Κάτι που ξεκίνησε «κατά λάθος» ένα βράδυ σε ένα εστιατόριο στη Μόσχα έχει σήμερα εξελιχθεί σε μια στρατηγική σχέση. Ο λόγος, βέβαια, για τη συνεργασία Ελλάδας - Ισραήλ - Κύπρου. Ωστόσο, αυτή η σχέση με το Ισραήλ δεν επεκτείνεται -προφανώς- σε παροχές εγγυήσεων ασφάλειας. Γι’ αυτό, πέρα από την ευφορία που προκάλεσε η υπογραφή συμφωνίας για τον αγωγό EastMed, προβλέπεται να δημιουργηθούν σοβαρά προβλήματα, εξαιτίας, κυρίως, της απουσίας ενός συγκεκριμένου πλαισίου ενεργειακής ασφάλειας. Η προσπάθεια του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να στηρίξει τον Νετανιάχου λόγω των σκανδάλων διαφθοράς που αντιμετωπίζει και το αδιέξοδο των βουλευτικών εκλογών στο Ισραήλ αποτελεί απλώς ένα ισχυρό σήμα από την Ουάσινγκτον. Αλλά η «κούρσα για τους αγωγούς» είναι στην κυριολεξία ανελέητη.

Η κίνηση της Αγκυρας να υπογράψει το Μνημόνιο συνεργασίας στην ενέργεια με την Τρίπολη δηλώνει την τάση της Τουρκίας αλλά και της Ρωσίας να δημιουργήσουν έναν άξονα Βορρά - Νότου που θα κόψει τον άξονα Ανα-τολής - Δύσης που προσπαθούν να δομήσουν το Τελ Αβίβ, η Λευκωσία και η Αθήνα. Προς αυτή την κατεύθυνση είναι και η αμφισβήτηση της ελληνικής ΑΟΖ με-ταξύ Κρήτης και Καρπάθου από την Τουρκία και την Τρίπολη της Λιβύης. Η Τουρκία επίσημα, αλλά και παρασκηνιακά, απειλεί ότι θα προχωρήσει σε ενέργειες που θα αποτρέψουν τη δημιουργία τετελεσμένων. Η «μεγάλη παγίδα των ελληνοτουρκικών σχέσεων» έχει πολλές παραμέτρους.

Τα σχέδια για αγωγούς φυσικού αερίου είναι τόσο πολλά ώστε είναι αμφίβολο εάν επαρκούν τα υφιστάμενα κοιτάσματα. Παραδείγματος χάριν, τα ανακαλυφθέντα κοιτάσματα Κύπρου και Ισραήλ δεν επαρκούν για την οικονομική βιωσιμότητα του υποθαλάσσιου αγωγού EastMed. Είναι προφανές ότι πρόκειται για την ιδανική λύση για Κύπρο, Ελλάδα, Ισραήλ, που αναβαθμίζει τη γεωστρατηγική σημασία του άξονα, αλλά ο διχασμός που υπάρχει για το έργο εντός της ιταλικής κυβέρνησης έως τις μεγάλες κατασκευαστικές δυσκολίες του θαλάσσιου τμήματος του αγωγού και τις ισχυρές γεωπολιτικές επιφυλάξεις της Αιγύπτου, επισκιάζουν κάθε αισιοδοξία. Η απουσία της Αιγύπτου είναι καθοριστικής σημασίας, αφού η ίδια θέλει να μετατραπεί στον νέο ενεργειακό κόμβο της περιοχής, αλλά και η απουσία οριοθετημένης υφαλοκρηπίδας Ελλάδος - Κύπρου - Αιγύπτου αποδυναμώνει περαιτέρω από γεωπολιτική άποψη το έργο.

O υποθαλάσσιος αγωγός EastMed είναι ένα τεράστιο ενεργειακό πρότζεκτ. Δεν είναι βέβαιο ότι συμφέρει οικονομικά, αλλά έχει γεωπολιτικά πλεονεκτήματα. Οι επικριτικές φωνές από το Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών ότι «είναι ένα πολύ ακριβό πρότζεκτ, το οποίο έχει περιορισμένες προοπτικές, για να μην πω πως είναι ανεδαφικό εξαιτίας των γεωπολιτικών δυσκολιών», καταγράφονται. Αλλά, από την άλλη, αυτοί που αντιτίθενται -εκτός των Γερμανών- στην κατασκευή του EastMed ουσιαστικά προτρέπουν την Κύπρο και το Ισραήλ να διοχετεύουν τις πλεονάζουσες ποσότητες του αερίου τους σε αγωγό που θα διέρχεται από την Τουρκία. Είναι φιλότουρκοι ή τουρκόφοβοι ή και τα δύο;

Τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων της Αν. Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών, που πιθανόν να ανακαλυφθούν, αποτελούν μια εναλλακτική πηγή ενέργειας για την Ε.Ε., ώστε να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο. Αντίθετα, η Ρωσία δεν έχει κανένα συμφέρον από την εκμετάλλευση των πεδίων της Αν. Μεσογείου και την κατασκευή ενός αγωγού όπως ο EastMed. Γι’ αυτό κατασκεύασε και σύντομα θέτει σε λειτουργία νέους δικούς της αγωγούς όπως ο Nord Stream 2 (λειτουργεί ήδη ο Nord Stream 1) στη Βαλτική και ο TurkStream (λειτουργεί ήδη ο Blue Stream) στη Μαύρη Θάλασσα. Η συμφωνία για τον EastMed είναι μια θετική εξέλιξη, ανεξάρτητα αν τελικά κατασκευαστεί ή όχι ο αγωγός. Αλλά αυτό δεν πρόκειται να αναχαιτίσει τις γεωστρατηγικές επιδιώξεις της Αγκυρας. Οι πολιτικές ηγεσίες στην Αθήνα και τη Λευκωσία έχουν εθνική υποχρέωση να ενισχύσουν, πάση θυσία, την απο-τρεπτική ισχύ των Ενόπλων Δυνάμεων του Ελληνισμού.