Σε μια πρωτοφανή περιπέτεια, ακόμη και για τα δεδομένα της χώρας, έχει μπει η Ισπανία μετά τις εκλογές της προηγούμενης Κυριακής. Τα πράγματα δεν ήταν τόσο περίπλοκα ούτε την περίοδο 2016-2019, όταν χρειάστηκαν τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις, αλλά και πάλι δεν στάθηκε δυνατόν να εξασφαλιστεί η δεδηλωμένη, οπότε και σχηματίστηκε η κυβέρνηση μειοψηφίας Σοσιαλιστών - Podemos με ψήφο ανοχής από περισσότερο ή λιγότερο ευκαιριακούς εταίρους. Το πολιτικό σκηνικό στη χώρα είναι εντελώς κατακερματισμένο, καθώς το μεν Λαϊκό Κόμμα πρώτευσε και αύξησε τη δύναμή του, πλην όμως οι Σοσιαλιστές άντεξαν, αλλά σε σχέση με το παρελθόν υπάρχουν λιγότερες πιθανότητες να σχηματιστεί κυβέρνηση μειοψηφίας με ψήφο ανοχής. Κι αυτό διότι οι Podemos, που κατακρημνίστηκαν το 2021 στις εκλογές της Μαδρίτης και πρόσφατα στις περιφερειακές, έχουν κυριολεκτικά «ρουφηχτεί» από την αριστερή πλατφόρμα Sumar και έχουν χάσει τη δύναμή τους. Και οι δύο μεγάλοι αντίπαλοι, συντηρητικοί και σοσιαλιστές, εξακολουθούν να ελπίζουν σε εξασφάλιση ψήφου ανοχής -ακόμη και μεταξύ τους, κάτι που έχει συμβεί έστω και πρόσκαιρα στο παρελθόν-, με τη διαφορά ότι ποσοστά και έδρες δεν αφήνουν πολλά περιθώρια. Ελέω απλής αναλογικής, βεβαίως.

Στα δύο στρατόπεδα έχει αρχίσει η μουρμούρα. Οι «βαρόνοι» του Λαϊκού Κόμματος υποστηρίζουν πως ο αρχηγός του κόμματος Φεϊχό ασχολήθηκε υπερβολικά με το ακροδεξιό Vox, είτε καταγγέλλοντάς το είτε αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας μαζί του. Υποστηρίζουν πως θα ήταν προτιμότερο να είχαν αγνοήσει το Vox, να μην του έδιναν τόση αξία - γεγονός που προκάλεσε τα αντανακλαστικά του λαού και ουσιαστικά ενίσχυσαν άλλα κόμματα για να αποτρέψουν τον κίνδυνο της ενίσχυσης της Ακροδεξιάς. Πολύ περισσότερο που ήταν γνωστό πως η Ακροδεξιά βρισκόταν σε ελεύθερη πτώση και δεν χρειαζόταν να δημιουργηθεί το σκιάχτρο που πολέμησαν με την ψήφο τους οι Ισπανοί. Ένα άλλο πρόβλημα για το Λαϊκό Κόμμα είναι η εκμηδένιση των Ciudadanos, στη στήριξη των οποίων θα μπορούσαν να υπολογίζουν. Αλλά δεν εξασφάλισαν παρά μία έδρα! Από την άλλη πλευρά, την ώρα που η Sumar έχει αναλάβει τις διαπραγματεύσεις με τους Καταλανούς αυτονομιστές, οι Podemos, διά της γραμματέως τους Ιόν Μπελάρα, κατηγόρησαν την επικεφαλής της πλατφόρμας Ντίαθ πως εξαιτίας της απόφασής της να μην περιλάβει στις λίστες την Ιρένε Μοντέρο, σύζυγο του Ιγκλέσιας και υπουργό Ισότητας, οδήγησε τον συνασπισμό σε απώλεια τουλάχιστον 700.000 ψήφων. «Το ζήτημα της ισότητας δεν είναι θέμα προσώπων», απάντησε η Ντίαθ, αλλά το τραύμα έχει επέλθει.

Το πρόβλημα δεν σταματά εδώ. Οι αυτονομιστές και οι εθνικιστές -που ήδη είχαν πετύχει πολλά επί της κυβέρνησης Σάντσεθ - Podemos- βλέπουν σε αυτόν τον κατακερματισμό ένα ανέλπιστο παράθυρο ευκαιρίας για να επιβάλουν τις απαιτήσεις τους. Και μάλιστα, παρά το γεγονός ότι σε καθίζηση βρέθηκαν και τα δύο καταλανικά κόμματα, που τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας, εξασφαλίζοντας μόνο 14 από τις 48 έδρες της περιφέρειας. Πιο πικρή ειρωνεία δεν υπάρχει. Τα αυτονομιστικά κόμματα μπορούν να κερδίσουν περισσότερα αποδυναμωμένα παρά όταν βρίσκονταν στην παντοδυναμία τους! Ακριβώς λόγω του κατακερματισμού που έχει προκαλέσει η απλή αναλογική! Και μάλιστα, ενώ βρίσκονται σε σύγκρουση μεταξύ τους, αφού το ERC εμφανίζεται πιο διαλλακτικό σε σχέση με τους Junts του υπόδικου για το παράνομο αποσχιστικό δημοψήφισμα του 2017, Κάρλες Πουτζδεμόν, για τον οποίο έχει εκδοθεί ένταλμα σύλληψης.

Βέβαια, ο Σάντσεθ έχει αποκλείσει περαιτέρω παραχωρήσεις, δηλώνοντας πως δεν μπορεί να πάει πέρα από τα συνταγματικά όρια. Μια έμμεση απάντηση στην απαίτηση για διενέργεια νέου δημοψηφίσματος με σκοπό την ανεξαρτησία της Καταλονίας. Επομένως… αδιέξοδο! Ο βασιλιάς όρισε τον Σάντσεθ προσωρινό πρωθυπουργό και οι διαπραγματεύσεις έχουν αρχίσει. Αν δεν υπάρξει συμφωνία μεταξύ κάποιων κομματικών σχηματισμών, οι Ισπανοί θα οδηγηθούν και πάλι στις κάλπες τον Δεκέμβριο. Με δεδομένο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ υποστήριζε πως «η Ισπανία δείχνει τον δρόμο», δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία πως εκεί στόχευε ο κ. Τσίπρας όταν ψήφιζε την απλή αναλογική…

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή»