Βίκτορ Μανουέλ Ρότσα: Ο διπλωµάτης πίσω από το µεγαλύτερο σκάνδαλο κατασκοπείας στην Αµερική
Ο 73χρονος διπλωµάτης ήταν µέλος του Συµβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου από το 1994 έως το 1995 και πρεσβευτής των Ηνωµένων Πολιτειών στη Βολιβία από το 2000 έως το 2002
Πηνελοπη Μαρκακη
Για κατασκοπεία «επί 40 και πλέον χρόνια», υπέρ της Κούβας, ιστορικού εχθρού της Ουάσινγκτον, κατηγορείται από το αµερικανικό υπουργείο ∆ικαιοσύνης ο Αµερικανός πρώην πρεσβευτής Βίκτορ Μανουέλ Ρότσα.
Γεννηµένος στην Κολοµβία και πολιτογραφηµένος Αµερικανός, ο 73χρονος διπλωµάτης ήταν µέλος του Συµβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου από το 1994 έως το 1995 και πρεσβευτής των Ηνωµένων Πολιτειών στη Βολιβία από το 2000 έως το 2002.
Εργάστηκε επίσης για την πρεσβεία των ΗΠΑ στη ∆οµινικανή ∆ηµοκρατία τη δεκαετία του 1980, καθώς και για το προξενείο των ΗΠΑ στην Ιταλία, και υπηρέτησε σε διαφορετικούς ρόλους στις πρεσβείες των Ηνωµένων Πολιτειών στο Μεξικό και την Αργεντινή. Οµως, σύµφωνα µε το κατηγορητήριο, «άρχισε να εργάζεται για την κοµµουνιστική κυβέρνηση της Κούβας, στις τάξεις της µεγαλύτερης υπηρεσίας πληροφοριών της, υπηρετώντας ως µυστικός πράκτορας για την αποστολή µυστικών στοιχείων κατά των ΗΠΑ, από το 1981».
Ειδικότερα, όπως αποκαλύφθηκε, σε πολλές συναντήσεις µε µυστικό υπάλληλο του FBI που παρίστανε µέλος της κουβανικής υπηρεσίας πληροφοριών, ο Ρότσα αποκάλεσε επανειληµµένα τις ΗΠΑ «εχθρό», ενώ χρησιµοποίησε τη λέξη «εµείς» για να περιγράψει την Κούβα και τον εαυτό του και επαίνεσε τον διάσηµο Κουβανό επαναστάτη και πολιτικό Φιντέλ Κάστρο, σύµφωνα µε δικαστικά έγγραφα, τα οποία επικαλείται το CNN. Φέρεται επίσης να καυχήθηκε για τη δουλειά του επί «δεκαετίες» για λογαριασµό της κουβανικής κυβέρνησης, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «ενίσχυσε την επανάσταση τα τελευταία 40 χρόνια».
Ο Ρότσα ανέφερε ότι ήταν «υπεύθυνος» γι’ αυτό που ονόµασε «γκρέµισµα των µικρών αεροπλάνων» - το οποίο οι εισαγγελείς πιστεύουν ότι ήταν ένα περιστατικό κατά τη διάρκεια της θητείας του στο υπουργείο Εξωτερικών στην Αβάνα. «Το γκρέµισµα των µικρών αεροπλάνων» σηµειώθηκε όταν η Κούβα κατέρριψε δύο αεροπλάνα που χειρίζονταν µέλη των «Brothers to the Rescue», µιας οµάδας αντίθετης στην κυβέρνηση του Κάστρο, σκοτώνοντας τέσσερις άνδρες. Οι εισαγγελείς λένε ότι η κουβανική κυβέρνηση εργάστηκε για χρόνια για να στρατολογήσει άτοµα εντός των Ηνωµένων Πολιτειών, συµπεριλαµβανοµένων ατόµων εντός της κυβέρνησης που θα βοηθούσαν στη συλλογή πληροφοριών, και ως υπάλληλος του Στέιτ Ντιπάρτµεντ ο Ρότσα είχε «µοναδική» πρόσβαση σε απόρρητες κυβερνητικές πληροφορίες. Σχολιάζοντας τις εξελίξεις, ο γενικός εισαγγελέας Μέρικ Γκάρλαντ δήλωσε ότι η υπόθεση εναντίον του Ρότσα «αποκαλύπτει µια από τις µεγαλύτερες και πιο µακροχρόνιες διεισδύσεις στην κυβέρνηση των ΗΠΑ από ξένο πράκτορα».
