Ο δυτικός κόσμος βρίσκεται αδιαμφισβήτητα σε κρίση. Από την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008 μέχρι την εκλογή του D.Trump, ελάχιστα πράγματα έχουν μείνει ίδια, με το λαϊκισμό να ορθώνει το ανάστημα του απέναντι σε κάθε λογής σταθερές. Μήπως όμως το «τέρας» του λαϊκισμού είναι βολικό για να σκεπάζει τον ελέφαντα που έχουμε στο δωμάτιο;

Η άνοδος των λαϊκιστών και η αποθέωση της ισοπέδωσης των πάντων, είναι κάτι περισσότερο από προϊόν μιας κρίσης. Στην πραγματικότητα είναι η κορύφωση της ανισότητας που νιώθουν οι πολίτες σήμερα, οι οποίοι χάνοντας την -επίπλαστη έστω- ευημερία τους, αισθάνονται όχι μόνο οικονομικά αλλά κυρίως κοινωνικά αποκλεισμένοι (outsiders). Και το συμπέρασμα αυτό, πολλές φορές είναι οριζόντιο και ανεξάρτητο από το βιωτικό επίπεδο του καθενός.

Αν στο θυμό που προκαλείται μάλιστα, προσθέσει κανείς την αίσθηση ότι τα προνόμια οργανωμένων ομάδων συμφερόντων ήταν αυτά που μας οδήγησαν στην κρίση, αλλά και την επίδραση της χρήσης των social media, όπου αλήθεια, ψέμα και φθόνος ανακατεύονται, τότε έχει το τελικό μείγμα. Ένα μείγμα ικανό να προσδώσει εκλογική νομιμοποίηση σε κάθε πιθανό και απίθανο πρόσωπο, που θα εκφράσει πειστικά αυτή την ατζέντα.

Σήμερα όμως, Δημοκρατία σημαίνει πολλά περισσότερα από εκλογές. Σημαίνει ελεύθερη επιλογή τρόπου ζωής - σημαίνει ίσες ευκαιρίες, πράγματα που μόνο η Ευρώπη μπορεί στην περιοχή μας να εγγυηθεί. Για να φτάσει όμως -παρά τα τόσα προβλήματα- να θεωρείται γη της επαγγελίας, η Ευρώπη πέρασε από μια δύσκολη και αιματηρή περίοδο. Πάνω στα συντρίμμια αυτής της εποχής όμως, οικοδομήθηκαν ισχυροί θεσμοί, και έγιναν κατορθωτά πράγματα, που οι σημερινές γενιές θεωρούν δεδομένα. Δεν ήταν όμως πάντα έτσι. Εβδομήντα χρόνια ειρήνης είναι άλλωστε πρωτόγνωρα για την Ευρώπη αλλά και ικανά να αποδείξουν πως η ύπαρξη ισχυρών θεσμών, πιάνει τόπο.

Οι χώρες μπορεί να μην είναι παγιδευμένες από το παρελθόν τους, ωστόσο όσα έγιναν σ' αυτό, επηρεάζουν το μέλλον τους. Οι πολίτες αντίθετα, είναι εκ φύσεως ελεύθεροι από όσα έγιναν χθες. Είναι γεννημένοι να ακολουθούν κανόνες και νόρμες που συναντούν, ιδιαίτερα όταν αντιλαμβάνονται ότι συνδέονται με αξίες. Ο Έλληνας προσπερνά με 120χμ από τη ΛΕΑ στην Αττική οδό, αλλά 2-3 χμ μετά, σταματά ευλαβικά στις διαβάσεις του Ελ.Βενιζέλος για περάσουν οι πεζοί. Και μετά το τέλος της ευθείας, επιστρέφει στη «φυσική κατάσταση» της ασύδοτης οδήγησης.

Τα τελευταία 2 χρόνια, η αδυναμία της ελληνικής Κυβέρνησης να ανταποκριθεί στις υποσχέσεις της, την οδήγησε σε χειρισμούς που διάβρωσαν το κύρος των θεσμών. Και όσο η οικονομική διαχείριση ξέφευγε, τόσο περισσότερες ήταν οι αντιθεσμικές παρεμβάσεις που ενέτειναν τη διάβρωση. Ζητούμενο συνεπώς σε μια χώρα όπως η δική μας, δεν είναι μόνο η αλλαγή της Κυβέρνησης. Δε θα πλουτίσει η χώρα, αν αύριο φύγει μόνο ο Τσίπρας. Οι περισσότερες χώρες σήμερα, δε στερούνται πόρων, παρ’ όλα αυτά κάποιες παραμένουν φτωχές. Γιατί συμβαίνει αυτό; Συμβαίνει επειδή δε διαθέτουν σταθερούς και θεμελιωμένους πολιτικούς θεσμούς, ικανούς να εμπνεύσουν και να διαχειριστούν δίκαια των πλούτο.

Η πρόκληση που έχει συνεπώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης μπροστά του δεν περιορίζεται μόνο στην Οικονομία. Η -ίσως και μεγαλύτερη- πρόκληση που έχει μπροστά του ο Πρόεδρος της ΝΔ είναι να συμβάλει με την Κυβέρνηση του, στην ανάκτηση του κύρους των θεσμών και στην ευθυγράμμιση τους σε μια κατεύθυνση εξάλειψης των ανισοτήτων. Όχι των ανισοτήτων στα αποτελέσματα προφανώς, αλλά στις ευκαιρίες. Στην εποχή που η αλήθεια βασίζεται σε ορισμένα κλικς, μόνο έτσι θα μετριαστεί ο λαϊκισμός. Όταν οι πολίτες νιώσουν ότι η επόμενη Κυβέρνηση υπερασπίζεται τα συμφέροντα τους, παλεύει για αυτούς και αποδίδει δικαιοσύνη απέναντι σε όσους παραβιάζουν τους κανόνες, λειτουργώντας ασύδοτα.

* Ο Νίκος Λυσιγάκης είναι σύμβουλός επικοινωνίας και μέλος της Πολιτικής Επιτροπής της Νέας Δημοκρατίας