Δράμα για τη νέα Ελλάδα που δεν πιστεύει πως η Ιστορία είναι τραγική...
Ο πολύς καγκελάριος της Γερμανίας Οθων φον Βίσμαρκ έλεγε αυτάρεσκα πως «δεν υπάρχει Θεία Πρόνοια να προστατεύει τους ηλιθίους, τους πότες, τα παιδιά και τις ΗΠΑ». Έκτοτε η Γερμανία κατεστράφη δύο φορές και οι Ηνωμένες Πολιτείες ανεδείχθησαν και παραμένουν η ισχυρότερη οικονομική και στρατιωτική δύναμη του πλανήτη. Ωστόσο έχουν εισέλθει σε φάση προϊούσας παρακμής εξαιτίας της επέλασης της Κίνας και του Ντόναλντ Τραμπ. Οι εξελίξεις στη Συρία κινούνται εντός πλαισίου του παρανοϊκού δόγματος «τέρμα οι ηλίθιοι ατελείωτοι πόλεμοι στη Μέση Ανατολή» και εκτός πλαισίου μιας πραγματιστικής λογικής... που υπερασπίζεται την άποψη ότι δεν εγκαταλείπεις μια περιοχή -ούτε τους συμμάχους σου- που «φλέγεται και ματώνει» και από δικό σου λάθος. Άλλωστε η φύση και η Ιστορία διδάσκουν ότι το κενό αμέσως αναπληρώνεται από τον αντίπαλο/ εχθρό... Όμως το δράμα των πολιτικών της Ελλάδας είναι ότι δεν πιστεύουν πως η Ιστορία είναι τραγική. Είτε ως στεγνή διαπίστωση είτε ως ένα είδος προειδοποίησης για όσους θα βρεθούν στα κέντρα των αποφάσεων, στην εποχή της διπλωματίας του Twitter.
Το τραγικό δεν βρίσκεται απλώς στη συσσώρευση αρνητικών γεγονότων ούτε στην καταγραφή των κακών νέων από τα μέτωπα στη Μέση Ανατολή, στην Αμερική, στην Τουρκία και αλλού. Αλλά στον τεράστιο υπαρκτό κίνδυνο για το μέλλον της χώρας μας. Οι συνθήκες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αναβιώνουν. Το «βεστφαλιανό» πρότυπο -η σύμπτωση κράτους, έθνους και εδάφους και η σαφής διάκριση ανάμεσα στο εσωτερικό και το εξωτερικό στην πολιτική ζωή- αποδεικνύεται ένα επιφανειακό στρώμα, κάτω από το οποίο επιβίωσαν οι παλαιές γεωπολιτικές δομές. Σε αυτόν τον άναρχο και χαοτικό κόσμο σύρεται η Ελλάδα χωρίς ασφαλή σύνορα...
Η Ελλάδα βρέθηκε συχνά στο επίκεντρο κρίσιμων γεωπολιτικών διακυβευμάτων. Και με πιάνει αφόρητη απελπισία καθώς η χώρα είναι γεωστρατηγικά «γυμνή»... Δεν είναι τυχαίο ότι στον στρατηγικό πόλεμο που παίζεται στη Μέση Ανατολή, η Αμερική του Τραμπ άλλαξε στρατόπεδο. Όλα ξεκίνησαν στις 22 Νοεμβρίου του 2017, όταν ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο Ταγίπ Ερντογάν και ο Χασάν Ροχανί συναντήθηκαν στο Σότσι της Μαύρης Θάλασσας. Η συνάντηση εκείνη σηματοδότησε το τέλος μιας εποχής. Για πρώτη φορά από τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, από τις διαπραγματεύσεις απουσίασαν οι δυτικές δυνάμεις. Οι κληρονόμοι των παλαιών αυτοκρατοριών εισήγαγαν ένα νέο «δόγμα Μονρόε» για τη Μέση Ανατολή. Η Τουρκία, μολονότι παραδοσιακά φιλοδυτική, συμμαχεί ευκαιριακά με τους ιστορικούς της εχθρούς και φίλους, για να συντρίψει τη σύγκλιση ανάμεσα στους Κούρδους και τη Δύση. Και το πέτυχε. Τώρα, οι κορυφαίες δυνάμεις της περιοχής, Ρωσία και Τουρκία, από κοινού καθορίζουν το μελλοντικό καθεστώς της Συρίας, χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ. Ερντογάν και Πούτιν (ξανά) από το Σότσι με ορμή προχωρούν στην πραγμάτωση των γεωπολιτικών τους σχεδίων στη Mέση Aνατολή.
Στο παρασκήνιο είναι προφανές ότι βρίσκεται σε εξέλιξη ένα σκληρό μπρα ντε φερ ανάμεσα στο «βαθύ κράτος», που εκφράζει τη συνέχεια της αμερικανικής πολιτικής, και στον... πρόεδρο Τραμπ. Το κενό αυτό ο Πούτιν το εκμεταλλεύεται συστηματικά. Η Κίνα έχει μια σταθερή πολιτική επέκτασης της επιρροής της παντού. Η Ευρώπη, πάλι, δεν ξέρει σε ποια κατεύθυνση να κινηθεί. Και η Ελλάδα; Προφανώς δεν έχει καμία άλλη επιλογή από το να κτίσει στρατιωτικές συμμαχίες. Στην παρούσα φάση, κατά την οποία η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου φλέγεται και η Ρωσία του Πούτιν επεκτείνει την επιρροή της σταθερά, η ανάδειξη της Ελλάδος σε προμαχώνα κοινών συμμαχικών συμφερόντων δεν έχει μόνο θετικές όψεις. Απόδειξη το Ισραήλ, που, παρά τις εγγυήσεις που του παρέσχε η Ουάσινγκτον το 1973 έναντι της ΕΣΣΔ, παραμένει ακάλυπτο έναντι θανάσιμων κινδύνων. Την ώρα που θα πάει κάτι στραβά με την Τουρκία, ο Τραμπ μπορεί απλά να μας πει «ο Ερντογάν είναι φίλος μου, κοιτάξτε να τα βρείτε»...
Το τραγικό δεν βρίσκεται απλώς στη συσσώρευση αρνητικών γεγονότων ούτε στην καταγραφή των κακών νέων από τα μέτωπα στη Μέση Ανατολή, στην Αμερική, στην Τουρκία και αλλού. Αλλά στον τεράστιο υπαρκτό κίνδυνο για το μέλλον της χώρας μας. Οι συνθήκες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αναβιώνουν. Το «βεστφαλιανό» πρότυπο -η σύμπτωση κράτους, έθνους και εδάφους και η σαφής διάκριση ανάμεσα στο εσωτερικό και το εξωτερικό στην πολιτική ζωή- αποδεικνύεται ένα επιφανειακό στρώμα, κάτω από το οποίο επιβίωσαν οι παλαιές γεωπολιτικές δομές. Σε αυτόν τον άναρχο και χαοτικό κόσμο σύρεται η Ελλάδα χωρίς ασφαλή σύνορα...
Η Ελλάδα βρέθηκε συχνά στο επίκεντρο κρίσιμων γεωπολιτικών διακυβευμάτων. Και με πιάνει αφόρητη απελπισία καθώς η χώρα είναι γεωστρατηγικά «γυμνή»... Δεν είναι τυχαίο ότι στον στρατηγικό πόλεμο που παίζεται στη Μέση Ανατολή, η Αμερική του Τραμπ άλλαξε στρατόπεδο. Όλα ξεκίνησαν στις 22 Νοεμβρίου του 2017, όταν ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο Ταγίπ Ερντογάν και ο Χασάν Ροχανί συναντήθηκαν στο Σότσι της Μαύρης Θάλασσας. Η συνάντηση εκείνη σηματοδότησε το τέλος μιας εποχής. Για πρώτη φορά από τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, από τις διαπραγματεύσεις απουσίασαν οι δυτικές δυνάμεις. Οι κληρονόμοι των παλαιών αυτοκρατοριών εισήγαγαν ένα νέο «δόγμα Μονρόε» για τη Μέση Ανατολή. Η Τουρκία, μολονότι παραδοσιακά φιλοδυτική, συμμαχεί ευκαιριακά με τους ιστορικούς της εχθρούς και φίλους, για να συντρίψει τη σύγκλιση ανάμεσα στους Κούρδους και τη Δύση. Και το πέτυχε. Τώρα, οι κορυφαίες δυνάμεις της περιοχής, Ρωσία και Τουρκία, από κοινού καθορίζουν το μελλοντικό καθεστώς της Συρίας, χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ. Ερντογάν και Πούτιν (ξανά) από το Σότσι με ορμή προχωρούν στην πραγμάτωση των γεωπολιτικών τους σχεδίων στη Mέση Aνατολή.
Στο παρασκήνιο είναι προφανές ότι βρίσκεται σε εξέλιξη ένα σκληρό μπρα ντε φερ ανάμεσα στο «βαθύ κράτος», που εκφράζει τη συνέχεια της αμερικανικής πολιτικής, και στον... πρόεδρο Τραμπ. Το κενό αυτό ο Πούτιν το εκμεταλλεύεται συστηματικά. Η Κίνα έχει μια σταθερή πολιτική επέκτασης της επιρροής της παντού. Η Ευρώπη, πάλι, δεν ξέρει σε ποια κατεύθυνση να κινηθεί. Και η Ελλάδα; Προφανώς δεν έχει καμία άλλη επιλογή από το να κτίσει στρατιωτικές συμμαχίες. Στην παρούσα φάση, κατά την οποία η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου φλέγεται και η Ρωσία του Πούτιν επεκτείνει την επιρροή της σταθερά, η ανάδειξη της Ελλάδος σε προμαχώνα κοινών συμμαχικών συμφερόντων δεν έχει μόνο θετικές όψεις. Απόδειξη το Ισραήλ, που, παρά τις εγγυήσεις που του παρέσχε η Ουάσινγκτον το 1973 έναντι της ΕΣΣΔ, παραμένει ακάλυπτο έναντι θανάσιμων κινδύνων. Την ώρα που θα πάει κάτι στραβά με την Τουρκία, ο Τραμπ μπορεί απλά να μας πει «ο Ερντογάν είναι φίλος μου, κοιτάξτε να τα βρείτε»...