Προσπαθώ -χωρίς να ανοίξω κάποιο λεξικό- να βρω τη διαφορά µεταξύ συστηµικότητας και αντισυστηµικότητας. Η πρώτη µου προσέγγιση είναι ότι και οι δύο έννοιες -η µία το αντίθετο της άλλης- είναι κάτι το πολύ νεφελώδες. Για την ακρίβεια, κάτι το εύπλαστο, σαν πλαστελίνη, όπως αυτή που χρησιµοποιούν τα νήπια για να δηµιουργήσουν κάτι που αφήνει γονείς και συγγενείς έκπληκτους από τη δηµιουργικότητα των βλαστών τους. Στη συγκεκριµένη περίπτωση της πολιτικής, αυτή η πλαστελίνη των δύο όρων είναι για να προσαρµόζει κανείς τις έννοιές τους καταπώς τον βολεύει και καταπώς τον συµφέρει.

Αυτή η ελαστικότητα στην ερµηνεία των παραπάνω όρων είναι ό,τι πρέπει για άλλοθι στις νεαρότερες ηλικίες του εκλογικού σώµατος, καθώς δεν χρειάζεται και να δικαιολογήσουν γιατί ψηφίζουν -αν ευαρεστηθούν να προσέλθουν στην κάλπη- το άλφα ή το βήµα κόµµα. Σου λέει ψηφίζω αντισυστηµικά και άντε εσύ να καταλάβεις τι εννοούν µε αυτό.

Μπορεί λ.χ. να τους έχει µείνει απωθηµένο διότι κατά τη µαθητική ή φοιτητική τους πορεία δεν πρόλαβαν το «δηµοκρατικό πέντε», που επέτρεπε να πηγαίνει κάθε κουτσός -µάλλον κουτός- και στραβός στον Αγιο Παντελεήµονα, όπως λέει και ο λαός για να προσδιορίσει, µεταφορικά, την έννοια του εξισωτικού «χυλού» στην οργάνωση της κοινωνίας.

Εµένα αυτό το «αντισυστηµικό» µου δείχνει µία χαλαρότητα, λίγο από το «όσα πάνε και όσα έρθουν» και πολύ από το ελληνικότατο «έχει ο Θεός», φράση που δεν απαντάται σε κανένα µέρος του κόσµου. Σε κανένα µέρος όπου ξέρουν ότι ο Θεός έχει και άλλες δουλειές να κάνει από το να ασχολείται µε το να σπέρνει µε ρόδα τον δρόµο κάθε τεµπελχανά.

∆ιότι σε αυτά τα µέρη έχουν καταλάβει την έννοια που έχει κάτι δικό µας, το οποίο είναι σοφό, αλλά στη χώρα που γέννησε τη φιλοσοφία η σοφία έχει εκλείψει προ αµνηµονεύτων χρόνων. Και ποιο είναι αυτό το σοφό το δικό µας που το έχουν υιοθετήσει οι ξένοι; Το «συν Αθηνά και χείρα κίνει». ∆ύσκολο βεβαίως να το καταλάβουν οι αντισυστηµικοί, διότι θεωρούν ότι το σοφό ρητό παραπέµπει στο «Συν Αθηνά, η χήρα εκείνη»!

Κάτι τέτοιες µάζες -που στο παρελθόν ήταν ολιγοµελείς, ενώ σήµερα είναι... αλογοµελείς- εκµεταλλεύονται οι επιτήδειοι που θέλουν να διακριθούν και στην πολιτική σκηνή, λες και αυτή είναι ένα πάλκο σαν κι αυτό που έβγαινε η µακαρίτισσα Μαρίκα Παλαίστη, για να τραγουδήσει άριες µε τη φάλτσα φωνή της και το κοινό από κάτω να την αποθεώνει, σπάζοντας πλάκα. Κάπως έτσι, δηλαδή τέτοιου είδους αποθέωση, µπορεί να ονειρεύονται και κάποιοι -παντός γένους-, µόνο που εδώ δεν θα είναι για πλάκα. Η πλάκα θα φανεί αργότερα. Μόνο που κανείς δεν θα γελάει, αλλά όλοι θα κλαίνε...