Θόλωσε η θέση της Κύπρου στο «γεωστρατηγικό powerplay»
Πολύ γρήγορα, οι εκτιμήσεις, οι ελπίδες, τα δεδομένα ανακατεύτηκαν σε μια μαζική φαντασίωση.
Δυστυχώς, το «θαύμα» στο οποίο όλοι οι Ελληνες ελπίζαμε παραμένει θολό -ακόμα και μετά τις ανακοινώσεις της Exxon Mobil-, καθώς τα κοιτάσματα φυσικού αερίου δεν ανατρέπουν το «γεωστρατηγικό powerplay» στον θησαυρό της Μεσογείου. Το κοίτασμα που βρέθηκε στην Κύπρο και στο «χρυσό οικόπεδο 10» που «τρύπησε» ο αμερικανικός κολοσσός ούτε θέτει σε νέες βάσεις τις σχέσεις των χωρών της Μεσογείου και όσες ενδιαφέρονται για την περιοχή, τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, την Ιταλία και φυσικά... την Τουρκία, ούτε δημιουργεί γεωπολιτικές ανατροπές.
Η Αγκυρα, που επέλεξε αυτήν τη χρονική περίοδο για να κάνει την άσκηση «Γαλάζια Πατρίδα», με περισσότερα από 100 πλοία και με βολές στα Κατεχόμενα, ανέπνευσε με ανακούφιση. Προφανώς, η επιτυχής γεώτρηση στον «Γλαύκο» -«οικόπεδο 10» της κυπριακής ΑΟΖ- από την Exxon Mobil και την Qatar Petroleum αποτελεί σημαντικό γεγονός. Η γεώτρηση αυτή είναι η όγδοη που ολοκληρώθηκε εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Ωστόσο, θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι τέσσερις γεωτρήσεις ήταν άγονες, σε τρεις βρέθηκαν ικανοποιητικά κοιτάσματα («Αφροδίτη», «Καλυψώ», «Γλαύκος») ενώ σε μία («Ονισήφορος») βρέθηκε κοίτασμα, αλλά όχι εμπορεύσιμο. Ο «Γλαύκος» αποτελεί εμπορικά αξιοποιήσιμο απόθεμα αερίου μεσαίου μεγέθους, το δεύτερο μετά το κοίτασμα «Αφροδίτη», που ανακαλύφθηκε τον Σεπτέμβριο του 2011.
Επισήμως, η Exxon Mobil και ο υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Λακκοτρύπης, ανακοίνωσαν την ύπαρξη κοιτάσματος φυσικού αερίου 5-8 τρισ. κυβικών ποδιών. Ακόμα κι αν ήταν καλύτερα τα έως τώρα αποτελέσματα, η Κύπρος δύσκολα θα μπορούσε να θεωρηθεί «κύριος ενεργειακός παίκτης» στην περιοχή, όταν η Αίγυπτος διαθέτει 77 τρισ. κυβικά πόδια φυσικού αερίου και το Ισραήλ 35 τρισ...
Τώρα ο πρόεδρος της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, που με τη βοήθεια των ΗΠΑ ανέτρεψε με πραξικόπημα την κυβέρνηση των Αδελφών Μουσουλμάνων, αναδεικνύεται ο κυρίαρχος, καθώς τόσο το Ισραήλ όσο και η Κύπρος θα στραφούν για το υγροποιημένο αέριό τους (LNG) στην Αίγυπτο. Η χώρα διαθέτει ήδη εργοστάσια LNG και είναι το μοναδικό παραμεσόγειο κράτος το οποίο μπορεί να εκμεταλλευθεί τα κοιτάσματα αερίου. Το 2015 η ΕΝΙ βρήκε έξω από την παραθαλάσσια πόλη Port Said, σε βάθος 1.500 μέτρων, κοίτασμα φυσικού αερίου έκτασης περίπου 100.000 τ.χλμ. - το «Zohr». Θεωρείται το μεγαλύτερο εύρημα που ανακαλύφθηκε ποτέ στη Μεσόγειο και ο Σίσι το εγκαινίασε πανηγυρικά μόλις τον Φεβρουάριο του 2018.
Από το 2011 στην Κύπρο (αλλά και στην Ελλάδα) φούσκωναν οι προσδοκίες για τον πλούτο των κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, που βρίσκονταν στον υποθαλάσσιο χώρο της Κύπρου. Πολύ γρήγορα, οι εκτιμήσεις, οι ελπίδες, τα δεδομένα ανακατεύτηκαν σε μια μαζική φαντασίωση ότι η Κύπρος μπαίνει στον «ενεργειακό χάρτη» και, άρα, πέρα από την οικονομική ισχύ που θα αποκτούσε η χώρα και τις χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, οι θησαυροί του υπεδάφους θα λειτουργούσαν ενισχυτικά της κρατικής οντότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, επιτρέποντας την οικοδόμηση εκείνων των συμμαχιών που θα περιθωριοποιούσαν τον ρόλο της Τουρκίας. Αυτές ήταν οι (θεμιτές) προσδοκίες, αλλά ποτέ δεν επιβεβαιώθηκαν.
Οι καφενοβιακές συζητήσεις, εξάλλου, που λαθροχειρούσαν εκλαμβάνοντας ως δεδομένα τα ζητούμενα, προέβλεπαν γεωπολιτικές ανατροπές φωταγωγώντας τη μισή εικόνα. Η γεωπολιτική έμφαση που αποδόθηκε, άλλωστε, κρίνοντας από το σκέλος αναγνώρισης της κυπριακής ΑΟΖ, είχε αμφίσημα αποτελέσματα. Η διεθνής κοινότητα φυσικά σεβάστηκε τη διεθνή νομιμότητα ως προς την κυπριακή ΑΟΖ. Αλλά ακόμα και μέχρι εχθές ούτε ο ΟΗΕ, ούτε η Ε.Ε., ούτε η Ρωσία αποδοκίμασαν την Αγκυρα. Αρκέστηκαν να επαναλάβουν την ευχή οι έρευνες της Κύπρου να αποδώσουν ένα αποτέλεσμα «προς όφελος όλων των Κυπρίων»... Η σταθερή μεν, αλλά βερμπαλιστική υποστήριξη των δικαιωμάτων της Κύπρου ως κυρίαρχου κράτους στη δική της ΑΟΖ, θέση που ισχύει και για τις ΗΠΑ, συνεχίζεται.
Βεβαίως, όσο σημαντική κι αν είναι η υποστήριξη των εταίρων μας, δεν είναι αρκετή για να ανακόψει τους σχεδιασμούς της Αγκυρας...