Η εφεδρική δεξαμενή καυσίμου ενός μαχητικού αεροσκάφους F-4 Phantom της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας έπεσε πάνω σε σταθμευμένα αυτοκίνητα στην έδρα της Τουρκικής Εταιρείας Πετρελαίου στην Άγκυρα τη Δευτέρα 4 Σεπτεμβρίου. Το μαχητικό αεροσκάφος στο οποίο ανήκε η δεξαμενή καυσίμων που απορρίφθηκε απογειώθηκε από περιοχή στη βορειοδυτική Άγκυρα όπου διεξαγόταν ένα αεροπορικό φεστιβάλ και επέστρεψε στη βάση του Εσκισεχίρ. Όσοι είδαν το ρεζερβουάρ καυσίμου να πέφτει στα αυτοκίνητα άρχισαν να τρέχουν πανικόβλητοι, σύμφωνα με δημοσιεύματα των τουρκικών ΜΜΕ.

Με αφορμή αυτό το συμβάν, το αμερικανικό περιοδικό «Forbes» δημοσιεύει άρθρο, όπου αναλύονται οι λόγοι για τους οποίους η Τουρκία πρέπει να αντικαταστήσει τον γηραιό στόλο πολεμικών αεροσκαφών της. Το γεγονός είχε μεγάλη απήχηση και στον τουρκικό Τύπο, καθώς αναφέρει ότι τα αεροσκάφη είναι γερασμένα και πρέπει να αποσυρθούν. Τα αεροσκάφη αυτά είχαν ενταχθεί σε ένα πρόγραμμα εκσυγχρονισμού από τους Ισραηλινούς, που ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, ύψους 632.000.000 δολαρίων, η Israel Aerospace Industries αναβάθμισε 54 αεροσκάφη από τον στόλο των 200 τουρκικών F-4E σε μια νέα διαμόρφωση γνωστή ως Terminator 2020.

Ο στόχος

Σκοπός της αναβάθμισης αυτών των αεροσκαφών ήταν να παρατείνει τη διάρκεια ζωής τους μέχρι το έτος 2020. Από αυτά τουλάχιστον 30 αεροσκάφη F-4E Terminator 2020 βρίσκονται σήμερα σε ενεργό υπηρεσία. Η Τουρκία σκόπευε να τα αποσύρει, αλλά ανέβαλε έκτοτε αυτή την προγραμματισμένη απόσυρση για το 2030, πράγμα που σημαίνει ότι αυτά τα Phantom θα υπηρετήσουν για μία ολόκληρη δεκαετία περισσότερο από ό,τι είχε αρχικά σχεδιαστεί.

Ο λόγος είναι ότι το 2019 οι ΗΠΑ απομάκρυναν την Τουρκία από το πρόγραμμα F-35 Joint Strike Fighter και της απαγόρευσαν την αγορά οποιουδήποτε από αυτά τα αεροσκάφη Stealth πέμπτης γενιάς, αφότου η Άγκυρα παρέλαβε από τη Ρωσία πυραυλικά συστήματα αεράμυνας S-400.

Η Τουρκία σχεδίαζε να προμηθευτεί έως 100 αεροσκάφη F-35A Lightning II για την πολεμική αεροπορία της, γεγονός που θα της επέτρεπε να αποσύρει τα εναπομείναντα F-4E χωρίς να δημιουργηθεί κενό στις δυνατότητές της.

Τώρα για καθαρά επιχειρησιακούς λόγους αναγκάζεται να χρησιμοποιεί τα παλαιά Phantom F-4E μαζί με το μεγαλύτερο μέρος τον παλαιότερων F-16, τα οποία χρήζουν και αυτά αναβαθμίσεως. Τα F-16 αποτελούν τη «ραχοκοκαλιά» του μαχητικού στόλου της Τουρκίας, με την τουρκική πολεμική αεροπορία να έχει αποκτήσει 270 αεροσκάφη F-16 διαφόρων τύπων από το 1987.

Πλέον όμως οι διαθεσιμότητες στην πλειονότητα των μαχητικών αεροσκαφών οδεύουν σε ιστορικά χαμηλά, παρά το γεγονός της συμμετοχής της Τουρκίας σε ασκήσεις της Συμμαχίας, όπως η Air Defender 2023.

Με τα F-35 εκτός σχεδίου, η τουρκική αεροπορία σκόπευε με το εγχώριας κατασκευής αεροσκάφος TF Kaan να αντικαταστήσει αυτά τα εναπομείναντα F-4Ε. Σύμφωνα με αυτό το αρχικό σχέδιο, το εγχώριο σχέδιο Stealth μαχητικών της Τουρκίας, αρχικά γνωστό ως «TF-X» αλλά με την επίσημη ονομασία «TF Kaan» το 2023, θα επέτρεπε στην Τουρκία να αρχίσει να αποσύρει και τα παλαιότερα F-16, όταν τα πρώτα TF Kaan θα εισέρχονταν σε υπηρεσία μέχρι το 2030.

Ωστόσο πολλά λέγονται για το νέο τουρκικό μαχητικό αναφορικά με τις πραγματικές δυνατότητές του παρά τις μεγαλοστομίες Ερντογάν που γίνονται για εσωτερικούς λόγους. Όπως και να έχει, τα παλαιότερα F-16 που διαθέτει η Τουρκία είναι τα μοντέλα Block 30 που η Άγκυρα άρχισε να αποκτά το 1987. Το πρόγραμμα αυτό όμως έχει βαλτώσει. Έτσι, ελπίζει ότι με την έγκριση των ΗΠΑ για την αγορά 40 νέων F-16 Block 70 και τον εκσυγχρονισμό άλλων 80 παλαιότερων θα διατηρήσει τον στόλο των F-16 λειτουργικό. 

Αναβάθμιση

Να σημειωθεί ότι και η Ελλάδα είχε προβεί σε πρόγραμμα αναβάθμισης των μαχητικών της F-4 με την ονομασία «Peace Icarus 2000», το οποίο ήταν ανώτερο από το αντίστοιχο τουρκικό.

Για να γίνει αντιληπτή η επιχειρησιακή αξία του ως μέρος του σημερινού οπλοστασίου της Πολεμικής Αεροπορίας, το F-4E PI 2000 πλεονεκτεί στην αερομαχία σε σχέση με τα F-16 Block 30 και Mirage 2000EGM, χάρη στο ανώτερων επιδόσεων ραντάρ και στο ότι μπορεί να μεταφέρει μεγαλύτερο αριθμό όπλων και πυραύλων αέρος-αέρος, γεγονός που σημαίνει ικανότητα εμπλοκής περισσότερων στόχων και παραμονής επί μεγαλύτερο διάστημα στη μάχη.

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή