Το έγκληµα στην Παιδεία
Άρθρο γνώμης
Σε τριάντα ευρωπαϊκές χώρες διδάσκονται αρχαία ελληνικά στα σχολεία - Μόνο στην Ελλάδα καταργούνται!
Αν θέλουµε να αποδώσουµε «τα του Καίσαρος τω Καίσαρι», θα πρέπει να παραδεχθούµε ότι τα χρόνια της Μεταπολίτευσης δεν ήταν µόνο οι Έλληνες σοσιαλιστές ή αργότερα οι αριστεροί που µε άστοχες πρωτοβου λίες έβλαψαν τη χώρα. Έχει και η συ ντηρητική παράταξη µερίδιο ευθύνης και µάλιστα σε έναν τοµέα που µακροπρόθε σµα µπορεί να δυναµιτίσει την υπόσταση του έθνους. Και αυτός ο τοµέας δεν είναι άλλος από την Παιδεία και ιδιαίτερα τη γλώσσα και την κοπή της σε κοµµατάκια στο όνοµα ενός αδιανόητου (και ανόη του) εκσυγχρονισµού της.
Το «έγκληµα» συντελέστηκε µε την εκ παιδευτική µεταρρύθµιση Ράλλη, που καταργούσε ουσιαστικώς τα αρχαία και, βεβαίως, την καθαρεύουσα από τα δη µόσια έγγραφα. Το αποτέλεσµα -διότι οι επιπτώσεις σε τέτοια ζητήµατα έρχονται σταδιακά- το βλέπουµε, στη συνέχεια, στο µορφωτι κό επίπεδο των ελληνοπαίδων. ∆ιότι και αυτά διδάχθηκαν από δασκάλους που συνεπεία της εκπαιδευτικής εκείνης µε ταρρύθµισης -και των µετέπειτα άλλων µεταρρυθµίσεων µε τις οποίες την επεξέ τειναν άλλες κυβερνήσεις µε στόχο την πνευµατική αποβλάκωση- είχαν χαµη λότερο επίπεδο µόρφωσης σε σχέση µε το παρελθόν. Η απόδειξη. Έκθεση της Κοµισιόν είχε καταγράψει την έλλειψη βασικών δεξιοτήτων στη γραφή και την ανάγνωση -άσε τα µαθηµατικά και τις φυσικές επιστήµες- των Ελ λήνων µαθητών γυµνασίου και λυκείου! Το 27,3% των Ελλήνων µαθητών δυσκο λευόταν στην ανάγνωση! Το µέγεθος της εθνικής ξε φτίλας το προσδιορίζουν οι έξω.
Προ καιρού οι Γάλλοι εί χαν ζητήσει σε διεθνές συνέ δριο την εγγραφή αρχαίων ελληνικών και λατινικών, «που είναι οι βάσεις της γαλλικής γλώσσας και της ευρωπαϊκής ιστορίας», στον κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονοµιάς της UNESCO. Σηµειωτέον ότι κατά τη διάρκεια του συνεδρίου εκείνου οι συ ζητήσεις σε κάποιες συ νεδριάσεις γίνονταν µόνο στα αρχαία ελληνικά και τα λατινικά! Και το αποκορύφωµα. Πέραν του ότι στην Ισπανία έχουν καθιερωθεί τα αρ χαία ελληνικά ως υποχρεωτικό µάθηµα, γενικώς στην Ευρώπη επεκτείνεται η δι δασκαλία τους. Σε τριάντα ευρωπαϊκές χώρες διδάσκονται αρχαία ελληνικά στα σχολεία. Μόνο στην Ελλάδα καταργού νται! Μάλιστα το Institut du Sacré-Cœur στην πόλη Mons του Βελγίου κάθε χρό νο, από το 1989 και µέχρι σήµερα, διορ γανώνει διαγωνισµό αρχαίων ελληνικών, όπου οι συµµετοχές φτάνουν πάνω από 1.000 παιδιά. Και µετά αγανακτούµε γιατί µας κλέβουν ονοµασίες, µας παίρνουν την Ιστορία µας, µας διεκδικούν εδάφη µας και λοι πά. Απλώς βλέπουν ότι βγάζουµε µόνοι µας τα µάτια µας…
