Μία κατά τα άλλα ενδιαφέρουσα εκδήλωση έλαβε χώρα στις 20 του μηνός και είχε ως αντικείμενο συζήτησης την κρίση των ιδεολογιών. Προφανώς, τα όσα ειπώθηκαν είχαν στόχο την ευαισθητοποίηση των πολιτών απέναντι στην πολιτική, καθώς παρατηρείται τα τελευταία χρόνια μια απόσταση την οποία κρατούν οι πολίτες από την πολιτική και που μεταφράζεται στην αυξημένη αποχή τους από τις εκλογικές διαδικασίες.

Το ερώτημα είναι αν υπάρχει κρίση στις ιδεολογίες ή έχει επέλθει το τέλος τους. Βεβαίως, στην πράξη η ιδεολογική ταυτότητα προσδιορίζεται από την πολιτική που εφαρμόζεται, αλλά αυτό αφορά κυρίως τις κυβερνήσεις που έχουν την ευθύνη της εφαρμογής των όσων υποστηρίζουν. Διότι, η αντιπολίτευση δεν έχει τη δυνατότητα εφαρμογής αυτών που επαγγέλλεται, οπότε η ταύτιση της πολιτικής με την ιδεολογία της είναι σε θεωρητικό επίπεδο, το οποίο μένει να αποδειχθεί.

Επανερχόμενοι στο παραπάνω ερώτημα, αν δηλαδή υπάρχει κρίση ιδεολογιών ή έχει επέλθει το τέλος τους, η πραγματικότητα δείχνει ότι αυτές έχουν ισοπεδωθεί από τον ρεαλισμό που πρέπει να διακρίνει κάθε πολιτική η οποία εφαρμόζεται στην αντιμετώπιση του προβλήματος που ανακύπτει. Είτε είναι κοινωνικό είτε οικονομικό.

Ο ρεαλισμός αυτός στο παρελθόν έχει αποτυπωθεί ανάγλυφα στις πολιτικές που εφάρμοσαν δύο κορυφαίοι πολιτικοί της Μεταπολίτευσης: ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Ανδρέας Παπανδρέου. Ο πρώτος εκπροσωπούσε την ελληνική Δεξιά και κατηγορήθηκε για… σοσιαλμανία. Και ο δεύτερος που εκπροσωπούσε, υποτίθεται, τον ελληνικό σοσιαλισμό, σε αρκετές των περιπτώσεων εφάρμοσε δεξιά πολιτική!

Κατόπιν όλων αυτών, μπορεί βεβαίως να τεθεί το ερώτημα αν υπάρχει κάτι το οποίο έχει υποκαταστήσει τις ιδεολογίες, που για τους ρεαλιστές της πολιτικής είναι ένα αντικείμενο προσφιλές για πολιτικές συζητήσεις συνταξιούχων στα καφενεία.

Με απλά λόγια, για τις κοινωνίες οι ταμπέλες έχουν καταργηθεί και μόνο όσοι θέλουν να προσελκύσουν παραπλανητικά ψηφοφόρους εξακολουθούν να τις χρησιμοποιούν. Τις ιδεολογίες τις έχει υποκαταστήσει ο πολιτικός ρεαλισμός, που απορρίπτει τον λαϊκισμό και δεν χαϊδεύει αυτιά προκειμένου να κρατιέται ευχαριστημένη, προσωρινά, η κοινωνία, για να πληρώσει στη συνέχεια ακριβό αντίτιμο από την ικανοποίηση των απαιτήσεών της, όταν αυτές υπερβαίνουν τις κρατικές δυνατότητες.

Η ειλικρίνεια η οποία απορρίπτει τον μαυρογιαλουρισμό είναι επίσης ένα συστατικό μιας πολιτικής που υποκαθιστά τις ιδεολογίες. Είναι μία τακτική που δεν μπορεί να ξεγελάσει, όπως κάνουν οι ιδεολογίες που καλύπτουν συνήθως τα πάντα και που -αυτό κι αν είναι απαράδεκτο-, επιδιώκουν να μονοπωλήσουν την κοινωνική ευαισθησία, αρνούμενες ότι αυτού του είδους την προσέγγιση μπορεί να τη διαθέτουν και άλλα κόμματα και πολιτικοί. Την έχουμε ζήσει την παραπλάνηση αυτή.

Προκύπτει, εν κατακλείδι, άλλο ένα ερώτημα. Ενδιαφέρονται οι κοινωνίες για τις ιδεολογίες ή κρίνουν την πολιτική από το πλαίσιο σταθερότητας, ασφάλειας και ευημερίας που μπορεί αυτή να τους εξασφαλίσει;


*Δημοσιεύτηκε στην «Απογευματινή»