Εκλογές 2023: Οι παγίδες και τα «όπλα» του TikTok στη μάχη της κάλπης - Οι ειδικοί αποκαλύπτουν στο «S» τα μυστικά της πλατφόρμας

Μια προσπάθεια διείσδυσης στη δηµόσια σφαίρα των νέων έχουν ξεκινήσει οι πολιτικοί µε αφορµή τις βουλευτικές εκλογές, µε την παρουσία τους να είναι καθηµερινή στο TikTok. Ενα «εργαλείο» πολύ χρήσιµο για τους υποψηφίους, που το θεωρούν απαραίτητο για να µιλήσουν πιο άµεσα στην ψυχή της νεολαίας.

Αρκετοί έχουν δηµιουργήσει λογαριασµό µόνο για τις οµιλίες και τις παρουσίες τους σε διάφορες, πολιτικού χαρακτήρα, εκδηλώσεις, ενώ άλλοι έχουν επιλέξει να δίνουν εκ των έσω µια γεύση στους ακολούθους τους, αφού τους βάζουν στην καθηµερινότητά τους µε σύντοµα βίντεο.


Αυτό κάνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, που φαίνεται να παίζει τα social media στα δάχτυλα και µιλάει στην κάµερα του κινητού σχεδόν από όπου κι αν βρίσκεται.

Ο πρωθυπουργός µετρά πάνω από 147.000 ακολούθους, οι οποίοι τον βλέπουν να τους απευθύνεται σε πρώτο πρόσωπο, να «τσαλακώνεται», να γίνεται ένα µε τους πολίτες και να δείχνει και µια άλλη πλευρά, χωρίς τη λάµψη και τη χρυσόσκονη που έχει ένα τόσο µεγάλο αξίωµα. Μάλιστα, έχει δηµιουργήσει και ειδική ενότητα, µε τίτλο «Behind the scenes», η οποία δείχνει όλο το παρασκήνιο από την προετοιµασία του, προσωπικές του αντιδράσεις αλλά και απολαύσεις, όπως το να παρακολουθεί ποδοσφαιρικό αγώνα από το κινητό του ή να... αυτοτρολάρεται βλέποντας τον εαυτό του σε διάφορα σάιτ.

Και ο Τσίπρας

Αξίζει να σηµειωθεί ότι και ο Αλέξης Τσίπρας είναι ενεργότατος στο TikTok. Εκεί επιλέγει να «ποστάρει» τα περίεργα, τα εναλλακτικά, τα αστεία και τις ατάκες που του λένε οι πολίτες στους διάφορους σταθµούς της προεκλογικής του εκστρατείας.
Ωστόσο, δεν παραλείπει να σχολιάζει και τον πολιτικό του αντίπαλο σε αρκετά βίντεό του, όπως πρόσφατα, όταν αναφέρθηκε στην οικονοµική ενίσχυση των νέων που εξήγγειλε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ εµφανίζεται να οδηγεί το αυτοκίνητό του και να λέει: «Μπορεί να µε πείτε boomer, αλλά εγώ θα το πω: Κάποτε ο πατέρας Μητσοτάκης είχε τάξει φθηνά αυτοκίνητα στους νέους, για να πάνε να ψηφίσουν. Τότε αυτοί είχαν βγάλει το σύνθηµα “Καλύτερα παπάκι παρά τον Μητσοτάκη”». O πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτικής Συµµαχίας έχει πάνω από 75.000 ακολούθους.

«∆εν είναι αρκετό»

Πόσο αποτελεσµατικό είναι τελικά το TikTok; Και πόσο ασφαλές; Μπορεί, άραγε, ένα viral βίντεο να καταστρέψει, εύκολα, όπως λένε οι ειδικοί, την εικόνα των υποψηφίων;

Ο Γιώργος Τράπαλης, αναλυτής δεδοµένων της Good Aff airs, εξηγεί στο «Secret» πως ένα καλό βίντεο δεν είναι αρκετό για να τραβήξει το ενδιαφέρον των νέων, ούτε να τους οδηγήσει στην κάλπη: «Από το 2004 έως και σήµερα η συµµετοχή στις εκλογές έχει µειωθεί κατά 20% και στις µικρότερες ηλικίες δεν αποτελεί προτεραιότητα.

