Η «σκοτεινή ιστορία» του ΣΥΡΙΖΑ για την επιστροφή στη δραχμή και το Plan B
Είναι μέσα Ιουλίου μία μόλις ημέρα μετά το δημοψήφισμα της Ελλάδας τον Ιούλιο του 2015. Στοι Élysées, την έδρα του προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας, χτυπάει το τηλέφωνο. Δεν είναι σαν τα υπόλοιπα τηλεφωνήματα καθώς προέρχεται από τη γραμμή που έχουν οι ηγέτες των ισχυρών χωρών.
«Η Ελλάδα µας ζήτησε να τυπώσουµε δραχµές στη Ρωσία, γιατί δεν έχουν πια εκτυπωτή για να το κάνουν». Ακούει ο τότε πρόεδρος της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ.
Τα λόγια ανήκουν, σύµφωνα µε το βιβλίο «Ενας πρόεδρος δεν έπρεπε να πει κάτι τέτοιο...» των Γάλλων δηµοσιογράφων Ζεράρ Νταβέ και Φαµπρίς Λοµ, στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και αφήνουν εμβρόντητο τον Γάλλο πρόεδρο.
Τα υπενθύµισε ο κεντρικός τραπεζίτης της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του βιβλίου των Ελένης Βαρβιτσιώτη και Βικτώριας ∆ενδρινού «Η τελευταία µπλόφα», επαναφέροντας για ακόµα µία φορά στην επικαιρότητα τις ταραγµένες ηµέρες του πρώτου εξαµήνου της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. Μία περίοδος που καλύπτεται από πέπλο µυστηρίου για εκείνα που συζητούνταν πίσω από τις κλειστές πόρτες και σε µυστικές τοποθεσίες.
Γεγονότα που είναι γνωστά µόνο µέσω δηµοσιευµάτων, µεταξύ αυτών και οι αποκαλύψεις της εφημερίδας ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ και τριών βιβλίων, εκ των οποίων το ένα µεταφέρθηκε στη µεγάλη οθόνη. Η υπόθεση της δραχµής αποδεικνύεται ότι έχει βαθιές ρίζες, που αγγίζουν το µαλακό υπογάστριο του ΣΥΡΙΖΑ και βγάζουν στην επιφάνεια «ιδεολογικές εµµονές» του παρελθόντος, οι οποίες περικλείονται στη φράση του Αλέξη Τσίπρα από τον Ιούνιο του 2012: «Το ευρώ δεν είναι φετίχ».
Λίγους µήνες αργότερα, ένα απόγευµα Σεπτεµβρίου του 2012 στις Βρυξέλλες, ο κ. Τσίπρας παρουσίαζε το οικονοµικό αφήγηµα του ΣΥΡΙΖΑ. «Η Ευρώπη χρειάζεται νέο Σχέδιο Μάρσαλ» δήλωνε και ελάχιστοι ήταν τότε όσοι θυµήθηκαν ότι κάτι παρεµφερές είχε δηλώσει ένας άγνωστος τότε στο ευρύ κοινό, καθηγητής στην έδρα Οικονοµικών «Jerome Levy» στο Bard College και πρόεδρος του Levy Economics Institute of Bard College στη Νέα Υόρκη τον Φεβρουάριο του ίδιου έτους. «You need something similar to the Marshall Plan». Τα λόγια ανήκουν στον πρώην υπουργό Οικονοµίας επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ., ∆ηµήτρη Παπαδηµητρίου.
Ηταν το Ινστιτούτο το οποίο τροφοδότησε την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα τόσο µε επιτελικά στελέχη, όπως ο Τζέιµς Γκαλµπρέιθ, όσο και µε ένα «οπλοστάσιο» οικονοµικών προτάσεων.
Παράλληλο χρηματοπιστωτικό σύστημα
Το magnum opus του Levy ήταν να εφαρµόσει στην πράξη ένα παράλληλο χρηµατοπιστωτικό σύστηµα, που θα χρησιµοποιεί οµόλογα µηδενικού τοκοµεριδίου, διαρκή (χωρίς εξόφληση κεφαλαίου ή αποπληρωµή/εξαργύρωση) και µεταβιβάσιµα, τα οποία ονοµάστηκαν Geuro, και που για όλους τους πρακτικούς σκοπούς θα µπορούσαν να θεωρηθούν χρήµα συµβατό µε τη διατήρηση του ευρώ ως επίσηµου νοµίσµατος.
Τα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ µε πρωτοσέλιδο δηµοσίευµα τον Μάρτιο του 2015 αποκάλυπταν το απόρρητο Plan B τριών σταδίων της κυβέρνησης για διπλό νόµισµα µε την έκδοση ειδικού οµολόγου, έτσι ώστε να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες σε ασφαλιστικά ταµεία, εφορίες και δηµόσιους οργανισµούς.
Τον Ιούνιο του 2016 ο τότε πρωθυπουργός από το Οικονοµικό Φόρουµ της Αγίας Πετρούπολης, αµέσως µετά τη συνάντησή του µε τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιµίρ Πούτιν, και ενώ το κλίµα µεταξύ Ε.Ε. και Ελλάδας ήταν τεταµένο, είχε αναφέρει κάτι που αρκετοί είχαν χαρακτηρίσει ως ενδεικτικό των προθέσεών του. «Βρισκόµαστε στη µέση µιας φουρτούνας, αλλά ο ελληνικός λαός είναι λαός της θάλασσας, δεν φοβάται και θα φτάσει σε νέα λιµάνια», είχε δηλώσει ο κ. Τσίπρας.
Ο Τζέιµς Γκαλµπρέιθ περιγράφει στο βιβλίο του «Καλώς όρισες στη µαρτυρική αρένα» τις διεργασίες που έκανε η περίφηµη µυστική οµάδα µε εντολή του Αλ. Τσίπρα και του Γ. Βαρουφάκη: «Ο Γιάνης Βαρουφάκης µου είχε ζητήσει στα τέλη Μαρτίου να αρχίσω την προετοιµασία του Σχεδίου Β (ή Σχεδίου Χ, όπως το ονοµάζαµε), µιας συνοπτικής περιγραφής του τι θα κάνουµε, εάν ναυαγούσαν οι διαπραγµατεύσεις και η Ελλάδα εξαναγκαζόταν να βγει από το ευρώ». Σύµφωνα µε ρεπορτάζ των Παραπολιτικών, το Plan B βγήκε από τα συρτάρια και παρουσιάστηκε µε τον πλέον επίσηµο τρόπο, αλλά τελικά απεσύρθη από το τραπέζι.
Για την πραγµάτωση του σχεδίου, µάλιστα, είχαν γίνει και οι απαραίτητες ενέργειες. Σύµφωνα µε ρεπορτάζ της εφημερίδας ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ εκείνης της περιόδου, ένα περίεργο ραντεβού φαίνεται πως έλαβε χώρα στον Καναδά τον Απρίλιο του 2015.
Πιο συγκεκριµένα, στο ρεπορτάζ αυτό, που µάλιστα επικαλούνταν απόρρητα τηλεγραφήµατα διπλωµατικών αποστολών, αναφερόταν ότι πραγµατοποιήθηκαν επαφές οµάδας Ελλήνων αξιωµατούχων µε στελέχη της εταιρείας εκτύπωσης χαρτονοµισµάτων Fortress Paper LTD αρχικώς στο Τορόντο και κατόπιν σε προάστιο της Ζυρίχης, στην Ελβετία. Εκεί συµφωνήθηκε µεγάλη παραγγελία εκτύπωσης χαρτονοµισµάτων των 5, των 10 και των 20 ευρώ, συνολικής αξίας 22-25 δισ. ευρώ.
Οι άνθρωποι από το Ινστιτούτο Levy δεν αποχώρησαν όμως μετά το δημοψήφισμα. Μετά τον ανασχηματισμό του Νοεμβρίου του 2016 και την ανάληψη του υπουργείου Οικονομίας από τον Δημήτρη Παπαδημητρίου, στην Αθήνα προσγειωνόταν ένα ακόμα επιφανές μέλος του Ινστιτούτου στην Αθήνα. Αυτή τη φορά ήταν ο διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Levy και στενός του συνεργάτης Γιαν Κρέγκελ, για να αναλάβει την προεδρία της Επιστηµονικής Επιτροπής του Αναπτυξιακού Συµβουλίου, με πρόσβαση σε απόρρητα στοιχεία του κράτους.
Τα µέλη της στην πλειονότητά τους όχι µόνο συγκαταλέγονταν στους ευρωσκεπτικιστές, αλλά και στο πρόσφατο παρελθόν είχαν διατυπώσει άλλοι απόψεις που αφορούν στην καθιέρωση διπλού νοµίσµατος στην Ελλάδα και άλλοι αρνητικές θέσεις για τη συµµετοχή της χώρας στη ζώνη του ευρώ. Η επιτροπή απέκτησε πρόσβαση στα απόρρητα στοιχεία και διαλύθηκε χωρίς κανένα αποτέλεσμα.
Το περίφηµο Plan B για την εναλλακτική επιλογή του νοµίσµατος αποτελεί την πιο φωτισµένη πλευρά της Σελήνης.
Η πιο σκοτεινή όµως είναι το σχέδιο που έµεινε στην ιστορία ως το «Πραξικόπηµα της δραχµής», το οποίο διαψεύστηκε από τον ίδιο τον Παναγιώτη Λαφαζάνη και σχολιάστηκε εκτενώς από τον διεθνή Τύπο. Η γερµανική «Bild», πηγαίνοντας την ιστορία πιο µακριά, υποστήριζε ότι τα σχέδια εκπονήθηκαν από τουλάχιστον τέσσερα κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ τον Μάιο του 2014 στο Ρωσικό Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών RISS (Russian Institute for Strategic Studies). Είναι το ίδιο ινστιτούτο µε το οποίο συνεργαζόταν το think tank των ΑΝ.ΕΛ. του Πάνου Καµµένου.
Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας στην παρούσα πλέον συγκυρία προσπάθησε την περασµένη εβδοµάδα να «γυρίσει» το κλίµα, λέγοντας σε τηλεοπτική του συνέντευξη «ίσως κάποια στιγµή και ο βασικός πρωταγωνιστής αυτής της πολύ σηµαντικής περιόδου για τη σύγχρονη Ιστορία του τόπου, δηλαδή εγώ, να αισθανθώ την ανάγκη να τοποθετηθώ µε ονόµατα και διευθύνσεις».
Υστερα από δηµοσιεύµατα, βιβλία, ταινία και πολλές θεωρίες που κινούνται στη ζώνη του λυκόφωτος, όλοι αναρωτιούνται αν και πότε θα δώσει τα ονόµατα και τις διευθύνσεις.
«Η Ελλάδα µας ζήτησε να τυπώσουµε δραχµές στη Ρωσία, γιατί δεν έχουν πια εκτυπωτή για να το κάνουν». Ακούει ο τότε πρόεδρος της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ.
Τα λόγια ανήκουν, σύµφωνα µε το βιβλίο «Ενας πρόεδρος δεν έπρεπε να πει κάτι τέτοιο...» των Γάλλων δηµοσιογράφων Ζεράρ Νταβέ και Φαµπρίς Λοµ, στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και αφήνουν εμβρόντητο τον Γάλλο πρόεδρο.
Τα υπενθύµισε ο κεντρικός τραπεζίτης της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του βιβλίου των Ελένης Βαρβιτσιώτη και Βικτώριας ∆ενδρινού «Η τελευταία µπλόφα», επαναφέροντας για ακόµα µία φορά στην επικαιρότητα τις ταραγµένες ηµέρες του πρώτου εξαµήνου της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. Μία περίοδος που καλύπτεται από πέπλο µυστηρίου για εκείνα που συζητούνταν πίσω από τις κλειστές πόρτες και σε µυστικές τοποθεσίες.
Γεγονότα που είναι γνωστά µόνο µέσω δηµοσιευµάτων, µεταξύ αυτών και οι αποκαλύψεις της εφημερίδας ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ και τριών βιβλίων, εκ των οποίων το ένα µεταφέρθηκε στη µεγάλη οθόνη. Η υπόθεση της δραχµής αποδεικνύεται ότι έχει βαθιές ρίζες, που αγγίζουν το µαλακό υπογάστριο του ΣΥΡΙΖΑ και βγάζουν στην επιφάνεια «ιδεολογικές εµµονές» του παρελθόντος, οι οποίες περικλείονται στη φράση του Αλέξη Τσίπρα από τον Ιούνιο του 2012: «Το ευρώ δεν είναι φετίχ».
Λίγους µήνες αργότερα, ένα απόγευµα Σεπτεµβρίου του 2012 στις Βρυξέλλες, ο κ. Τσίπρας παρουσίαζε το οικονοµικό αφήγηµα του ΣΥΡΙΖΑ. «Η Ευρώπη χρειάζεται νέο Σχέδιο Μάρσαλ» δήλωνε και ελάχιστοι ήταν τότε όσοι θυµήθηκαν ότι κάτι παρεµφερές είχε δηλώσει ένας άγνωστος τότε στο ευρύ κοινό, καθηγητής στην έδρα Οικονοµικών «Jerome Levy» στο Bard College και πρόεδρος του Levy Economics Institute of Bard College στη Νέα Υόρκη τον Φεβρουάριο του ίδιου έτους. «You need something similar to the Marshall Plan». Τα λόγια ανήκουν στον πρώην υπουργό Οικονοµίας επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ., ∆ηµήτρη Παπαδηµητρίου.
Ηταν το Ινστιτούτο το οποίο τροφοδότησε την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα τόσο µε επιτελικά στελέχη, όπως ο Τζέιµς Γκαλµπρέιθ, όσο και µε ένα «οπλοστάσιο» οικονοµικών προτάσεων.
Παράλληλο χρηματοπιστωτικό σύστημα
Το magnum opus του Levy ήταν να εφαρµόσει στην πράξη ένα παράλληλο χρηµατοπιστωτικό σύστηµα, που θα χρησιµοποιεί οµόλογα µηδενικού τοκοµεριδίου, διαρκή (χωρίς εξόφληση κεφαλαίου ή αποπληρωµή/εξαργύρωση) και µεταβιβάσιµα, τα οποία ονοµάστηκαν Geuro, και που για όλους τους πρακτικούς σκοπούς θα µπορούσαν να θεωρηθούν χρήµα συµβατό µε τη διατήρηση του ευρώ ως επίσηµου νοµίσµατος.
Τα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ µε πρωτοσέλιδο δηµοσίευµα τον Μάρτιο του 2015 αποκάλυπταν το απόρρητο Plan B τριών σταδίων της κυβέρνησης για διπλό νόµισµα µε την έκδοση ειδικού οµολόγου, έτσι ώστε να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες σε ασφαλιστικά ταµεία, εφορίες και δηµόσιους οργανισµούς.
Τον Ιούνιο του 2016 ο τότε πρωθυπουργός από το Οικονοµικό Φόρουµ της Αγίας Πετρούπολης, αµέσως µετά τη συνάντησή του µε τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιµίρ Πούτιν, και ενώ το κλίµα µεταξύ Ε.Ε. και Ελλάδας ήταν τεταµένο, είχε αναφέρει κάτι που αρκετοί είχαν χαρακτηρίσει ως ενδεικτικό των προθέσεών του. «Βρισκόµαστε στη µέση µιας φουρτούνας, αλλά ο ελληνικός λαός είναι λαός της θάλασσας, δεν φοβάται και θα φτάσει σε νέα λιµάνια», είχε δηλώσει ο κ. Τσίπρας.
Ο Τζέιµς Γκαλµπρέιθ περιγράφει στο βιβλίο του «Καλώς όρισες στη µαρτυρική αρένα» τις διεργασίες που έκανε η περίφηµη µυστική οµάδα µε εντολή του Αλ. Τσίπρα και του Γ. Βαρουφάκη: «Ο Γιάνης Βαρουφάκης µου είχε ζητήσει στα τέλη Μαρτίου να αρχίσω την προετοιµασία του Σχεδίου Β (ή Σχεδίου Χ, όπως το ονοµάζαµε), µιας συνοπτικής περιγραφής του τι θα κάνουµε, εάν ναυαγούσαν οι διαπραγµατεύσεις και η Ελλάδα εξαναγκαζόταν να βγει από το ευρώ». Σύµφωνα µε ρεπορτάζ των Παραπολιτικών, το Plan B βγήκε από τα συρτάρια και παρουσιάστηκε µε τον πλέον επίσηµο τρόπο, αλλά τελικά απεσύρθη από το τραπέζι.
Για την πραγµάτωση του σχεδίου, µάλιστα, είχαν γίνει και οι απαραίτητες ενέργειες. Σύµφωνα µε ρεπορτάζ της εφημερίδας ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ εκείνης της περιόδου, ένα περίεργο ραντεβού φαίνεται πως έλαβε χώρα στον Καναδά τον Απρίλιο του 2015.
Πιο συγκεκριµένα, στο ρεπορτάζ αυτό, που µάλιστα επικαλούνταν απόρρητα τηλεγραφήµατα διπλωµατικών αποστολών, αναφερόταν ότι πραγµατοποιήθηκαν επαφές οµάδας Ελλήνων αξιωµατούχων µε στελέχη της εταιρείας εκτύπωσης χαρτονοµισµάτων Fortress Paper LTD αρχικώς στο Τορόντο και κατόπιν σε προάστιο της Ζυρίχης, στην Ελβετία. Εκεί συµφωνήθηκε µεγάλη παραγγελία εκτύπωσης χαρτονοµισµάτων των 5, των 10 και των 20 ευρώ, συνολικής αξίας 22-25 δισ. ευρώ.
Οι άνθρωποι από το Ινστιτούτο Levy δεν αποχώρησαν όμως μετά το δημοψήφισμα. Μετά τον ανασχηματισμό του Νοεμβρίου του 2016 και την ανάληψη του υπουργείου Οικονομίας από τον Δημήτρη Παπαδημητρίου, στην Αθήνα προσγειωνόταν ένα ακόμα επιφανές μέλος του Ινστιτούτου στην Αθήνα. Αυτή τη φορά ήταν ο διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Levy και στενός του συνεργάτης Γιαν Κρέγκελ, για να αναλάβει την προεδρία της Επιστηµονικής Επιτροπής του Αναπτυξιακού Συµβουλίου, με πρόσβαση σε απόρρητα στοιχεία του κράτους.
Τα µέλη της στην πλειονότητά τους όχι µόνο συγκαταλέγονταν στους ευρωσκεπτικιστές, αλλά και στο πρόσφατο παρελθόν είχαν διατυπώσει άλλοι απόψεις που αφορούν στην καθιέρωση διπλού νοµίσµατος στην Ελλάδα και άλλοι αρνητικές θέσεις για τη συµµετοχή της χώρας στη ζώνη του ευρώ. Η επιτροπή απέκτησε πρόσβαση στα απόρρητα στοιχεία και διαλύθηκε χωρίς κανένα αποτέλεσμα.
Το περίφηµο Plan B για την εναλλακτική επιλογή του νοµίσµατος αποτελεί την πιο φωτισµένη πλευρά της Σελήνης.
Η πιο σκοτεινή όµως είναι το σχέδιο που έµεινε στην ιστορία ως το «Πραξικόπηµα της δραχµής», το οποίο διαψεύστηκε από τον ίδιο τον Παναγιώτη Λαφαζάνη και σχολιάστηκε εκτενώς από τον διεθνή Τύπο. Η γερµανική «Bild», πηγαίνοντας την ιστορία πιο µακριά, υποστήριζε ότι τα σχέδια εκπονήθηκαν από τουλάχιστον τέσσερα κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ τον Μάιο του 2014 στο Ρωσικό Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών RISS (Russian Institute for Strategic Studies). Είναι το ίδιο ινστιτούτο µε το οποίο συνεργαζόταν το think tank των ΑΝ.ΕΛ. του Πάνου Καµµένου.
Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας στην παρούσα πλέον συγκυρία προσπάθησε την περασµένη εβδοµάδα να «γυρίσει» το κλίµα, λέγοντας σε τηλεοπτική του συνέντευξη «ίσως κάποια στιγµή και ο βασικός πρωταγωνιστής αυτής της πολύ σηµαντικής περιόδου για τη σύγχρονη Ιστορία του τόπου, δηλαδή εγώ, να αισθανθώ την ανάγκη να τοποθετηθώ µε ονόµατα και διευθύνσεις».
Υστερα από δηµοσιεύµατα, βιβλία, ταινία και πολλές θεωρίες που κινούνται στη ζώνη του λυκόφωτος, όλοι αναρωτιούνται αν και πότε θα δώσει τα ονόµατα και τις διευθύνσεις.