Σήμερα συμπληρώνονται 29 χρόνια από τη δολοφονία του άτυχου φοιτητή, ο οποίος χαρακτηρίστηκε από την τρομοκρατική οργάνωση ως «παράπλευρη απώλεια».
Το μεσημέρι της μαύρης ημέρας ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Παλαιοκρασσάς, επιβιβάστηκε στο θωρακισμένο όχημά του και αναχώρησε από το υπουργείο, στην οδό Καραγιώργη Σερβίας.
Στη διασταύρωση με την οδό Βουλής, κι ενώ το βαρύ όχημα έπαιρνε την κλειστή στροφή, ακούστηκε ένας εκκωφαντικός θόρυβος.
Αμέσως ξέσπασε φωτιά, ενώ ακούγονταν ουρλιαχτά και κλάματα.
Η θωράκιση του αυτοκινήτου προστάτεψε τον Γιάννη Παλαιοκρασσά και τους συνεπιβάτες του, ωστόσο, στην απέναντι γωνία, πεσμένος μέσα σε μια λίμνη αίματος, ακίνητος, βρισκόταν ένας νεαρός.
Ήταν ο άτυχος φοιτητής Θάνος Αξαρλιάν, ο οποίος περπατούσε αμέριμνα στην Καραγιώργη Σερβίας και δέχτηκε τα θραύσματα της ρουκέτας που είχε εκτοξεύσει εναντίον του υπουργικού οχήματος η «17 Νοέμβρη».
Περιπολικά, ασθενοφόρα και πυροσβεστικά οχήματα έσπευσαν στο σημείο της επίθεσης, ωστόσο ο 20χρονος έχει ήδη αφήσει την τελευταία του πνοή. Το πανελλήνιο πενθούσε συγκλονισμένο από τον τραγικό και αδόκητο θάνατο του Θάνου Αξαρλιάν.
Από την επίθεση με ρουκέτα τραυματίστηκαν σοβαρά τέσσερα άτομα. Ο Χρήστος Χυδιριώτης, η Αθηνά Μεργούπη, η Αργυρώ Μουσουράκη και ο Στυλιανός Κύλης, ο οποίος έχασε το μάτι του. Ο Στυλιανός Κύλης εργαζόταν σε βιοτεχνία στην οδό Κολοκοτρώνη και περνούσε από το επίμαχο σημείο τη μοιραία στιγμή. Το 2003 έδειξε στο δικαστήριο τα θραύσματα που είχαν μείνει ακόμη στο χέρι του, αλλά και σε άλλα σημεία του σώματός του, ενώ κατέθεσε ότι εξαιτίας του σοβαρού τραυματισμού του έχασε τη δουλειά του και επιπλέον από τότε έχει αναπτύξει φοβίες.
Η «παράπλευρη απώλεια» και το «μοναδικό λάθος»
Λίγες ώρες αργότερα άγνωστος τηλεφώνησε στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» και ανέλαβε την ευθύνη εκ μέρους της «17 Νοέμβρη», ενώ παράλληλα εξέφρασε τη λύπη του για το θάνατο του Αξαρλιάν, χαρακτηρίζοντάς τον «παράπλευρη απώλεια».
Εκείνη την περίοδο κανείς δε γνώριζε ποιος ήταν αυτός ο άνδρας που τηλεφώνησε. Ωστόσο, λίγα χρόνια μετά την εξάρθρωση της «Ε.Ο 17Ν», αποκαλύφθηκε πως ήταν ο «Λουκάς», κατά κόσμον Δημήτρης Κουφοντίνας.
Στο βιβλίο του «Γεννήθηκα 17 Νοέμβρη», ο καταδικασμένος Δημήτρης Κουφοντίνας, περιγράφει τα λεπτά πριν τη δολοφονία του Θάνου Αξαρλιάν, το πώς στήθηκε η απόπειρα δολοφονίας κατά του Παλαιοκρασσά, αλλά και το τηλεφώνημα σε ΜΜΕ με το οποίο εξέφρασε τη λύπη του για την «παράπλευρη απώλεια».
«Εκείνη την εποχή ετοιμάζαμε μια ενέργεια χαμηλής έντασης εναντίον ενός αξιωματούχου του υπουργείου Οικονομικών που ήταν υπεύθυνος για τη τελική διαμόρφωση της φορολογικής πολιτικής της κυβέρνησης. Τότε όμως κατατέθηκε στην οργάνωση μια άλλη πρόταση: Γιατί να μην χτυπηθεί ο ίδιος ο αρχιτέκτονας αυτής της πολιτικής, ο υπουργός Οικονομικών Παλαιοκρασσάς; Θα ήταν μια καίρια ενέργεια, θα ήταν η κορύφωση της δεκαετίας πυκνής δράσης της 17Ν. Η πρόταση εγκρίθηκε ομόφωνα.
(…) Παρά το γεγονός πως η πρόταση έγινε δεκτή, το σχέδιο της ενέργειας η εκτόξευση μιας ρουκέτας έξω από το υπουργείο Οικονομικών, συνάντησε πολλές επιφυλάξεις. Αντιπροτάθηκε άλλο σημείο, άλλος τόπος, άλλος τρόπος. Η πρόταση επέμεινε: Μέσα στους καύσωνες του Ιουνίου στην οδό Βουλής, όπου θα γινόταν η ενέργεια, μετά τις 3:30 το απόγευμα ήταν ερημιά».
Ο Δημήτρης Κουφοντίνας υποστηρίζει ακόμη πως επί έναν περίπου μήνα τα μέλη «της κεντρικής ομάδας» έκαναν διαδοχικούς ελέγχους στο σημείο της επίθεσης, για να σιγουρευτούν πως δε θα υπάρχει κάποιο αθώο θύμα.
«Ο πόνος μας μεγάλος, ο δικός μου αβάσταχτος. Τηλεφώνησα αμέσως, εξέφρασα τη λύπη της 17Ν. Μπορεί να είχε ευθύνη η αστυνομία, να μπλόκαρε επί μισή ώρα σχεδόν το ασθενοφόρο. Όμως, την κύρια ευθύνη την είχαμε εμείς. Χρόνια αργότερα στο δικαστήριο ζήτησα συγγνώμη. (…) Ήταν ένα τραγικό λάθος. Το μοναδικό λάθος της 17Ν» ανέφερε στο βιβλίο του ο Κουφοντίνας.
«Σκοτώθηκε γιατί κάποιοι ήθελαν να πάνε διακοπές»
22 ολόκληρα χρόνια μετά τη δολοφονία Αξαρλιάν, το 2014, το μέλος της τρομοκρατικής οργάνωσης «17 Νοέμβρη», Βασίλης Τζωρτζάτος, με επιστολή του στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», έδωσε νέα εκδοχή στα γεγονότα της 14ης Ιουλίου 1992, υποστηρίζοντας ότι η επίθεση είχε ακυρωθεί τις προηγούμενες ημέρες, καθώς υπήρχε κίνδυνος για περαστικούς. Μάλιστα, αποκάλυψε ότι αυτός «που πάτησε το τηλεχειριστήριο είπε στους υπόλοιπους ότι τον πίεζε η οικογένειά του για να φύγουν διακοπές. Από το ίδιο βράδυ δεν υπήρχε ούτε ένα μέλος της 17Ν που να μην καθύβριζε τους δύο που αποφάσισαν να πατήσουν».
Συγκεκριμένα, στην επιστολή του ο Τζωρτζάτος φωτογράφιζε, χωρίς να κατονομάζει, τον Δημήτρη Κουφοντίνα και τον Σάββα Ξηρό, υποστηρίζοντας ότι ο μαρτυρικός θάνατος του παιδιού θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί αν είχε ακυρωθεί λόγω των συνθηκών, επειδή υπήρχαν περαστικοί στην οδό Νίκης, η επίθεση. Στην επιστολή αναφέρεται στο διάλογο που είχε μέλος της οργάνωσης με αυτόν που πάτησε το κουμπί. «Γιατί το πάτησες, αφού είχε κόσμο που είναι μέσα στα αίματα», ρωτήθηκε και απάντησε «Υπάρχουν και παράπλευρες απώλειες».