Ας µην παραλείψουµε βεβαίως ότι η κριτική που ασκείτο σε κάθε υπουρ γό Παιδείας εντοπιζόταν κυρίως στην αυτονόητη βαθµολογική βάση για την αξιολόγηση αυτών που πρέπει να εισαχθούν και αυτών που πρέπει να µείνουν έξω από ΑΕΙ και ΤΕΙ, χωρίς συγχρόνως να προτείνεται κάποιο άλλο συγκεκριµένο στοιχείο αξιολόγησης. ∆ιότι επί σειράν ετών κάποιοι πί στευαν ότι όταν εξασφαλίσεις θέση στο παιδί του άλλου σε ανώτατη σχολή εξασφαλίζεις και την ψήφο του. Κάπως έτσι πορεύτηκε η εκπαιδευτική πολιτική επί πολλά χρόνια (πλην ελαχιστότατων χρονικών εξαιρέσεων) και για αυτό άλ λωστε «φυτεύτηκαν» ανά την Ελλάδα πανεπιστηµιακές σχολές και ΤΕΙ. Και όταν ορισµένες σχολές ΤΕΙ ξέµειναν από φοιτητές, επειδή καταργήθηκε η «εφεύρεση» της εισαγωγής και µε βαθ µό 3,5, εξανέστησαν οι εµπνευστές της «πανελλαδικής σποράς» σχολών, διότι είπαν ότι θα µαράζωνε οικονοµικά η επαρχία. Κοινώς οι γονείς θα σταµα τήσουν να συντηρούν µε το υστέρηµά τους τους ραντιέρηδες της επαρχίας, τις καφετέριες και τα εδωδιµοπωλεία.
Μία αναδροµή στο τότε και το τώρα αξίζει τον κόπο για να καταδειχθεί τι είναι πράγµατι συντηρητικό και τι προ οδευτικό. Κάποτε ο µαθητής υφίστατο εξετάσεις ακόµη και για να περάσει από το νηπιαγωγείο στην πρώτη τάξη του δηµοτικού. Και, µέχρι να τελειώσει τις εγκύκλιες σπουδές του, σε κάθε τάξη υφίστατο εξετάσεις σε κάθε εξάµηνο, χώρια τα πρόχειρα διαγωνίσµατα. Όµως, τότε που εφαρµοζόταν αυτό το σύστηµα των συχνών εξετάσεων, όλοι θυµούνται ότι και τα ιδιαίτερα ήταν περιορισµένα και τα φροντιστήρια γέµιζαν µόνο µε τους τελειοφοίτους που ετοιµάζονταν για τις εισαγωγικές εξετάσεις. Από την άλλη πλευρά, οι τακτικές αυτές εξετάσεις συνέβαλλαν ώστε η γνώση του µαθητή να είναι επαρκέστερη και εγκυκλοπαιδικότερη. Η γενική δε αυτή µόρφωση συνέβαλλε σε ένα ευρύτερο µορφωτικό επίπεδο και όχι στη µονοµέ ρεια του γνωστικού αντικειµένου. Παλαιότερα έδινε κανείς εξετάσεις για τη σχολή και την επιστήµη που είχε επιλέξει και στην περίπτωση που ήθελε, για λό γους ασφαλείας, να δώσει εξετάσεις και σε άλλη συναφή σχολή, ενδεχοµένως ευ κολότερη, υφίστατο τόσες εξεταστικές δοκιµασίες όσες και οι σχολές που ήθελε να «καπαρώσει». Έτσι δεν έµπαινε κανείς σε άσχετες σχολές, απλώς και µόνο επει δή τις επέλεξε λόγω των χαµηλότερων βάσεων που συνήθως έχουν. Το συµπέρασµα είναι ότι η εγκατάλει ψη… παλαιοµοδίτικων συστηµάτων είτε ως προς τις εξετάσεις µα θητών και φοιτητών είτε ως προς τη λειτουργία σχολεί ων και πανεπιστηµίων, στο όνοµα της προόδου και των µεταρρυθµίσεων, µάλλον δεν ωφέλησε τις γενιές που υπέστησαν τις αλλαγές αυ τές. Σε αυτά τα τριάντα τόσα χρόνια που µεσολάβησαν µάλλον βγήκαν µετριότεροι καθηγητές και περισσότερα «τούβλα».
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
Το «έγκληµα» συντελέστηκε µε την εκ παιδευτική µεταρρύθµιση Ράλλη, που καταργούσε ουσιαστικώς τα αρχαία και, βεβαίως, την καθαρεύουσα από τα δη µόσια έγγραφα. Το αποτέλεσµα -διότι οι επιπτώσεις σε τέτοια ζητήµατα έρχονται σταδιακά- το βλέπουµε, στη συνέχεια, στο µορφωτι κό επίπεδο των ελληνοπαίδων. ∆ιότι και αυτά διδάχθηκαν από δασκάλους που συνεπεία της εκπαιδευτικής εκείνης µε ταρρύθµισης -και των µετέπειτα άλλων µεταρρυθµίσεων µε τις οποίες την επεξέ τειναν άλλες κυβερνήσεις µε στόχο την πνευµατική αποβλάκωση- είχαν χαµη λότερο επίπεδο µόρφωσης σε σχέση µε το παρελθόν. Η απόδειξη. Έκθεση της Κοµισιόν είχε καταγράψει την έλλειψη βασικών δεξιοτήτων στη γραφή και την ανάγνωση -άσε τα µαθηµατικά και τις φυσικές επιστήµες- των Ελ λήνων µαθητών γυµνασίου και λυκείου! Το 27,3% των Ελλήνων µαθητών δυσκο λευόταν στην ανάγνωση! Το µέγεθος της εθνικής ξε φτίλας το προσδιορίζουν οι έξω.
Προ καιρού οι Γάλλοι εί χαν ζητήσει σε διεθνές συνέ δριο την εγγραφή αρχαίων ελληνικών και λατινικών, «που είναι οι βάσεις της γαλλικής γλώσσας και της ευρωπαϊκής ιστορίας», στον κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονοµιάς της UNESCO. Σηµειωτέον ότι κατά τη διάρκεια του συνεδρίου εκείνου οι συ ζητήσεις σε κάποιες συ νεδριάσεις γίνονταν µόνο στα αρχαία ελληνικά και τα λατινικά! Και το αποκορύφωµα. Πέραν του ότι στην Ισπανία έχουν καθιερωθεί τα αρ χαία ελληνικά ως υποχρεωτικό µάθηµα, γενικώς στην Ευρώπη επεκτείνεται η δι δασκαλία τους. Σε τριάντα ευρωπαϊκές χώρες διδάσκονται αρχαία ελληνικά στα σχολεία. Μόνο στην Ελλάδα καταργού νται! Μάλιστα το Institut du Sacré-Cœur στην πόλη Mons του Βελγίου κάθε χρό νο, από το 1989 και µέχρι σήµερα, διορ γανώνει διαγωνισµό αρχαίων ελληνικών, όπου οι συµµετοχές φτάνουν πάνω από 1.000 παιδιά. Και µετά αγανακτούµε γιατί µας κλέβουν ονοµασίες, µας παίρνουν την Ιστορία µας, µας διεκδικούν εδάφη µας και λοι πά. Απλώς βλέπουν ότι βγάζουµε µόνοι µας τα µάτια µας…
Ας µην παραλείψουµε βεβαίως ότι η κριτική που ασκείτο σε κάθε υπουρ γό Παιδείας εντοπιζόταν κυρίως στην αυτονόητη βαθµολογική βάση για την αξιολόγηση αυτών που πρέπει να εισαχθούν και αυτών που πρέπει να µείνουν έξω από ΑΕΙ και ΤΕΙ, χωρίς συγχρόνως να προτείνεται κάποιο άλλο συγκεκριµένο στοιχείο αξιολόγησης. ∆ιότι επί σειράν ετών κάποιοι πί στευαν ότι όταν