Τι ήταν το περίφημο Ελληνικό πρόγραμμα, που αισίως φέτος έκλεισε τα οκτώ χρόνια εφαρμογής; Σύμφωνα πάντα με τον ορισμό που έδωσε η ανάλυση του Guardian πρόκειται για: «μια ιστορία ανικανότητας, δόγματος, άσκοπης καθυστέρησης και των συμφερόντων των τραπεζών να τίθενται πάνω από τις ανάγκες των ανθρώπων».

Επί της ουσίας το Μνημόνιο σύμφωνα με τις αρχική λογική που το χαρακτήρισε ήταν ένα πρόγραμμα δανεισμού ύψους 110 δις ευρώ, για να καλυφθούν ουσιαστικά τα περίπου 100 δις ευρώ που η χρεοκοπημένη «ξαφνικά» Ελλάδα χρωστούσε τότε στις γερμανικές και γαλλικές τράπεζες, με αντιστάθμισμα πέρα των χαμηλών τόκων, την μείωση του ελλείμματος του προϋπολογισμού κατά 7,5 μονάδες μέσα σε ένα χρόνο. Το 2010!

Όλο αυτό προέκυψε όταν χωρίς κάποιον εμφανή λόγο το μέλος της ευρωζώνης Ελλάδα μέσω ενός διαφορετικού υπολογισμού της ΕΛΣΤΑΤ, παρουσίασε ένα αυξημένο κατά 13 μονάδες έλλειμμα (!) στα μεγέθη του 2009. Ο τότε πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου και ο ηγετικός πυρήνας του ΠΑΣΟΚ μια τέτοια εκδοχή είχαν στο μυαλό τους, όταν υπήρξε το διάγγελμα από το Καστελόριζο.

Μια ξαφνική αναδιάρθρωση στη «σκιά» του ΔΝΤ που μέχρι το 2011 θα είχε λήξει, χωρίς απεργίες και φασαρίες και μέχρι να τελειώσει η θητεία το 2012-2013 θα υπήρχαν πέραν της εξυγίανσης και παροχές. Κάτι δηλαδή πιο «αποτελεσματικό», από την «φάρσα Αλογοσκούφη» το 2005. Επί της ουσίας μικροπολιτική και πάλι μικροπολιτική.

Το αποτέλεσμα ήταν πολύ διαφορετικό. Η Ελλάδα, μια χώρα που η οικονομία -δημόσια και ιδιωτική- βασιζόταν στο δανεισμό, την πίστωση και την κατανάλωση -αυτό θεωρείτο εκσυγχρονισμός και ανάπτυξη- έχασε το 25% του ΑΕΠ της, η ανεργία εκτοξεύτηκε, η κατανάλωση καταβαραθρώθηκε εξαιτίας της βίαιης περικοπής των δημόσιων επενδύσεων, των μισθών, των συντάξεων και των παροχών, η κατανάλωση εξαϋλώθηκε, το χρέος της συνέχισε να αυξάνεται. Τα ελλείμματα όμως στους προϋπολογισμούς της, όχι μόνον μηδενίσθηκαν, αλλά πέρασαν με την μέθοδο των «αναγκαστικών πλεονασμάτων» από την φορολογία σε αρνητικό έδαφος.

Περνώντας από το χάος, από αστοχία σε αστοχία φθάσαμε στο σήμερα. «Failed state» εντός της ζώνης του ευρώ από πλευράς προοπτικής και αναπτυξιακής προοπτικής. Αλλά με πλήρεις εξασφαλίσεις και έλεγχο οι ευρωπαίοι πιστωτές μας για τα επόμενα περίπου σαράντα χρόνια.

Είναι ενδιαφέρον ότι κομβικά πρόσωπα της όλης καταστροφής από την πλευρά των Ελλήνων όπως οι κρίσιμοι σε διαφορετικές φάσεις των Μνημονίων υπουργοί Οικονομικών Παπακωσταντίνου, Βενιζέλος, Στουρνάρας (υπό τον μανδύα του κεντρικού τραπεζίτη πλέον), Βαρουφάκης ήταν από τους πρώτους πολιτικούς που έσπευσαν να κάνουν δηλώσεις για την τυπική ολοκλήρωση του τέλους των Μνημονίων. Δίνουν μάλιστα και συμβουλές και «παροτρύνσεις» προς ναυτιλόμενους…

Προφανώς δεν είμαστε στα καλά μας… Αλλά ας δούμε τι είναι μεταρρυθμίσεις, έναν όρο που όλοι χρησιμοποιούν έτσι γενικώς, χωρίς ουσία και χωρίς περιεχόμενο, αφού δεν εξειδικεύουν.

Σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη δήλωση του Επιτρόπου επί των Οικονομικών της ευρωζώνης κ. Μοσκοβισί «η Ελλάδα είναι εθνικά κυρίαρχη και ελεύθερη να ορίζει την οικονομική της πολιτική». Εν αρχή η γνωστή υποκρισία των Βρυξελλών, όμως επί της ουσίας, το κύριο μήνυμα. Θα πρέπει ως έθνος, ως κράτος, ως χώρα, ως άνθρωποι οι Έλληνες να αναλάβουμε την ευθύνη της Ελλάδας.

Να επιβιώσουμε δηλαδή. Να προχωρήσουμε πρώτον σε μια δομική και ουσιαστική αναδιάρθρωση της χώρας μας. Τι σημαίνει αυτό; Να συμφωνήσουμε σε ένα νέο πολιτειακό πλαίσιο. Να ανακηρύξουμε με ένα νέο Σύνταγμα την 4η Ελληνική Δημοκρατία. Η Τρίτη, αυτή που εγκαθιδρύθηκε το 1974, με την «μεταπολίτευση» είναι από καιρό «νεκρό γράμμα» και δεν ανασυντάσσεται με αναθεωρήσεις.

Δεύτερον να εγκαταλείψουμε τα δόγματα των πενταετών προγραμμάτων ανασυγκρότησης της χώρας του 1953-1963. Απλά ήρθε η ώρα της «ανάστροφης αντιπαροχής». Ο πληθυσμός της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης μαζί αγγίζει τα 7 εκατομμύρια ανθρώπους, με το σύνολο του πληθυσμού της χώρας να βρίσκεται περίπου στα 11. Το σύνθημα ήρθε η ώρα εκ νέου να εποικίσουμε τη χώρα μας είναι απολύτως επίκαιρο. Ήρθε η ώρα να γκρεμισθούν οι «τσιμεντοφαβέλες» και να δομηθεί μια άλλη χώρα στη βάση της πόλης-κωμόπολης-χωριό. Η Ελλάδα θα πρέπει και πάλι να γίνει παραγωγική. Να σταματήσει ο θρήνος για το κατάντημα, την «πλέμπα» και να ανακτήσουμε το επίπεδο ζωής που μας πρέπει.

Βεβαίως θα χρειασθούν πολιτικοί, νομοθέτες, τραπεζίτες, πολεοδόμοι, μηχανικοί, αρχιτέκτονες, γεωπόνοι, ιστορικοί, οικονομολόγοι, φυσικά επιχειρηματίες. Αλλά το όραμα κατευθύνει την ιστορία. Άλλωστε η Ελλάδα του αναλφαβιτισμού και της παντελούς έλλειψης υποδομών ανήκει στο 1950. Σήμερα η ευχέρεια υπάρχει. Άρα και η επιλογή!

Τρίτον να υπάρξει πλήρης θεσμική, αποδόμηση της κομματοκρατίας στην διοίκηση, τη δικαιοσύνη, την κρατική οντότητα. Από το κράτος των «κοτζαμπάσηδων» θα πρέπει να περάσουμε στο «κράτος των πολιτών». Αυτό είναι κάτι που με επιμονή ζητούν και οι ξένοι για να υπάρξουν επενδύσεις αλλά και πραγματικός εκσυγχρονισμός της χώρας. Το κτηματολόγιο, το τεχνολογικά άρτιο κράτος, οι δημόσιοι υπάλληλοι περιοπής, οι ισολογισμένοι προϋπολογισμοί είναι προαπαιτούμενα αυτής της νέας πραγματικότητας.
 
Τέταρτον για να συνεχίσει να υπάρχει «κράτος Ελλήνων» θα πρέπει να υπάρξει ένα όραμα. Πρωτογενής παραγωγή, μεταποίηση, τεχνολογικές κοινότητες, ναυτιλία.
Μαζί με τα μνημόνια προφανώς ήρθε η ώρα να σαρώσουμε και τα «σκουπίδια» που τα έφεραν ή και μας κρατάνε δέσμια σε αυτά. Πρόσωπα και «εμπλοκές».

Μήπως ήρθε τελικά η ώρα να μιλήσουμε πραγματικά για μεταρρυθμίσεις;