Γιώργος Τράπαλης: Η ανάγνωση ότι ο νέος θέλει κάτι τόσο επιφανειακό συνήθως θίγει τον δέκτη, δημιουργώντας του αρνητικά αντανακλαστικά

Η προσέγγιση µέσω του TikTok γίνεται επιφανειακά και το γεγονός πως οι νεότεροι χρησιµοποιούν φρέσκα social media δεν σηµαίνει πως ο µέσος µεσήλικος υποψήφιος πραγµατικά µπορεί να συνοµιλήσει µαζί τους φτιάχνοντας έναν λογαριασµό. Στο κυνήγι του “καλού” video, θυµίζει περισσότερο τον “θείο που θα κάτσει µε τη νεολαία”, δηµιουργώντας τις προϋποθέσεις για ένα ακόµα viral video.

Η ρηχότητα αυτής της εικόνας φέρνει στο µυαλό τα περίφηµα πάρτι νεολαίας µε τα δωρεάν ποτά, τη στιγµή που αυτή η γενιά απέχει από τις κάλπες όχι τόσο απορρίπτοντας την εκλογική διαδικασία όσο κάνοντας έκκληση για πραγµατική αλλαγή ατζέντας. Η ανάγνωση ότι ο νέος θέλει κάτι τόσο επιφανειακό συνήθως θίγει τον δέκτη, δηµιουργώντας του αρνητικά αντανακλαστικά».

«Τα social media κυριαρχούν»

Τον τρόπο µε τον οποίο ένα πιο ανάλαφρο Μέσο επιτρέπει στους πολιτικούς να τσαλακώνουν την εικόνα τους, αλλά και τους λόγους που τα social media είναι απαραίτητα εξηγεί µε τη σειρά της η σύµβουλος στρατηγικής επικοινωνίας Χρύσα Σαραντοπούλου. Η ίδια τονίζει χαρακτηριστικά: «Μέχρι και η τηλεόραση αναπαράγει το υλικό των social media.
Τα social media κυριαρχούν στην καθηµερινότητά µας. Ο,τι και αν κάνουµε, κρατάµε το κινητό στο χέρι και ανά πάσα στιγµή ρίχνουµε γρήγορες µατιές στο ∆ιαδίκτυο. Ακόµα και το βράδυ, που θα ξαπλώσουµε, οι περισσότεροι για να χαλαρώσουµε θα σκρολάρουµε στα social media.


Ειδικά το TikTok είναι ένα εργαλείο µε πολύ µεγάλη δύναµη, γιατί πλαισιώνεται µε βίντεο µικρής διάρκειας. Η φωτογραφία είναι στατική και ο γραπτός λόγος κουράζει, ενώ το βίντεο προσφέρει µια ολοκληρωµένη εικόνα της πληροφορίας εύκολα και γρήγορα. Ζούµε στην εποχή της ταχύτητας. ∆εν έχουµε χρόνο να δούµε ούτε τηλεόραση και φυσικά ούτε λόγος για να πάµε σε προεκλογικές συγκεντρώσεις.

Χρύσα Σαραντοπούλου: Θέλει προσοχή, γιατί μπορεί να γελοιοποιηθούν. Εκείνο που πρέπει να ξέρουν οι πολιτικοί είναι ότι η κοινωνική δικτύωση απαιτεί αυθορμητισμό

Επίσης, το TikTok είναι ένα Μέσο µε πιο ανάλαφρα µηνύµατα, που αυτόµατα επιτρέπει στους πολιτικούς να τσαλακώσουν την εικόνα τους, άρα να τους φέρει πιο κοντά στον κόσµο. Αυτό όµως θέλει προσοχή, γιατί µπορεί να γελοιοποιηθούν. Εκείνο που πρέπει να ξέρουν οι πολιτικοί είναι ότι η κοινωνική δικτύωση απαιτεί αυθορµητισµό. Αν κάτι γίνει επιτηδευµένα, ο κόσµος πλέον το αντιλαµβάνεται και το προσπερνά».

Τώρα, το αν η µεγαλύτερη µερίδα των υποψήφιων πολιτικών που ανεβάζουν βίντεο στο TikTok έχει καταφέρει να περάσει τα µηνύµατα που θέλει θα το δείξουν η Ιστορία και η κάλπη…

*Δημοσιεύθηκε στο ένθετο ‘’Secret’’ της εφημερίδας «Παραπολιτικά» στις 13/5/23