Η ιστορία ξεκίνησε πριν από 20 χρόνια, τον Φεβρουάριο του 2004, όταν ο Γιώργος Παπανδρέου έβαζε στην πολιτική ζωή της χώρας τις εσωκομματικές εκλογές με ψήφο απευθείας «από τη βάση». Όποιος πολίτης ήθελε συμμετείχε ακόμα και την τελευταία στιγμή με εγγραφή χωρίς καμία άλλη προϋπόθεση.

Τότε, όπως μας είχε πληροφορήσει η Χαριλάου Τρικούπη, ο ένας και μοναδικός υποψήφιος, δηλαδή ο κ. Παπανδρέου, έλαβε 1.020.145 ψήφους, ποσοστό 99,7% που καταγράφεται σε «εκλογές» που διοργανώνουν άλλου τύπου καθεστώτα. Ποιος μπορούσε να πιστοποιήσει ότι ο αριθμός που δημοσιοποιήθηκε τότε ήταν ο πραγματικός; Κανένας προφανώς εκτός από το κόμμα. Το ίδιο ακριβώς ισχύει για τις χιλιάδες των υπογραφών που κατέθεσαν πρόσφατα όλοι οι υποψήφιοι πρόεδροι του ΠΑΣΟΚ.

Ποιος τις έλεγξε στην πραγματικότητα μία προς μία; Κανένας προφανώς. Αυτό όμως είναι το λιγότερο σημαντικό. Το κυριότερο πρόβλημα της διαδικασίας αυτής -που την υιοθέτησαν στη συνέχεια η Νέα Δημοκρατία και πλέον και ο ΣΥΡΙΖΑ- είναι η δυνατότητα που δίνει σε έναν… περαστικό να αποφασίσει για τον ηγέτη ενός κόμματος. Κάποιος βρίσκεται έξω από το εκλογικό τμήμα και απλώς με την ταυτότητά του και τρία ευρώ υπογράφει μια δήλωση -άνευ οποιασδήποτε νομικής αξίας- ότι δεν ανήκει σε άλλο κόμμα και ψηφίζει.

Κάπως έτσι με την ψήφο του μπορεί να δημιουργήσει πλαστές πλειοψηφίες και να διαμορφώσει αποτελέσματα. Όλοι έχουμε ακούσει αυτή τη γνωστή φημολογία σε κάθε τέτοια διαδικασία, περί ψηφοφόρων άλλων κομμάτων που επιστρατεύονται για να εκλεγεί ο «εκλεκτός» τους στο αντίπαλο κόμμα. Υπερβολές; Πιθανόν, αλλά κανένας δεν μπορεί να το αποκλείσει.

Πώς μπορεί κάτι τέτοιο να σταματήσει; Με αυστηρότερους όρους για τη συμμετοχή στη διαδικασία. Για παράδειγμα, δυνατότητα ψήφου σε εσωκομματικές εκλογές μόνο εκείνων που είναι ήδη φίλοι ή μέλη όταν αυτές προκηρύσσονται. Ακόμα πιο αυστηρά, συμμετοχή εκείνων που έχουν ήδη ένα χρονικό διάστημα την ιδιότητα του φίλου ή του μέλους όταν προκηρύσσονται εσωκομματικές εκλογές. Με αυτόν τον τρόπο θα αποφεύγονται κάθε λογής «παρατράγουδα», έστω κι αν έτσι θα εμφανίζεται μειωμένος ο αριθμός συμμετοχής.

Ο/η αρχηγός του κόμματος θα εκλέγεται από ανθρώπους που πραγματικά ανήκουν σε αυτό και έχουν όλες τις υποχρεώσεις και τις δυνατότητες του φίλου ή του μέλους. Και όχι από περαστικούς που είτε θέλουν… να κάνουν πλάκα είτε -ακόμα χειρότερο- να παρέμβουν σε μια κορυφαία εκλογική διαδικασία όχι με θετικό στόχο αλλά για να αλλοιώσουν το αποτέλεσμα προς όφελος άλλων.


*Δημοσιεύτηκε στην «Απογευματινή»