Διαλύεται το ΝΑΤΟ; Επί του παρόντος δεν έχουµε σοβαρές προσλαµβάνουσες ότι η διοίκηση Τραµπ προδιαθέτει για κάτι τέτοιο. Αντίθετα, ως Ευρωπαίοι είχαµε και πριν από την εκλογική κορύφωση στην Αµερική του Νοεµβρίου, ότι σε περίπτωση επικράτησης του Ντ. Τραµπ για την προεδρία των ΗΠΑ θα ετίθετο το ζήτηµα της ευθυγράµµισης των ευρωπαϊκών χωρών-µελών του Ατλαντικού Συµφώνου στη συµφωνία για διάθεση τουλάχιστον του 2% των δηµόσιων δαπανών τους σε στρατιωτικούς σκοπούς. Αυτή η συµφωνία δεν είναι κάτι καινούργιο. Υπήρχε ως προτροπή αρχικά και ως ένα δυνάµει consensus στη συνέχεια, ως υποχρέωση συµµετοχής στο ΝΑΤΟ.

Με άλλα λόγια, αν το Ατλαντικό Σύµφωνο λογίζεται ως κλαµπ ασφάλειας, η συνδροµή σε αυτό κυµαίνεται στο 2%-3% του ΑΕΠ των µελών τους για την εθνική τους άµυνα.

Όσα συνέβησαν στη συνέχεια, µετά το 2022 µε τη στρατιωτική εισβολή της Ρωσίας στα εδάφη της ανατολικής Ουκρανίας επιβεβαίωσαν αυτή την αναγκαιότητα. Αλλά τίποτα µέχρι και την ορκωµοσία Τραµπ τον Ιανουάριο του 2025 δεν έπεισε τις κεντρικές δυνάµεις στην Ευρώπη, µάλιστα πολλές εξ αυτών εξόχως σηµαντικές ως προς την πολεµική τους βιοµηχανία, να επεκτείνουν τον εθνικό τους στρατιωτικό εξοπλισµό και τηδεινότητα.

Προτίµησαν να αφοπλίζονται στρατιωτικά και να επενδύουν στην πολεµική τους βιοµηχανία ως εξαγωγείς όπλων, αφήνοντας το κόστος τόσο το εθνικό τους όσο και της ευρωπαϊκής ζώνης στις ΗΠΑ.

Στην παρούσα φάση και εκ των υστέρων, εξαιτίας των αντιθέσεων στη στρατηγική των κρατών-µελών του πυρήνα στην Ευρώπη και της Ουάσινγκτον της δεύτερης προεδρίας Τραµπ ειδικά στα θέµατα της προοπτικής ειρηνευτικής συµφωνίας στην Ουκρανία και των σχέσεων µε τη Ρωσία, η Ευρώπη συζητά τον εξοπλισµό της.

Σε µια πρώτη φάση έγινε εµφανής ο ανταγωνισµός αρµοδιοτήτων µεταξύ των κοινών δοµών της οικονοµικής, νοµισµατικής, εµπορικής ένωσης και των εθνικών ηγεσιών της Γαλλίας, της Γερµανίας και της εκτός Ευρώπης Βρετανίας που επιθυµούν να εξελιχθούν, αν πετύχουν τον συσχετισµό µεταξύ τους σε διευθυντήριο επί των ευρωπαϊκών εθνικών κρατών.

Η επικεφαλής της Κοµισιόν, κατά βάση αναρµόδια, Γερµανίδα φον ντερ Λάιεν εξήγγειλε χρηµατοδοτικό πλαίσιο της τάξης των 800 δισ. ευρώ για εξοπλισµούς, µε νέα κεφάλαια της τάξης των 150 δισ. ευρώ µέσω δανεισµού.

Αρµοδιότητα τέτοιου επιπέδου θα είχε η Κοµισιόν ύστερα από απόφαση οµόφωνη του Συµβουλίου για την κάλυψη του κόστους τυχόν ενιαίας αντιπυραυλικής ασπίδας για όλη την ευρωπαϊκή επικράτεια.

Επίσης, για τη διάθεση κονδυλίων ή τη ρήτρα διαφυγής των δηµοσιονοµικών απαγορεύσεων. Στην παρούσα φάση η Κοµισιόν προχωρά σε ανακοινώσεις επί της ενιαίας στρατιωτικής πολιτικής, πεδίο ανύπαρκτο εκ των κοινοτικών συνθηκών, και η Γαλλία µε τη Γερµανία ερίζουν για το ποιες χώρες θα προµηθεύσουν τα όπλα υποχρεωτικά στα κράτη-µέλη της ΕΕ.

Ο Μακρόν ζητά να µοιρασθούν τα λεφτά µε τους Γερµανούς και οι Γερµανοί επιθυµούν να βάλουν στο παιχνίδι τους Βρετανούς, τους Νορβηγούς και τους Ελβετούς.

Όλοι µαζί συγκλίνουν να µπουν στο παιχνίδι οι Τούρκοι είτε στο πεδίο της Ουκρανίας είτε -σύµφωνα µε το Βερολίνο και φυσικά το Λονδίνο- στους ευρωπαϊκούς εξοπλισµούς. Η Τουρκία ουσιαστικά -µια δηµοσιονοµικά και στα όρια οικονοµικά χρεοκοπηµένη χώρα- επιχειρεί δυναµική και πλήρως επεκτατική γεωπολιτική βασισµένη στον όγκο των στρατιωτικών της δυνάµεων και στην πολεµική της βιοµηχανία.

Εµπεδώνοντας ρόλο ηγετικής δύναµης στο ισλαµικό τόξο από την πλευρά των σουνιτών, σε συσχετισµό µε το Ιράν από την πλευρά των σιιτών, πέραν των «µαύρων» κεφαλαίων της παραοικονοµίας της χρηµατοδοτείται από την Κίνα, όπως και η Τεχεράνη, για να παίξει το παιχνίδι ισχύος του Πεκίνου στη ∆υτική Ασία, στη Μεσόγειο, στον Καύκασο και την Αφρική.

Η Ευρώπη µε την έννοια αυτή συνεχίζει να λειτουργεί ανταγωνιστικά απέναντι στην Ουάσινγκτον, εχθρικά απέναντι στη Μόσχα και συντροφικά απέναντι στο global Πεκίνο.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 11/03/2025