Όπως έχω ενημερώσει και στο παρελθόν τους αναγνώστες της στήλης αυτής, διαβάζω μετ’ επιμελείας τις έρευνες της κοινής γνώμης. Για τον απλούστατο λόγο ότι συμφωνώ πως μπορεί μεν να υπάρχει γνώμη που να είναι κοινή, αλλά δεν είμαι βέβαιος αν υπάρχει και λογική που να είναι κοινή.

Σε σχετικά πρόσφατη λοιπόν έρευνα -στην οποία αναδεικνυόταν και ο Ανδρέας Παπανδρέου με τη μεγαλύτερη συνεισφορά στη Μεταπολίτευση, διότι ως γνωστόν επί βασιλείας του δεν καταδεχόμαστε καν να ψωνίζουμε στις εκπτώσεις-, τέθηκε και το ερώτημα που αφορά την εθνική μας ταυτότητα. Το ερώτημα ζητούσε να πουν οι ερωτώμενοι σε ποιον χώρο πιστεύουν ότι ανήκει ιστορικά και πολιτισμικά η Ελλάδα.

Οπότε, αναδείχτηκε το πρόβλημα ενός εθνικού διχασμού προσωπικότητας που ως γνωστόν είναι λίαν επικίνδυνη κατάσταση αν αναλογιστούμε την περίπτωση του δόκτορος Τζέκιλ και του κυρίου Χάιντ. Διότι οι μισοί απάντησαν ότι ανήκουμε περισσότερο στη Δύση και οι άλλοι μισοί ότι η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση. Για να ακριβολογούμε, μάλιστα, αυτοί που θεωρούν ότι είμαστε ανάμεσα υπερτερούσαν κατά μία ποσοστιαία μονάδα (46%) έναντι των άλλων.

Από την ελαφρά υπεροχή της ενδιάμεσης κατάστασής μας, μπορούν να ερμηνευθούν πολλά πράγματα. Λόγου χάρη, οι βλαχομπαρόκ καταστάσεις είτε στην κοινωνική είτε στην πολιτική ζωή που βιώνουμε κατά καιρούς. Από την άλλη πλευρά, δικαιολογείται και το είδος των τραγουδιών που τελευταίως αποστέλλουμε να διαγωνιστούν στη Eurovision. Ενώ δεν πρέπει να παραγνωρίζεται η επίδραση της τουρκικής γαστριμαργικής έμπνευσης στην ελληνική κουζίνα. Για να μην πω πώς έχει επιδράσει στην καθομιλουμένη η τουρκική γλώσσα. Από το ιμάμ και το κεμπάπ και το σεκέρ παρέ έως το κιλίμι, το πατιρντί και το πασουμάκι και το καΐκι.

Βεβαίως, η ενδιάμεση αυτή κατάσταση μας έχει ευνοήσει και μερικώς. Διότι ως ανήκοντες εις την Δύσιν, όπως έλεγε και ο μακαρίτης, αυτή μας έσωσε μερικές φορές, καθώς ως Ανατολίτες μπαταχτσήδες συνηθίσαμε να τα κάνουμε ρόιδο στα οικονομικά και κυρίως επειδή στις μεταρρυθμίσεις μας πηγαίνουμε γιαβάς γιαβάς.

Από την άλλη πλευρά, αν και πατάμε σε δύο βάρκες, δεν είδαμε χαΐρι στις σχέσεις μας με τους εξ Ανατολών γείτονες, που, μάλλον επειδή αντιλαμβάνονται την ανατολίτικη φύση μας, μας θεωρούν δεδομένους. Αυτός ο διχασμός αναμφίβολα ενέχει μακροπρόθεσμα κινδύνους.

Διότι άλλο το να τρως κεμπάπ αλλά να φοράς ρεπούμπλικα και όχι φέσι, και άλλο να μην ξέρεις πού πατείς. Τελικώς, δεν φαίνεται να μπορούμε να ξεδιαλύνουμε τον γρίφο αν είμαστε η Ανατολή της Δύσης ή η Δύση της Ανατολής. Θα μου πείτε και ποιος νοιάζεται… Αρκεί να τα κονομάμε εκ Δυσμών, αλλά να ζούμε στην original πασάδες!