εξασφαλίσεις θέση στο παιδί του άλλου σε ανώτατη σχολή εξασφαλίζεις και την ψήφο του. Κάπως έτσι πορεύτηκε η εκπαιδευτική πολιτική επί πολλά χρόνια (πλην ελαχιστότατων χρονικών εξαιρέσεων) και για αυτό άλ λωστε «φυτεύτηκαν» ανά την Ελλάδα πανεπιστηµιακές σχολές και ΤΕΙ. Και όταν ορισµένες σχολές ΤΕΙ ξέµειναν από φοιτητές, επειδή καταργήθηκε η «εφεύρεση» της εισαγωγής και µε βαθ µό 3,5, εξανέστησαν οι εµπνευστές της «πανελλαδικής σποράς» σχολών, διότι είπαν ότι θα µαράζωνε οικονοµικά η επαρχία. Κοινώς οι γονείς θα σταµα τήσουν να συντηρούν µε το υστέρηµά τους τους ραντιέρηδες της επαρχίας, τις καφετέριες και τα εδωδιµοπωλεία.
Μία αναδροµή στο τότε και το τώρα αξίζει τον κόπο για να καταδειχθεί τι είναι πράγµατι συντηρητικό και τι προ οδευτικό. Κάποτε ο µαθητής υφίστατο εξετάσεις ακόµη και για να περάσει από το νηπιαγωγείο στην πρώτη τάξη του δηµοτικού. Και, µέχρι να τελειώσει τις εγκύκλιες σπουδές του, σε κάθε τάξη υφίστατο εξετάσεις σε κάθε εξάµηνο, χώρια τα πρόχειρα διαγωνίσµατα. Όµως, τότε που εφαρµοζόταν αυτό το σύστηµα των συχνών εξετάσεων, όλοι θυµούνται ότι και τα ιδιαίτερα ήταν περιορισµένα και τα φροντιστήρια γέµιζαν µόνο µε τους τελειοφοίτους που ετοιµάζονταν για τις εισαγωγικές εξετάσεις. Από την άλλη πλευρά, οι τακτικές αυτές εξετάσεις συνέβαλλαν ώστε η γνώση του µαθητή να είναι επαρκέστερη και εγκυκλοπαιδικότερη. Η γενική δε αυτή µόρφωση συνέβαλλε σε ένα ευρύτερο µορφωτικό επίπεδο και όχι στη µονοµέ ρεια του γνωστικού αντικειµένου. Παλαιότερα έδινε κανείς εξετάσεις για τη σχολή και την επιστήµη που είχε επιλέξει και στην περίπτωση που ήθελε, για λό γους ασφαλείας, να δώσει εξετάσεις και σε άλλη συναφή σχολή, ενδεχοµένως ευ κολότερη, υφίστατο τόσες εξεταστικές δοκιµασίες όσες και οι σχολές που ήθελε να «καπαρώσει». Έτσι δεν έµπαινε κανείς σε άσχετες σχολές, απλώς και µόνο επει δή τις επέλεξε λόγω των χαµηλότερων βάσεων που συνήθως έχουν. Το συµπέρασµα είναι ότι η εγκατάλει ψη… παλαιοµοδίτικων συστηµάτων είτε ως προς τις εξετάσεις µα θητών και φοιτητών είτε ως προς τη λειτουργία σχολεί ων και πανεπιστηµίων, στο όνοµα της προόδου και των µεταρρυθµίσεων, µάλλον δεν ωφέλησε τις γενιές που υπέστησαν τις αλλαγές αυ τές. Σε αυτά τα τριάντα τόσα χρόνια που µεσολάβησαν µάλλον βγήκαν µετριότεροι καθηγητές και περισσότερα «τούβλα».
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
