Εκ προοιμίου σπεύδω να διευκρινίσω ότι δεν είσαι ό,τι δηλώσεις. Επί παραδείγματι, ο πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων ομιλεί εξ ονόματος του κέντρου, αλλά δεν συνεπάγεται αυτομάτως ότι είναι κεντρώος. Το αυτό ισχύει και για εκείνους που δηλώνουν «φιλελεύθεροι» ή «σοσιαλδημοκράτες», χωρίς κατά βάθος να ενστερνίζονται τις αρχές και τις αξίες που υποτίθεται ότι πρεσβεύουν. Συνεπώς, για να το πάρουμε από την αρχή, εδώ ισχύει το γνωστό… δεν είναι αυτό που φαίνεται. Αφήστε που επί του πολιτικού, όταν ακούς νεοδημοκράτες να μιλάνε για φιλελευθερισμό και συριζαίους για σοσιαλδημοκρατία, χάνεται κανείς στη μετάφραση.

Για να συνεννοηθούμε κάποια στιγμή σ' αυτήν τη χώρα, καλό είναι προτού οι πολιτικοί αρχηγοί αρχίσουν να… παραδίδουν μαθήματα, όπως για παράδειγμα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, να ρίξουν μια ματιά στην… τάξη τους και εν συνεχεία να ξεκινήσουν ταχύρρυθμα επιμορφωτικά σεμινάρια στα στελέχη των κομμάτων τους. Τουλάχιστον να ξέρουν τι λένε, ακόμα και όταν δεν ξέρουν σε τι πιστεύουν. Τόσο απλά. Δεν εξαιρείται, σε καμία περίπτωση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αν και έχει δίκιο όταν υποστηρίζει ότι «είναι κωμικό ο κ. Τσίπρας να παραδίδει μαθήματα φιλελευθερισμού». Και έχει δίκιο, όχι γιατί οι «δικοί του» στη Νέα Δημοκρατία έχουν τόσο φιλελευθερισμό που δεν ξέρουν πού να τον βάλουν, αλλά γιατί δεν μπορεί ένας αριστερός ριζοσπάστης να μιλάει ως… Τζον Ρόουλς και να έχει στο πλευρό του τον κ. Κατσίκη.

Είναι προφανές ότι τέτοιου επιπέδου αντιποίηση αυτοπροσδιορισμού δεν θα την είχε φανταστεί ούτε ο αείμνηστος Γιάννης Τσαρούχης. Είπαμε, στην Ελλάδα μπορεί να είσαι ό,τι δηλώσεις, αλλά δεν μπορείς να δηλώνεις για τους άλλους κάτι που δεν είναι. Γιατί πάντα θα βρίσκεται κάποιος να σου υπενθυμίζει ότι το σύμφωνο συμβίωσης δεν το ψήφισαν οι ΑΝΕΛ, όπως εκ παραδρομής δήλωσε ο πρωθυπουργός χθες στη Βουλή. Τέλος πάντων, αυτά είναι λεπτομέρειες για ορισμένους αμνήμονες. Πέραν όμως εκείνων που θυμούνται και των άλλων που ξεχνούν, υπάρχουν ακόμα και οι νοήμονες που παρακολουθούν τα διαδραματιζόμενα και καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ολοένα περισσότερο αυξάνονται οι περιπτώσεις πολιτικών με μαθησιακά προβλήματα. Εντέλει, το μόνο βέβαιο είναι ότι δεν ευθύνονται οι ιδεολογίες γι' αυτά τα προβλήματα.