H Σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ την προηγούµενη εβδοµάδα είχε χαµηλή δηµοσιότητα εξαιτίας της ισχυρής αντανάκλασης που είχαν οι επιπτώσεις της ανακοίνωσης των αµοιβαίων δασµών του προέδρου Τραµπ σε βάρος 60 χωρών και ενοτήτων. Όµως, στη σύναξη αυτή στην οποία παρέστησαν και ισχυρές δυνάµεις της Ασίας που διατηρούν εκλεκτικές σχέσεις µε τη ∆ύση και ανησυχούν για την Κίνα, διαπιστώθηκε η συνέπεια της Ουάσινγκτον στη συµµαχία, µε δεδοµένο φυσικά ότι και οι Ευρωπαίοι θα αναλάβουν τις ευθύνες και το κόστος που τους αναλογεί. ∆ηλαδή, εξοπλισµοί και στρατιωτικές δαπάνες πάνω από τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ κάθε χώρας. Η δυστοπική κατάσταση που περιγράφουν τα διεθνή µίντια, αλλά και επιτελεία κεντρικών εθνικών ηγεσιών στην Ευρώπη δεν επιβεβαιώθηκαν, ούτε στο ελάχιστο από τις τοποθετήσεις του κ. Ρούµπιο. Αντίθετα διατυπώθηκε από τον Αµερικανό υπουργό Εξωτερικών η πάγια θέση της Ουάσινγκτον για τη σηµασία και τον ρόλο του Ατλαντικού Συµφώνου, όχι µόνον στο πεδίο της Ευρώπης αλλά διεθνώς, καθώς και στην ανάγκη περαιτέρω συγκλίσεων και όσµωσης µε στρατιωτικές δυνάµεις σε όλο τον πλανήτη και στον Ειρηνικό.

Τα όσα συνέβησαν στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ δεν έρχονται σε αντίθεση µε την κατάληξη που θα ήθελε να είχε η «οικονοµική επανάσταση» µέσω δασµών και επιστροφής που κήρυξε. Ποια µπορεί να είναι αυτή; Τη διετύπωσε επί της ουσίας ο Έλον Μασκ σε µια δήλωση που χαρακτηρίσθηκε από τα διεθνή µίντια της παγκοσµιοποίησης ως µια διαφωνία µε την προεδρία Τραµπ ως προς το καθεστώς των δασµών. «Τόσο η Ευρώπη όσο και οι Ηνωµένες Πολιτείες θα πρέπει να κινηθούν ιδανικά κατά την άποψή µου σε µια κατάσταση µηδενικών δασµών, δηµιουργώντας µια ζώνη ελεύθερου εµπορίου», είπε χαρακτηριστικά ο Μασκ, ο οποίος τοποθετήθηκε υπέρ και της µεγαλύτερης ελευθερίας, την κίνηση ανθρώπων και όχι µόνον προϊόντων και υπηρεσιών µεταξύ Ευρώπης και Β. Αµερικής.

Και µπορεί όλα αυτά να φαντάζουν µακρινά από το σήµερα και το χάος που έχει προκληθεί στα χρηµατιστήρια, τις εξαγωγικές εταιρείες και τις εθνικές ηγεσίες που φοβούνται την επερχόµενη ύφεση, αλλά οι εκτιµήσεις για τις εξελίξεις και µια «νέα τάξη» πραγµάτων στον κόσµο που προσδοκά πλέον η Ουάσινγκτον δεν είναι ένας νέος αποµονωτισµός τύπου δόγµατος Μονρόε. Αλλά µια νέα κοινωνία των ελεύθερων εθνών στον αντίποδα µε τη δεσποτική Κίνα, µε εθνικά κράτη πιο αυτάρκη, πιο σταθερά, πιο αξιακά ως προς τις παραδόσεις τους, πιο υγιή ως προς τους προϋπολογισµούς και τις εθελούσιες συµµαχίες τους. Η αφετηρία είναι το σοκ και δέος που επέφεραν οι δασµοί και όχι η κατάληξη. Για τον λόγο αυτό ο Ντόναλντ Τραµπ µιλά για «φαρµακευτική αγωγή».

Από την πλευρά της η Ευρώπη είτε ως ενότητα που δεν γίνεται σεβαστή ως µοντέλο από τη νέα διοίκηση στις ΗΠΑ είτε ως ένα παζλ από εθνικά κράτη, δεν έχει τη δυνατότητα να υποκαταστήσει τις ΗΠΑ µε ένα εµπορικό «άνοιγµα» στην Κίνα. Αυτό δοκιµάσθηκε για περίπου σαράντα χρόνια από τις ΗΠΑ στο πλαίσιο της εταιρικής και φιλελεύθερης παγκοσµιοποίησης, µε αποτέλεσµα η σηµερινή Β. Αµερική µε τα πολύ πιο ισχυρά αντανακλαστικά και δυνατότητες στην καινοτοµία και το εξωτερικό εµπόριο να βρίσκεται πολύ εκτεθειµένη στην προοπτική απέναντι στην ισχύ που απέκτησε η Κίνα. Και αν η οµοσπονδία των ΗΠΑ δεν τα κατάφερε, η Ευρώπη των εθνών σε ελάχιστο χρόνο, αν κάνει τέτοιο στρατηγικό λάθος, θα βρεθεί υποτελής και απολύτως εξαρτηµένη από το Πεκίνο και τους BRICS.

Αυτά θα πρέπει να τα λάβει υπόψη της η Αθήνα και να µην συγχέει σε σενάρια πανικού την Κίνα µε την Ινδία, το Ισραήλ ή τους Άραβες, για παράδειγµα, ή να συζητά για µια επόµενη ηµέρα στην Ευρώπη χωρίς την ειδική σχέση µε τις ΗΠΑ.