Η Ευρώπη σε βαθιά κρίση
Γύρω γύρω όλοι
Καλώς ή κακώς, η οικονομία δεν είναι απλώς μαθηματικά. Είναι πρωτίστως κλίμα.
Η οικονομική και πολιτική κρίση που πλήττει Γερμανία και Γαλλία –οι οποίες είναι και οι δύο ισχυρές οικονομικές δυνάμεις της Ευρώπης αλλά έχουν παύσει να είναι και πολιτικά ηγέτιδες ελλείψει ικανών ηγεσιών-, είναι το αναπόφευκτο αποτέλεσμα της αποτυχίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αποτελέσει έναν ισχυρό ομοσπονδιακό μηχανισμό.
Η δυσοίωνη προοπτική της ΕΕ είχε προβλεφθεί από διορατικούς αναλυτές εδώ και τουλάχιστον μία δεκαετία, όταν συρρικνωνόταν το ΑΕΠ των 17 χωρών της Ευρωζώνης. Γεγονός που σήμαινε ότι οι χώρες αυτές εισέρχονταν, για τα καλά, σε ύφεση. Από τότε το ενδιαφέρον στοιχείο για τις οικονομικές προοπτικές της ΕΕ ήταν ότι και η Γερμανία περνούσε σταδιακά σε αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Ενώ και ο έτερος πυλώνας της ευρωπαϊκής οικονομίας, η Γαλλία, είχε χαρακτηριστεί ωρολογιακή βόμβα από τον «Εconomist». Αφορμή για τον χαρακτηρισμό αυτό είχε υπάρξει το γεγονός πως από τότε το κατά τα άλλα απεχθές Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προειδοποιούσε το Παρίσι ότι τους Γάλλους αναμένει λαίλαπα! Στην οικονομική προστέθηκε και η πολιτική.
Όλα αυτά όμως δεν αποδεικνύουν παρά πόσο λανθασμένη ήταν η γερμανική συνταγή της δημοσιονομικής αυστηρότητας μέσω της διαρκούς λιτότητας και της εσωτερικής υποτίμησης που στερεί πόρους από την κατανάλωση και οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο ύφεσης.
Κάποια στιγμή οι λαοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έχουν την ατυχία να κυβερνώνται από μικρού βεληνεκούς ηγεσίες, ήλπιζαν να συνειδητοποιούσαν οι ηγεσίες αυτές (α) το αδιέξοδο των πολιτικών που ακολουθήθηκαν μέχρι σήμερα, (β) τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα της αμερικανοαγγλικής οικονομικής τακτικής που εξασφαλίζει την ελλείπουσα ρευστότητα και (γ) να αποβάλουν τον φόβο του πληθωρισμού, διότι ο φόβος αυτός είναι που οδήγησε στην ύφεση και τους λαούς στη φτώχεια. Δεν επιβεβαιώθηκαν αυτές οι ελπίδες και ο πρώτος που υπέστη τις σχετικές συνέπειες ήταν και ο καθοδηγητής της λανθασμένης πολιτικής, η ίδια η Γερμανία.
Καλώς ή κακώς, η οικονομία δεν είναι απλώς μαθηματικά. Είναι πρωτίστως κλίμα. Ένα σχετικό παράδειγμα για τη σημασία του κλίματος στην οικονομία είναι, όσον αφορά τα δικά μας, η νοσταλγία πολλών Ελλήνων για κάποιο παρελθόν, καθώς θυμούνται ότι έπαιρναν από τις τράπεζες επιτόκιο για τις καταθέσεις τους 20%, αλλά ξεχνούσαν ή δεν ελάμβαναν υπ’ όψιν ότι ο πληθωρισμός «έτρεχε» με 23% και 25%! Θυμούνται απλώς το εισόδημα που εξασφάλιζαν και όχι την αιτία που τους το κατέτρωγε. Κι αυτό είναι η έννοια του κλίματος. Έστω και... πληθωριστικού.
Οι προοπτικές, με βάση τα παραπάνω, ήταν ότι την ελληνική κρίση, η οποία ξεπεράστηκε χάρις στις θυσίες του ελληνικού λαού και την αποκατάσταση της κυβερνητικής σοβαρότητας, θα την αντιμετώπιζε κάποια στιγμή και λοιπή ΕΕ. Και αυτή είναι η ελληνική εκδίκηση για όσα τιμωρητικά υπέστη από το Βερολίνο.
Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή
Η δυσοίωνη προοπτική της ΕΕ είχε προβλεφθεί από διορατικούς αναλυτές εδώ και τουλάχιστον μία δεκαετία, όταν συρρικνωνόταν το ΑΕΠ των 17 χωρών της Ευρωζώνης. Γεγονός που σήμαινε ότι οι χώρες αυτές εισέρχονταν, για τα καλά, σε ύφεση. Από τότε το ενδιαφέρον στοιχείο για τις οικονομικές προοπτικές της ΕΕ ήταν ότι και η Γερμανία περνούσε σταδιακά σε αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Ενώ και ο έτερος πυλώνας της ευρωπαϊκής οικονομίας, η Γαλλία, είχε χαρακτηριστεί ωρολογιακή βόμβα από τον «Εconomist». Αφορμή για τον χαρακτηρισμό αυτό είχε υπάρξει το γεγονός πως από τότε το κατά τα άλλα απεχθές Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προειδοποιούσε το Παρίσι ότι τους Γάλλους αναμένει λαίλαπα! Στην οικονομική προστέθηκε και η πολιτική.
Όλα αυτά όμως δεν αποδεικνύουν παρά πόσο λανθασμένη ήταν η γερμανική συνταγή της δημοσιονομικής αυστηρότητας μέσω της διαρκούς λιτότητας και της εσωτερικής υποτίμησης που στερεί πόρους από την κατανάλωση και οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο ύφεσης.
Κάποια στιγμή οι λαοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έχουν την ατυχία να κυβερνώνται από μικρού βεληνεκούς ηγεσίες, ήλπιζαν να συνειδητοποιούσαν οι ηγεσίες αυτές (α) το αδιέξοδο των πολιτικών που ακολουθήθηκαν μέχρι σήμερα, (β) τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα της αμερικανοαγγλικής οικονομικής τακτικής που εξασφαλίζει την ελλείπουσα ρευστότητα και (γ) να αποβάλουν τον φόβο του πληθωρισμού, διότι ο φόβος αυτός είναι που οδήγησε στην ύφεση και τους λαούς στη φτώχεια. Δεν επιβεβαιώθηκαν αυτές οι ελπίδες και ο πρώτος που υπέστη τις σχετικές συνέπειες ήταν και ο καθοδηγητής της λανθασμένης πολιτικής, η ίδια η Γερμανία.
Καλώς ή κακώς, η οικονομία δεν είναι απλώς μαθηματικά. Είναι πρωτίστως κλίμα. Ένα σχετικό παράδειγμα για τη σημασία του κλίματος στην οικονομία είναι, όσον αφορά τα δικά μας, η νοσταλγία πολλών Ελλήνων για κάποιο παρελθόν, καθώς θυμούνται ότι έπαιρναν από τις τράπεζες επιτόκιο για τις καταθέσεις τους 20%, αλλά ξεχνούσαν ή δεν ελάμβαναν υπ’ όψιν ότι ο πληθωρισμός «έτρεχε» με 23% και 25%! Θυμούνται απλώς το εισόδημα που εξασφάλιζαν και όχι την αιτία που τους το κατέτρωγε. Κι αυτό είναι η έννοια του κλίματος. Έστω και... πληθωριστικού.
Οι προοπτικές, με βάση τα παραπάνω, ήταν ότι την ελληνική κρίση, η οποία ξεπεράστηκε χάρις στις θυσίες του ελληνικού λαού και την αποκατάσταση της κυβερνητικής σοβαρότητας, θα την αντιμετώπιζε κάποια στιγμή και λοιπή ΕΕ. Και αυτή είναι η ελληνική εκδίκηση για όσα τιμωρητικά υπέστη από το Βερολίνο.
Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή