∆ικαστικά: Σοφές κουβέντες
Γύρω γύρω όλοι
Δεν χωρεί αμφιβολία ότι οι δικαστικές αποφάσεις δεν πρέπει να επηρεάζονται από τα «θέλω» της κοινής γνώμης - Από την άλλη πλευρά, όμως, στη Δικαιοσύνη, χάριν της κοινωνίας, υπάρχει και το περί δικαίου αίσθημά της που καλείται να καλύψει
Κάποιες δικαστικές αποφάσεις που αφορούν τις πολύνεκρες τραγωδίες στη Μάνδρα με τις πλημμύρες και στο Μάτι με τις φωτιές ήταν, κατά αντικειμενική κρίση, δυσανάλογα επιεικείς προς τους λογιζόμενους υπευθύνους σε σχέση με τη βαρύτητα σε απώλεια ανθρώπινων ζωών, που είχαν εκείνες οι φυσικές καταστροφές. Είναι λογικό να θεωρούν τις σχετικές αποφάσεις ιδιαίτερα επιεικείς οι οικείοι των θυμάτων ή και αυτοί που έχασαν περιουσίες στα γεγονότα αυτά. Ασφαλώς δεν πρέπει να παραγνωρίζεται ότι ο δικαστής βασίζεται στον νόμο, στα αποδεικτικά στοιχεία και βεβαίως στην κρίση του πριν βγάλει μία απόφαση. Και προφανώς η ευθύνη του είναι μεγάλη, που μεγεθύνεται και από το ότι βρίσκεται αντιμέτωπος όχι απλώς με την κοινωνία αλλά με τη συνείδησή του.
Δεν χωρεί αμφιβολία ότι οι δικαστικές αποφάσεις δεν πρέπει να επηρεάζονται από τα «θέλω» της κοινής γνώμης, που είναι φυσικό να δρα ή να συμπεριφέρεται παρορμητικά. Από την άλλη πλευρά, όμως, στη Δικαιοσύνη, χάριν της κοινωνίας, υπάρχει και το περί δικαίου αίσθημά της που καλείται να καλύψει. Επομένως, όταν κάποιες αποφάσεις δημιουργούν την εντύπωση ότι δεν αντιστοιχούν ως κύρωση στη βαρύτητα του αδικήματος που έχει συντελεστεί, είναι φυσικό να εγείρονται ερωτήματα. Για παράδειγμα, η απόκρυψη, σκοπίμως, νεκρών στην τραγωδία στο Μάτι δεν αποτελούσε άραγε ομολογία ότι κάποιοι αναγνώριζαν την αιτιώδη συνάφεια μεταξύ διαχειριστικών παραλείψεων και της πρόκλησης θανατηφόρων ατυχημάτων;
Η δικαστική εξουσία εξακολουθεί να είναι υψηλά -ακόμη- στη συνείδηση των πολιτών, πέραν οιουδήποτε άλλου θεσμού. Και εξακολουθεί να παραμένει στη λαϊκή συνείδηση ως η πρώτη δικλίδα ασφαλείας που μπορεί να προστατεύσει τον πολίτη κατά πάσης αυθαιρεσίας και αδικίας! Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να κυριαρχεί η υποψία, όπως ευφυώς έχει λεχθεί, ότι «ο δικαστής είναι ένας φοιτητής της Νομικής που βαθμολογεί μόνος του τα γραπτά του»!!!
Προφανώς, δεν λέμε να φτάσουμε στο άλλο άκρο που ο πολίτης μπορεί να γίνει θύμα κάποιας δυσανάλογα αυστηρής απόφασης, επειδή ο έντιμος δικαστής θα δείξει υπερβάλλοντα ζήλο για να αποδείξει την αδέκαστη φύση του, όπως είχαν υπαινιχθεί στο παρελθόν πρόεδροι των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας. Είτε επειδή πιστεύει ότι όσο πιο αυστηρή είναι η απόφασή του, αυτό αποτελεί και τεκμήριο της εντιμότητάς του. Για μία κοινωνία που προσβλέπει στη Δικαιοσύνη πρέπει να βρεθεί προφανώς μια ισορροπία μεταξύ αυτού που είπε ο Αριστοτέλης και της παρατήρησης που είχε κάνει ένας εκ των εμβληματικών συγγραφέων μας, ο Στράτης Μυριβήλης. Ο πρώτος είχε πει ότι η τιμωρία είναι είδος θεραπείας. Και ο δεύτερος ότι η Δικαιοσύνη βαστά σπαθί. Σαν της πάρεις το σπαθί, απομένει μόνο με τη ζυγαριά. Αυτή την έχουν, όμως, και οι μπακάληδες!
Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή
Δεν χωρεί αμφιβολία ότι οι δικαστικές αποφάσεις δεν πρέπει να επηρεάζονται από τα «θέλω» της κοινής γνώμης, που είναι φυσικό να δρα ή να συμπεριφέρεται παρορμητικά. Από την άλλη πλευρά, όμως, στη Δικαιοσύνη, χάριν της κοινωνίας, υπάρχει και το περί δικαίου αίσθημά της που καλείται να καλύψει. Επομένως, όταν κάποιες αποφάσεις δημιουργούν την εντύπωση ότι δεν αντιστοιχούν ως κύρωση στη βαρύτητα του αδικήματος που έχει συντελεστεί, είναι φυσικό να εγείρονται ερωτήματα. Για παράδειγμα, η απόκρυψη, σκοπίμως, νεκρών στην τραγωδία στο Μάτι δεν αποτελούσε άραγε ομολογία ότι κάποιοι αναγνώριζαν την αιτιώδη συνάφεια μεταξύ διαχειριστικών παραλείψεων και της πρόκλησης θανατηφόρων ατυχημάτων;
Η δικαστική εξουσία εξακολουθεί να είναι υψηλά -ακόμη- στη συνείδηση των πολιτών, πέραν οιουδήποτε άλλου θεσμού. Και εξακολουθεί να παραμένει στη λαϊκή συνείδηση ως η πρώτη δικλίδα ασφαλείας που μπορεί να προστατεύσει τον πολίτη κατά πάσης αυθαιρεσίας και αδικίας! Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να κυριαρχεί η υποψία, όπως ευφυώς έχει λεχθεί, ότι «ο δικαστής είναι ένας φοιτητής της Νομικής που βαθμολογεί μόνος του τα γραπτά του»!!!
Προφανώς, δεν λέμε να φτάσουμε στο άλλο άκρο που ο πολίτης μπορεί να γίνει θύμα κάποιας δυσανάλογα αυστηρής απόφασης, επειδή ο έντιμος δικαστής θα δείξει υπερβάλλοντα ζήλο για να αποδείξει την αδέκαστη φύση του, όπως είχαν υπαινιχθεί στο παρελθόν πρόεδροι των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας. Είτε επειδή πιστεύει ότι όσο πιο αυστηρή είναι η απόφασή του, αυτό αποτελεί και τεκμήριο της εντιμότητάς του. Για μία κοινωνία που προσβλέπει στη Δικαιοσύνη πρέπει να βρεθεί προφανώς μια ισορροπία μεταξύ αυτού που είπε ο Αριστοτέλης και της παρατήρησης που είχε κάνει ένας εκ των εμβληματικών συγγραφέων μας, ο Στράτης Μυριβήλης. Ο πρώτος είχε πει ότι η τιμωρία είναι είδος θεραπείας. Και ο δεύτερος ότι η Δικαιοσύνη βαστά σπαθί. Σαν της πάρεις το σπαθί, απομένει μόνο με τη ζυγαριά. Αυτή την έχουν, όμως, και οι μπακάληδες!
Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή