Στις 10 Ιουνίου 2019 συμπληρώνονται 75 χρόνια από το ολοκαύτωμα του 1944 στο μαρτυρικό Δίστομο Βοιωτίας, όπου 220 κάτοικοι βρήκαν φρικτό θάνατο από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής.
Κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα του 1821 η περιοχή του Διστόμου αποτέλεσε επαναστατικό κέντρο, ενώ τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο του 1827 έλαβε χώρα η μάχη του Διστόμου (επικεφαλής των ελληνικών δυνάμεων ήταν ο Γεώργιος Καραϊσκάκης), που είχε ως αποτέλεσμα την οριστική απομάκρυνση των Τούρκων από τη Ρούμελη.
Η σφαγή του Διστόμου, στις 10 Ιουνίου 1944, άφησε ανεξίτηλα σημάδια στη νεότερη ιστορία της κωμόπολης. Στο πλαίσιο των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων που είχαν θέσει σε εφαρμογή, προκειμένου να τρομοκρατήσουν τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής, οι γερμανικές δυνάμεις κατοχής εξολόθρευσαν τον άμαχο πληθυσμό του Διστόμου και πρόσθεσαν ένα ακόμη τοπωνύμιο στη μαύρη λίστα των εγκλημάτων που διέπραξαν στην Ελλάδα.
Η μεγάλη σφαγή
Το πρωί της 10ης Ιουνίου του 1944 γερμανική στρατιωτική φάλαγγα των Ες-Ες ξεκίνησε από τη Λιβαδειά για την Αράχωβα. Στόχος της ήταν η εκκαθάριση της περιοχής από τις αντάρτικες δυνάμεις. Στην περιοχή του Διστόμου ενώθηκε με άλλη γερμανική ομάδα που είχε ξεκινήσει από την Άμφισσα. Δόθηκε εντολή στους κατοίκους να μην απομακρυνθούν από το χωριό, μέχρι την επιστροφή των γερμανικών δυνάμεων.
Είχαν προλάβει όμως να σκοτώσουν πέντε άτομα, πιθανότατα αγρότες και να συλλάβουν άλλους 12.
Σε διπλανό χωριό, ομάδα περίπου 11 ανταρτών αντιστάθηκε. Αν και λίγοι η μάχη κράτησε περίπου 2 ώρες και φαίνεται να έχασαν τη ζωή τους δεκάδες 40 Γερμανοί.
Οι Γερμανοί επέστρεψαν στο Δίστομο, θεωρώντας ότι οι κάτοικοι του ενημέρωσαν τους αντάρτες. Ο επικεφαλής τους φέρεται να είπε:
«Δεν θα αφήσετε ούτε γάτα».
Και αυτό ακριβώς έκαναν οι στρατιώτες του. Ο απολογισμός της σφαγής του Διστόμου είναι 220 άμαχοι. Ανάμεσά τους παιδιά, γυναίκες και βρέφη. Σε μια περίπτωση, οι σφαγείς σκότωσαν ένα μωρό με την ξιφολόγχη και χάραξαν τον αγκυλωτό σταυρό στο πρόσωπό του. Το χωριό πυρπολήθηκε.
Παρά τη φρίκη και το ασύλληπτο έγκλημα, η Γερμανία ονόμασε ως υπευθύνους τους κατοίκους του Διστόμου, επειδή δεν υπάκουσαν στις εντολές.
Όταν οι Γερμανοί αποχώρησαν από την Ελλάδα επίσης ουδείς τιμωρήθηκε.
Κάθε χρόνο τέτοια ημέρα, διοργανώνεται μια μικρή τελέτη για να τιμήσουν όλες εκείνες τις αθώες ψυχές που χάθηκαν τόσο άδικα.
