από την παρακαταθήκη που άφησε πίσω της η ευρωπαϊκή αποικιοκρατία.

Η προοπτική για την Ευρώπη µοιάζει δυστοπική. Είχε την ευκαιρία η ηγεσία της σε επίπεδο Κοµισιόν να αποφασίσει την ένταξή της σε µια ενιαία ∆ύση υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. ∆εν το έπραξε, αντίθετα θέλησε να εκδηλώσει την αυτονοµία της, µιλώντας ως ενδιάµεση δύναµη ανάµεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα και επιθετική δύναµη -µε αµερικανικά όπλα- απέναντι στη Ρωσία.

Η Ευρώπη, στην ενιαία δοµή της επίσης, θέλησε να προκαλέσει την προεδρία Τραµπ, µε υπονοούµενα όπως ότι ο Καναδάς θα γίνει κράτος-µέλος της αντί για επιπλέον πολιτεία των ΗΠΑ. Η συνάντηση ΗΠΑ - Ρωσίας για την επίλυση των ζητηµάτων της Ουκρανίας και τη Νέα Τάξη θα γίνει στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας και όχι στην Άγκυρα. Πολλοί θα χάσουν στο έργο που εξελίσσεται...


*Δημοσιεύτηκε στην «Απογευματινή»