Οι εκτιµήσεις εδώ και χρόνια στην Ευρώπη είναι ότι η Τουρκία ή θα αργήσει πολύ να µπει στην ΕΕ ή δεν θα µπει ποτέ, µε τη δεύτερη πιθανότητα να κυριαρχεί. Βασικός λόγος για µία τέτοια επιφυλακτικότητα για το ευρωπαϊκό µέλλον της Τουρκίας είναι οι παραδοσιακές ευρωπαϊκές αντιδράσεις στην είσοδο της χώρας αυτής στην ΕΕ. Αντιδράσεις που προσλαµβάνουν συγκεκριµένο ιδεολογικό περιεχόµενο, πέραν της οικονοµικής επιχειρηµατολογίας που εµπεριέχουν. Μερικά από τα εναντίον της τουρκικής ένταξης επιχειρήµατα µπορούν να κατανεµηθούν σε διάφορες κατηγορίες:

  • Από ιστορικής λόγου χάριν πλευράς οι Ευρωπαίοι πολέµησαν µέχρι και τις αρχές του 20ού αιώνα για να απελευθερωθούν από τον τουρκικό ζυγό.
  • Από γεωγραφικής πλευράς το 95% του εδάφους της βρίσκεται στην Ασία.
  • Από θρησκευτικής πλευράς η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεµελιώσει την ταυτότητά της στις ιουδαιοχριστιανικές αξίες, ενώ από πλευράς ηθικών αξιών µετράει και το γεγονός ότι η Τουρκία πεισµόνως αρνείται την αναγνώριση του ιστορικού γεγονότος της γενοκτονίας των Αρµενίων, πράγµα που αποτελεί σοβαρό µειονέκτηµα ώστε να αποκτήσει η γείτων χώρα την ιδιότητα του µέλους της ΕΕ.

Και κάτι ακόµη. Θέλει η Ευρώπη να επιβεβαιώσει τον Ερντογάν; Ο οποίος, απευθυνόµενος στους Τούρκους συµπατριώτες του στην Ευρώπη, τους είχε παροτρύνει να οδηγούν τα καλύτερα αυτοκίνητα, να µένουν στα καλύτερα σπίτια, να µην αρκούνται στα τρία παιδιά, αλλά να κάνουν πέντε, γιατί αυτοί είναι το µέλλον της Ευρώπης! Υπάρχει βεβαίως σε άλλα επίπεδα και επιχειρηµατολογία κατά της τουρκικής ένταξης, που συνίσταται στα εξής:

  • Από κοινωνική οπτική δεν µπορεί να µη ληφθεί υπ’ όψιν η µεγάλη ανισορροπία µεταξύ του δυτικού τµήµατος της Τουρκίας, που βρίσκεται πιο κοντά στο ευρωπαϊκό επίπεδο, και του ανατολικού, που είναι υπανάπτυκτο. Η ανισορροπία αυτή µπορεί δυνητικώς να εξελιχθεί σε πηγή κοινωνικής αναταραχής.
  • Από οικονοµικής πλευράς επίσης δεν πρέπει να παραγνωρίζεται ότι το κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν της Τουρκίας αντιπροσωπεύει πολύ χαµηλό ποσοστό του µέσου ευρωπαϊκού των «27». 
  • Όσον αφορά στο µείζον ζήτηµα των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, οι σχετικές προσπάθειες κρίνονται ουσιαστικώς ανεπαρκείς και µένουν ακόµη να γίνουν παρά πολλά για τα δικαιώµατα των µειονοτήτων και για την ισότητα ανδρών και γυναικών.

Τέλος:

(α) Όσον αφορά τις σχέσεις της Τουρκίας µε τους γείτονές της, πολλοί Ευρωπαίοι υποστηρίζουν ότι η Ένωση δεν µπορεί να αρχίσει διαπραγµατεύσεις ένταξης µε µία χώρα της οποίας τα στρατεύµατα κατέχουν ακόµη τµήµα ευρωπαϊκού εδάφους, που είναι η βόρεια Κύπρος, ενώ αρνούνται να αναγνωρίσουν και κράτος-µέλος της ΕΕ: την Κύπρο.

(β) Η ΕΕ θα κινδυνεύσει µε διάλυση κάποια στιγµή, αν συνεχίσει τη χωρίς τέλος διεύρυνση, βάζοντας έτσι τέλος σε κάθε πιθανότητα να παίξει σηµαντικό ρόλο στις διεθνείς υποθέσεις. Όµως και στον τουρκικό λαό η επιθυµία για ένταξη της χώρας τους στην ΕΕ έχει περάσει πολλά στάδια και διακυµάνσεις.

Και εξαρτάται βεβαίως σε ποια γεωγραφική πλευρά της Τουρκίας βρίσκονται οι ερωτώµενοι. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι πριν από χρόνια το 78% του πληθυσµού ανέφερε ότι δεν εµπιστεύεται τη Γηραιά Ήπειρο. Ήταν µία δηµοσκόπηση του τουρκικού Ιδρύµατος Στρατηγικών Μελετών, και σύµφωνα µε αυτήν το 70% των Τούρκων ζητούσε τη διακοπή των ενταξιακών διαπραγµατεύσεων! Βεβαίως αυτό το ποσοστό έχει µειωθεί, αλλά υπάρχει απόσταση µέχρι να καταστεί µειοψηφικό. Κι αυτό διότι ο τουρκικός λαός, που δέχεται πλύση εγκεφάλου από τις εκάστοτε ηγεσίες του ως προς τον µεγαλοϊδεατισµό της χώρας, θεωρεί άδικη (!) τη στάση της ΕΕ απέναντι στην πατρίδα τους.

∆εν είναι επίσης τυχαίο, αν ληφθεί υπ’ όψιν η σηµερινή πολιτική συµµαχιών του Ερντογάν, ότι αποδείχθηκαν προφητικές οι προ ετών έρευνες στις πανεπιστηµιακές σχολές της Τουρκίας, καθώς προέκυπτε ότι οι µελλοντικοί τότε υψηλόβαθµοι υπάλληλοι στην τουρκική διοίκηση, που τώρα τη στελεχώνουν, θεωρούσαν ότι η ένταξη της χώρας τους δεν θα ανταποκρινόταν στις ανάγκες του λαού. Και επέλεγαν άλλες εναλλακτικές συµµαχίες, όπως το Ιράν, η Κίνα και η Ρωσία! Άλλωστε η Τουρκία γαντζώνεται όλο και περισσότερο στην ασιατική της πλευρά, που απέχει βεβαίως πολύ απ’ οτιδήποτε το ευρωπαϊκό.