Οι τελευταίες ηµέρες µετά τις ανακοινώσεις της προεδρίας των ΗΠΑ για επαναφορά του καθεστώτος των δασµών στο διεθνές εµπόριο είναι δραµατικές για τα διεθνή χρηµατιστήρια και τις ηγεσίες των εταιρειών, ειδικά των πολυεθνικών και εξαγωγικών, αλλά και για τις εθνικές ηγεσίες. Είναι µια δοµική ανατροπή σε όσα ήταν δεδοµένα και δεσπόζοντα από τη δεκαετία του 1980 και εντεύθεν. Θα µπορούσε να ισχυρισθεί κάποιος µε ασφάλεια ότι ο πλέον έµπειρος υπουργός Συντονισµού ή Οικονοµίας που θα µπορούσε να χειρισθεί τις υποθέσεις της χώρας στις σηµερινές συνθήκες θα ήταν ο Παναγής Παπαληγούρας, σηµαντικό στέλεχος των κυβερνήσεων του Κ. Καραµανλή του πρεσβύτερου στα πρώτα χρόνια µετά τη Μεταπολίτευση.

Ο Π. Παπαληγούρας όπως και άλλοι σηµαντικοί στα θέµατα οικονοµίας, νοµίσµατος και τραπεζών της εποχής των δασµών και των πιο κλειστών εµπορικά κρατών έχουν φυσικά πεθάνει εδώ και χρόνια. Στην παρούσα φάση έχουµε µια ισχυρή κυβέρνηση, επιχειρηµατίες, τραπεζίτες και επιτελικά στελέχη που µάλλον κοιτάζουν την πραγµατικότητα των τελευταίων ηµερών µε σοκ και δέος. Αλλά η τόσο µεγάλη έκπληξη δεν επιτρέπεται, γιατί όλα ήταν προεξοφληµένα από τη στιγµή της κυριαρχίας του Ντ. Τραµπ στις αµερικανικές προεδρικές εκλογές του Νοεµβρίου. Φυσικά πολλοί αναλυτές αλλά και οι σηµαντικότεροι CEO των κυρίαρχων εταιρειών στη ∆ύση εκτιµούσαν ότι ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ δεν θα δοκίµαζε κάτι τόσο δραστικό σε βάρος του ελεύθερου εµπορίου της παγκοσµιοποίησης αρχικά, αλλά θα προτιµούσε σε µια πρώτη φάση µείωση φορολογίας και «απορρύθµιση». ∆εν είχαν ρωτήσει προφανώς τον ίδιο. Γιατί θα τους έλεγε ότι το σοκ προηγείται στη λογική της επιχειρησιακής στρατηγικής αυτού του τύπου σε σχέση µε τις ρυθµίσεις. Ο Ντ. Τραµπ θέλει τα εργοστάσια πίσω, δουλειές για τις ξεχασµένες πολιτείες της «σκουριάς», µέσα νοικοκυριά σε ευηµερία και µια αυτάρκη και κερδοφόρα Αµερική.

Η ηγεσία της χώρας θα πρέπει να λειτουργήσει µε πιο συντεταγµένα εθνικά και όχι ευρωπαϊκά κριτήρια στον αναπτυξιακό σχεδιασµό και πιο γεωπολιτικά στο εξωτερικό εµπόριο και τις κρατικές διµερείς συµφωνίες

Αυτό φυσικά που εξελίσσεται θα µπορούσε να χαρακτηρισθεί ως κρίση αξιών για όσα πιστεύουν οι στρατηγιστές φιλελεύθεροι διεθνείς οικονοµολόγοι της ∆εξιάς και της Αριστεράς, που δεν πέτυχαν όµως για περίπου µισό αιώνα να εξασφαλίσουν τη διάχυση της ευηµερίας και την ασφάλεια του δυτικού κόσµου, µεγιστοποιώντας τα κέρδη για κεντρικές εταιρείες που αξιοποίησαν στην παραγωγή και την ευρύτητα των αγορών την Ανατολή και τον παγκόσµιο Νότο, σε βάρος του µέσου όρου στην εργασία, την ιδιοκτησία και τον πλούτο στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Ειδικά εάν πετύχει το «πείραµα Τραµπ», οι ελίτ της παγκοσµιοποίησης στη ∆ύση θα εξοβελιστούν και νέες ελίτ -τα «λιοντάρια», για να θυµηθούµε τον Παρέτο- θα πάρουν τη θέση τους.

Αν µιλήσουµε για την Ελλάδα και παρά το γεγονός ότι αυτή είναι οργανικά συνδεδεµένη µε την Ευρωπαϊκή Ένωση, υπάρχει µια µεγάλη ευκαιρία από την ανατροπή των συνθηκών. Να κρατήσουµε τα ωφελήµατα των προηγούµενων δεκαετιών στην κίνηση χρήµατος και να αναδοµήσουµε τις αρνητικές επιπτώσεις της χρεοκοπίας της προηγούµενης δεκαετίας µε τη διατύπωση ενός νέου παραγωγικού µοντέλου. Πέραν του τουρισµού και του real estate. Η πολιτική ηγεσία της χώρας, σε συνεχή διαβούλευση µε τους εφοπλιστές, τους κύριους επιχειρηµατίες, τα επιµελητήρια και τις επαγγελµατικές ενώσεις, θα πρέπει να λειτουργήσει µε πιο συντεταγµένα εθνικά και όχι ευρωπαϊκά κριτήρια στον αναπτυξιακό σχεδιασµό σε πρακτικό επίπεδο και πιο γεωπολιτικά στο εξωτερικό εµπόριο και τις κρατικές διµερείς συµφωνίες. Ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης ως πολιτική ηγεσία έχει την ευκαιρία να µελετήσει και να δοµήσει µια αναβαθµισµένη στρατηγική στον προγραµµατισµό, ανάλογη όχι ως προς τις παραµέτρους αλλά τη θεώρησή της µε εκείνη του Κ. Καραµανλή του πρεσβύτερου την πενταετία 1956-1961. Έχει στη διάθεσή του 2+4 χρόνια, αν οι πολίτες τού δώσουν και τρίτη θητεία, για να περάσει την Ελλάδα στη νέα εποχή και όχι µόνο να καλύψει το ενδιάµεσο στάδιο από την εποχή των µνηµονίων σε µια νέα αξιόπιστη Ελλάδα στην Ευρώπη και τις διεθνείς αγορές.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή»