Μάστιγα διαρκείας η «μαφία του χαλκού» - Η δράση και η ανεπανόρθωτη ζημιά των συμμοριών που έχουν ξηλώσει το δίκτυο του ΟΣΕ και τα μέταλλα
Τα παράνομα χυτήρια, τα καλώδια της τηλεδιοίκησης, οι προσυμφωνημένες ληστείες στις αποθήκες και η εμπλοκή υπαλλήλων και στελεχών του οργανισμού
Αντωνης Χρυσουλακης
Για πολλά χρόνια είναι κοινό µυστικό η δράση των λεγόµενων «συµµοριών του χαλκού», οι οποίες λυµαίνονται το σιδηροδροµικό δίκτυο εις βάρος της ασφάλειάς του. Πληροφορίες των «Π» αναφέρουν ότι οι συγκεκριµένες συµµορίες δρουν σχεδόν ανενόχλητες και, όταν συλλαµβάνονται, οι πληµµεληµατικές ποινές που τους επιβάλλονται είναι «πούπουλο».
Ειδικότερα στην περιοχή όπου έγινε το τραγικό δυστύχηµα στις 28 Φεβρουαρίου στα Τέµπη, η δράση των «συµµοριών του χαλκού» ήταν ανεξέλεγκτη και τα περιστατικά κλοπής του εξοπλισµού του ΟΣΕ διαρκή. Οι µαρτυρίες από υπαλλήλους του Οργανισµού στη Λάρισα και τον Βόλο αναφέρουν ότι δεν υπήρχε σχεδόν εβδοµάδα που να µην είχε αναφερθεί κάποια κλοπή στο δίκτυο. Οι συµµορίες αυτές στοχεύουν στο να αποσπάσουν τα καλώδια του χαλκού, τα οποία χρησιµοποιούνται είτε στην ηλεκτροδότηση του δικτύου είτε στην τηλεδιοίκησή του, και στη συνέχεια να τα πουλήσουν σε παράνοµα χυτήρια.
Οπως εξηγούν οι ίδιοι παράγοντες του ΟΣΕ, αυτές οι ζηµιές που προκαλούνται από τις «συµµορίες του χαλκού» τις περισσότερες φορές είτε αργούν να επισκευαστούν είτε δεν επιδιορθώνονται ποτέ. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι η αρχή του πολύνεκρου δυστυχήµατος στα Τέµπη ξεκίνησε µε την κοπή ενός καλωδίου ηλεκτροκίνησης, µε αποτέλεσµα να αναγκαστούν τα τοπικά στελέχη του ΟΣΕ να µονοδροµήσουν τη γραµµή, διότι δεν υπήρχε άλλη επιλογή. Ετσι λοιπόν τα τρένα από το Παλαιοφάρσαλο µέχρι και τη Λάρισα θα έπρεπε να κινούνται σε µονή γραµµή και ύστερα κανονικά σε διπλή. Απ' ό,τι φαίνεται, αυτό ήταν και το µοιραίο λάθος, σύµφωνα πάντα και µε τον δικηγόρο των πολυτραυµατιών, Γιώργο Μπαρζώκη, ο οποίος σε δηλώσεις του στα «Π» είπε χαρακτηριστικά: «Λόγω της κλοπής των καλωδίων στην άνοδο, αναγκάστηκαν να βάλουν τα τρένα να διέρχονται από την κάθοδο. Υπάρχει αιτιώδης συνάφεια της κλοπής των συγκεκριµένων καλωδίων µε το δυστύχηµα που έγινε στα Τέµπη. Εάν δεν γινόταν αυτό το γεγονός, τότε πιθανότατα να µην είχαµε και την τραγική σύγκρουση».
Τεράστια κέρδη
Αυτές οι «συµµορίες του χαλκού» παρασιτούν για χρόνια εις βάρος του ΟΣΕ, αφού καταφέρνουν να αποκοµίσουν τεράστια κέρδη από τα υλικά που προορίζονται για το σιδηροδροµικό δίκτυο. Σε αυτές τις εγκληµατικές οµάδες υπάρχει και εµπλοκή στελεχών του ίδιου του ΟΣΕ. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγµα της εξάρθρωσης κυκλώµατος από την ΕΛ.ΑΣ. το 2017, στο οποίο συµµετείχαν οκτώ υπάλληλοι του ΟΣΕ µαζί µε διάφορες συµµορίες Ροµά. Σύµφωνα µε αστυνοµικές πληροφορίες, η συγκεκριµένη σπείρα ουσιαστικά έκλεβε τα υλικά που έβγαζε ο ΟΣΕ προς εκποίηση, καθώς χαρακτηρίζονταν ως «άχρηστα» και τα πουλούσε για σκραπ. Η εµπλοκή των επίορκων υπαλλήλων του ΟΣΕ ήταν σηµαντική, αφού µε τη βοήθειά τους η σπείρα αγόραζε όλα αυτά τα υλικά σε πολύ χαµηλότερες τιµές, καθώς οι διαγωνισµοί που διεξάγονταν ήταν «σικέ». Η Οικονοµική Αστυνοµία είχε προχωρήσει τότε σε συνολικά 19 συλλήψεις.
Σηµειώνεται ότι η ΕΛ.ΑΣ. εκτιµούσε πως οι µίζες των υπαλλήλων ξεκινούσαν από τα 100 ευρώ και έφταναν µέχρι και τις 40.000 ευρώ. Σε αυτό το σηµείο πρέπει να τονιστεί η αύξηση της τιµής του χαλκού που έχει παραηρηθεί τα τελευταία χρόνια. Σηµειώνεται ότι αυτή τη στιγµή ένας τόνος χαλκού στοιχίζει περίπου 8.000 ευρώ και, σύµφωνα µε διεθνείς οικονοµικούς αναλυτές, η τιµή του εντός του 2023 αναµένεται να αυξηθεί, καθώς έχουν υπάρξει προβλήµατα εξόρυξης στις µεγαλύτερες σε προσφορά χώρες (Περού και Χιλή).
Για το συγκεκριµένο ζήτηµα µίλησε στα «Π» ο τέως αντιπρόεδρος της ΠΟΑΣΥ και ειδικός αστυνοµικός αναλυτής Σταύρος Μπαλάσκας, ο οποίος ανέλυσε τον τρόπο δράσης των συγκεκριµένων κυκλωµάτων. Ο έµπειρος αστυνοµικός ανέφερε: «Υπάρχει µία διαχρονικότητα σε παράνοµες πράξεις εντός του ΟΣΕ. Υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι που έχουν µπλεχτεί σε υποθέσεις που απασχόλησαν την ελληνική ∆ικαιοσύνη και έχουν εξιχνιασθεί από την ΕΛ.ΑΣ. Οι συµµορίες αυτές λυµαίνονταν το υλικό του ΟΣΕ, και συγκεκριµένα τον χαλκό. Οι σπείρες αυτές δεν έµεναν όµως µονάχα εκεί, καθώς στο στόχαστρό τους έβαζαν και τα υλικά που βρίσκονταν στις αποθήκες του Οργανισµού».
Ιnfographics: ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
Οπως εξήγησε ο κ. Μπαλάσκας, το υλικό που αγόραζε ο ΟΣΕ «αµέσως κρινόταν ως µεταχειρισµένο και παλαιωµένο και αποσυρόταν». «Τότε στους διαγωνισµούς που γίνονταν υπήρχε κλέψιµο ακόµα και στη ζυγαριά εις βάρος του Οργανισµού και υπέρ των ιδιωτών που αγόραζαν όλα αυτά τα υλικά. Σε αυτά τα κυκλώµατα που λυµαίνονται εδώ και δεκαετίες τον ΟΣΕ υπάρχουν άνθρωποι που έχουν τιµωρηθεί από την ελληνική ∆ικαιοσύνη, αλλά ξαναγύριζαν στην ενεργό δράση µετά από σύντοµο χρονικό διάστηµα». «Μέσα σε όλα αυτά πρέπει να υπολογίσουµε και τις συµµορίες των Ροµά που έχουν συλληφθεί και οδηγηθεί στη ∆ικαιοσύνη από την ΕΛ.ΑΣ. Οι συγκεκριµένες σπείρες ρίχνουν σιδερόβεργες πάνω στα καλώδια των 25.000 Volt και, αφού τα βραχυκυκλώσουν, σκαρφαλώνουν και κόβουν δεκάδες µέτρα χαλκού. Στη συνέχεια τα φορτώνουν στις καρότσες και αποχωρούν από το σηµείο», είπε κ. Μπαλάσκας σχετικά µε τα διάφορα προβλήµατα ηλεκτροδότησης που προκύπτουν συχνά στο σιδηροδροµικό δίκτυο.
Ακόµα, ο κ. Μπαλάσκας αναφέρθηκε και στην εξάρθρωση µιας συµµορίας Ροµά από την Ασφάλεια Λαµίας το 2020, η οποία είχε καταφέρει να αποσπάσει τεράστια ποσότητα καλωδίων από τον ΟΣΕ. «Το 2020 η Ασφάλεια της Λαµίας είχε συλλάβει µία συµµορία Ροµά, η οποία είχε αφαιρέσει 800 µέτρα καλώδιο της τηλεδιοίκησης. Το καλώδιο αυτό είχε µόλις τοποθετηθεί στην περιοχή», είπε. Σε ό,τι έχει να κάνει µε τα παράνοµα κέρδη αυτών των εγκληµατικών οµάδων, ο κ. Μπαλάσκας ανέφερε ότι αυτά υπολογίζονται σε περίπου 10 εκατ. ευρώ ετησίως.
Καταλύτες
Τέλος, ο ίδιος ξεκαθάρισε ότι αυτές οι συµµορίες δεν µένουν µονάχα στον χαλκό, αλλά προσπαθούν να κλέψουν οποιοδήποτε άλλο µέταλλο µπορεί να έχει κάποια αξία, όταν το προσκοµίσουν στα παράνοµα χυτήρια που λειτουργούν στις πόλεις της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. «Οι συµµορίες των Ροµά παίρνουν και άλλα µέταλλα πέρα από τον χαλκό. Θυµίζω ότι µέχρι πριν από λίγο καιρό είχαν φτάσει στο σηµείο να αναποδογυρίζουν αυτοκίνητα σε διάφορα µέρη της Αθήνας (και όχι µόνο) προκειµένου να αποσπάσουν τους καταλύτες τους, λόγω των πολύτιµων µετάλλων που περιέχουν (πλατίνα, ρόδιο και παλλάδιο). Το σηµαντικότερο θέµα σε αυτή την υπόθεση είναι τα παράνοµα χυτήρια τα οποία λειτουργούν και δέχονται τα µέταλλα που τους προσκοµίζουν αυτές οι συµµορίες».
∆υστυχώς, η παράνοµη αυτή δραστηριότητα είναι τόσο επικερδής, που δεν είναι εύκολο να σταµατήσει, παρά τις συνεχείς προσπάθειες της ΕΛ.ΑΣ. Κάθε µέρα στο στόχαστρο των συγκεκριµένων συµµοριών δεν µπαίνει µονάχα ο ΟΣΕ, αλλά ακόµα και οικοδοµές (σωληνώσεις και καλωδιώσεις), πολυκατοικίες (σωληνώσεις φυσικού αερίου από τις πιλοτές) ή και εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Χαρακτηριστικό παράδειγµα είναι η σύλληψη των τριών ατόµων από την οµάδα ΟΠΚΕ τις πρωινές ώρες του περασµένου Σαββάτου (11/3), ύστερα από επεισοδιακή καταδίωξη. Οι συλληφθέντες είχαν καταφέρει να κλέψουν 300 κιλά καλώδιο από εγκατάσταση ανανεώσιµων πηγών ενέργειας και έγιναν αντιληπτοί στην περιοχή του Αµαρουσίου από τους αστυνοµικούς, οι οποίοι, αφού τους καταδίωξαν στην Αττική Οδό, τους πέρασαν χειροπέδες.
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 18/3
Ειδικότερα στην περιοχή όπου έγινε το τραγικό δυστύχηµα στις 28 Φεβρουαρίου στα Τέµπη, η δράση των «συµµοριών του χαλκού» ήταν ανεξέλεγκτη και τα περιστατικά κλοπής του εξοπλισµού του ΟΣΕ διαρκή. Οι µαρτυρίες από υπαλλήλους του Οργανισµού στη Λάρισα και τον Βόλο αναφέρουν ότι δεν υπήρχε σχεδόν εβδοµάδα που να µην είχε αναφερθεί κάποια κλοπή στο δίκτυο. Οι συµµορίες αυτές στοχεύουν στο να αποσπάσουν τα καλώδια του χαλκού, τα οποία χρησιµοποιούνται είτε στην ηλεκτροδότηση του δικτύου είτε στην τηλεδιοίκησή του, και στη συνέχεια να τα πουλήσουν σε παράνοµα χυτήρια.
Οπως εξηγούν οι ίδιοι παράγοντες του ΟΣΕ, αυτές οι ζηµιές που προκαλούνται από τις «συµµορίες του χαλκού» τις περισσότερες φορές είτε αργούν να επισκευαστούν είτε δεν επιδιορθώνονται ποτέ. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι η αρχή του πολύνεκρου δυστυχήµατος στα Τέµπη ξεκίνησε µε την κοπή ενός καλωδίου ηλεκτροκίνησης, µε αποτέλεσµα να αναγκαστούν τα τοπικά στελέχη του ΟΣΕ να µονοδροµήσουν τη γραµµή, διότι δεν υπήρχε άλλη επιλογή. Ετσι λοιπόν τα τρένα από το Παλαιοφάρσαλο µέχρι και τη Λάρισα θα έπρεπε να κινούνται σε µονή γραµµή και ύστερα κανονικά σε διπλή. Απ' ό,τι φαίνεται, αυτό ήταν και το µοιραίο λάθος, σύµφωνα πάντα και µε τον δικηγόρο των πολυτραυµατιών, Γιώργο Μπαρζώκη, ο οποίος σε δηλώσεις του στα «Π» είπε χαρακτηριστικά: «Λόγω της κλοπής των καλωδίων στην άνοδο, αναγκάστηκαν να βάλουν τα τρένα να διέρχονται από την κάθοδο. Υπάρχει αιτιώδης συνάφεια της κλοπής των συγκεκριµένων καλωδίων µε το δυστύχηµα που έγινε στα Τέµπη. Εάν δεν γινόταν αυτό το γεγονός, τότε πιθανότατα να µην είχαµε και την τραγική σύγκρουση».
Τεράστια κέρδη
Αυτές οι «συµµορίες του χαλκού» παρασιτούν για χρόνια εις βάρος του ΟΣΕ, αφού καταφέρνουν να αποκοµίσουν τεράστια κέρδη από τα υλικά που προορίζονται για το σιδηροδροµικό δίκτυο. Σε αυτές τις εγκληµατικές οµάδες υπάρχει και εµπλοκή στελεχών του ίδιου του ΟΣΕ. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγµα της εξάρθρωσης κυκλώµατος από την ΕΛ.ΑΣ. το 2017, στο οποίο συµµετείχαν οκτώ υπάλληλοι του ΟΣΕ µαζί µε διάφορες συµµορίες Ροµά. Σύµφωνα µε αστυνοµικές πληροφορίες, η συγκεκριµένη σπείρα ουσιαστικά έκλεβε τα υλικά που έβγαζε ο ΟΣΕ προς εκποίηση, καθώς χαρακτηρίζονταν ως «άχρηστα» και τα πουλούσε για σκραπ. Η εµπλοκή των επίορκων υπαλλήλων του ΟΣΕ ήταν σηµαντική, αφού µε τη βοήθειά τους η σπείρα αγόραζε όλα αυτά τα υλικά σε πολύ χαµηλότερες τιµές, καθώς οι διαγωνισµοί που διεξάγονταν ήταν «σικέ». Η Οικονοµική Αστυνοµία είχε προχωρήσει τότε σε συνολικά 19 συλλήψεις. Σηµειώνεται ότι η ΕΛ.ΑΣ. εκτιµούσε πως οι µίζες των υπαλλήλων ξεκινούσαν από τα 100 ευρώ και έφταναν µέχρι και τις 40.000 ευρώ. Σε αυτό το σηµείο πρέπει να τονιστεί η αύξηση της τιµής του χαλκού που έχει παραηρηθεί τα τελευταία χρόνια. Σηµειώνεται ότι αυτή τη στιγµή ένας τόνος χαλκού στοιχίζει περίπου 8.000 ευρώ και, σύµφωνα µε διεθνείς οικονοµικούς αναλυτές, η τιµή του εντός του 2023 αναµένεται να αυξηθεί, καθώς έχουν υπάρξει προβλήµατα εξόρυξης στις µεγαλύτερες σε προσφορά χώρες (Περού και Χιλή).
Για το συγκεκριµένο ζήτηµα µίλησε στα «Π» ο τέως αντιπρόεδρος της ΠΟΑΣΥ και ειδικός αστυνοµικός αναλυτής Σταύρος Μπαλάσκας, ο οποίος ανέλυσε τον τρόπο δράσης των συγκεκριµένων κυκλωµάτων. Ο έµπειρος αστυνοµικός ανέφερε: «Υπάρχει µία διαχρονικότητα σε παράνοµες πράξεις εντός του ΟΣΕ. Υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι που έχουν µπλεχτεί σε υποθέσεις που απασχόλησαν την ελληνική ∆ικαιοσύνη και έχουν εξιχνιασθεί από την ΕΛ.ΑΣ. Οι συµµορίες αυτές λυµαίνονταν το υλικό του ΟΣΕ, και συγκεκριµένα τον χαλκό. Οι σπείρες αυτές δεν έµεναν όµως µονάχα εκεί, καθώς στο στόχαστρό τους έβαζαν και τα υλικά που βρίσκονταν στις αποθήκες του Οργανισµού».
Ιnfographics: ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
Οπως εξήγησε ο κ. Μπαλάσκας, το υλικό που αγόραζε ο ΟΣΕ «αµέσως κρινόταν ως µεταχειρισµένο και παλαιωµένο και αποσυρόταν». «Τότε στους διαγωνισµούς που γίνονταν υπήρχε κλέψιµο ακόµα και στη ζυγαριά εις βάρος του Οργανισµού και υπέρ των ιδιωτών που αγόραζαν όλα αυτά τα υλικά. Σε αυτά τα κυκλώµατα που λυµαίνονται εδώ και δεκαετίες τον ΟΣΕ υπάρχουν άνθρωποι που έχουν τιµωρηθεί από την ελληνική ∆ικαιοσύνη, αλλά ξαναγύριζαν στην ενεργό δράση µετά από σύντοµο χρονικό διάστηµα». «Μέσα σε όλα αυτά πρέπει να υπολογίσουµε και τις συµµορίες των Ροµά που έχουν συλληφθεί και οδηγηθεί στη ∆ικαιοσύνη από την ΕΛ.ΑΣ. Οι συγκεκριµένες σπείρες ρίχνουν σιδερόβεργες πάνω στα καλώδια των 25.000 Volt και, αφού τα βραχυκυκλώσουν, σκαρφαλώνουν και κόβουν δεκάδες µέτρα χαλκού. Στη συνέχεια τα φορτώνουν στις καρότσες και αποχωρούν από το σηµείο», είπε κ. Μπαλάσκας σχετικά µε τα διάφορα προβλήµατα ηλεκτροδότησης που προκύπτουν συχνά στο σιδηροδροµικό δίκτυο.
Ακόµα, ο κ. Μπαλάσκας αναφέρθηκε και στην εξάρθρωση µιας συµµορίας Ροµά από την Ασφάλεια Λαµίας το 2020, η οποία είχε καταφέρει να αποσπάσει τεράστια ποσότητα καλωδίων από τον ΟΣΕ. «Το 2020 η Ασφάλεια της Λαµίας είχε συλλάβει µία συµµορία Ροµά, η οποία είχε αφαιρέσει 800 µέτρα καλώδιο της τηλεδιοίκησης. Το καλώδιο αυτό είχε µόλις τοποθετηθεί στην περιοχή», είπε. Σε ό,τι έχει να κάνει µε τα παράνοµα κέρδη αυτών των εγκληµατικών οµάδων, ο κ. Μπαλάσκας ανέφερε ότι αυτά υπολογίζονται σε περίπου 10 εκατ. ευρώ ετησίως.
Καταλύτες
Τέλος, ο ίδιος ξεκαθάρισε ότι αυτές οι συµµορίες δεν µένουν µονάχα στον χαλκό, αλλά προσπαθούν να κλέψουν οποιοδήποτε άλλο µέταλλο µπορεί να έχει κάποια αξία, όταν το προσκοµίσουν στα παράνοµα χυτήρια που λειτουργούν στις πόλεις της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. «Οι συµµορίες των Ροµά παίρνουν και άλλα µέταλλα πέρα από τον χαλκό. Θυµίζω ότι µέχρι πριν από λίγο καιρό είχαν φτάσει στο σηµείο να αναποδογυρίζουν αυτοκίνητα σε διάφορα µέρη της Αθήνας (και όχι µόνο) προκειµένου να αποσπάσουν τους καταλύτες τους, λόγω των πολύτιµων µετάλλων που περιέχουν (πλατίνα, ρόδιο και παλλάδιο). Το σηµαντικότερο θέµα σε αυτή την υπόθεση είναι τα παράνοµα χυτήρια τα οποία λειτουργούν και δέχονται τα µέταλλα που τους προσκοµίζουν αυτές οι συµµορίες». ∆υστυχώς, η παράνοµη αυτή δραστηριότητα είναι τόσο επικερδής, που δεν είναι εύκολο να σταµατήσει, παρά τις συνεχείς προσπάθειες της ΕΛ.ΑΣ. Κάθε µέρα στο στόχαστρο των συγκεκριµένων συµµοριών δεν µπαίνει µονάχα ο ΟΣΕ, αλλά ακόµα και οικοδοµές (σωληνώσεις και καλωδιώσεις), πολυκατοικίες (σωληνώσεις φυσικού αερίου από τις πιλοτές) ή και εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Χαρακτηριστικό παράδειγµα είναι η σύλληψη των τριών ατόµων από την οµάδα ΟΠΚΕ τις πρωινές ώρες του περασµένου Σαββάτου (11/3), ύστερα από επεισοδιακή καταδίωξη. Οι συλληφθέντες είχαν καταφέρει να κλέψουν 300 κιλά καλώδιο από εγκατάσταση ανανεώσιµων πηγών ενέργειας και έγιναν αντιληπτοί στην περιοχή του Αµαρουσίου από τους αστυνοµικούς, οι οποίοι, αφού τους καταδίωξαν στην Αττική Οδό, τους πέρασαν χειροπέδες.
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 18/3