Οπως αναφέρει στο NPR ο πρώην αξιωµατούχος της CIA, Ρόµπερτ Μπάερ, το Στέιτ Ντιπάρτµεντ περνά τους ανθρώπους του από ελέγχους ασφαλείας, αλλά όχι πολύ συχνά.
Και όταν φτάσουν σε υψηλότερο βαθµό, ο έλεγχος γίνεται σπανιότερος. Παράλληλα, «η κουβανική ευφυΐα είναι εξαιρετική. Η ικανότητά τους να εντοπίζουν στόχους και να τους βάζουν σε σηµαντικές θέσεις είναι απίστευτη», τονίζει.
Και εξηγεί: «Ως νέος, ο Ρότσα µπήκε στο σύστηµα -λαµπρός, προφανώς, αν κοιτάξετε τα διαπιστευτήριά του-, πέρασε τις εξετάσεις της Υπηρεσίας Εξωτερικών, µπήκε στο Στέιτ Ντιπάρτµεντ και ήταν πολύ καλός διπλωµάτης. Εκανε, όµως, διπλή ζωή. Η πίστη του ήταν στην Κούβα. Ηταν µια ιδεολογική στρατολόγηση, δεν έγινε για τα λεφτά. Ετσι, λοιπόν, το FBI, αν δεν υπάρχει ίχνος χρηµάτων, είναι πολύ δύσκολο να εντοπίσει έναν κατάσκοπο». Πρώτη προτεραιότητα του FBI, το οποίο έχει αναλάβει την υπόθεση, είναι η εκτίµηση των ζηµιών, «γιατί µην ξεχνάτε ότι εργαζόταν στον Λευκό Οίκο, άρα είχε πρόσβαση στα πάντα», τονίζει ο Μπάερ.
Και το ερώτηµα είναι τι πέρασε στην Κούβα. Αυτό που επίσης δηµιουργεί ερωτηµατικά είναι το ποιος άλλος µπορεί «να µην είναι αυτό που φαίνεται. Πόσο µεγάλος µπορεί να είναι ο ιστός της αράχνης;», συνεχίζει. «Θα έλεγα, λοιπόν, µέχρι να µάθουµε ποια ήταν η ζηµιά που προκλήθηκε -και περιµένω το πόρισµα από το υπουργείο ∆ικαιοσύνης και το FBI, το οποίο λογικά θα πάρει µερικά χρόνια-, πως είναι ίσως το πιο επιζήµιο σκάνδαλο κατασκοπείας ή διείσδυσης στην αµερικανική κυβέρνηση, στην ιστορία των ΗΠΑ. Και αυτό δεν το λέω επιπόλαια», είπε κλείνοντας. Παράλληλα, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτµεντ, Μάθιου Μίλερ, δήλωσε νωρίτερα αυτήν την εβδοµάδα ότι οι Ηνωµένες Πολιτείες Αµερικής θα συνεργαστούν µε τους εταίρους στην κοινότητα των υπηρεσιών πληροφοριών για να αξιολογήσουν τυχόν µακροπρόθεσµες επιπτώσεις στην εθνική ασφάλεια, έπειτα από τη σοκαριστική αποκάλυψη της συγκεκριµένης υπόθεσης.
Επίσηµη οµολογία του πρώην πρεσβευτή δεν έχει υπάρξει ακόµα, ωστόσο η παραδοχή του για την επί τουλάχιστον τέσσερις δεκαετίες προσφορά του στην Κούβα, σε µια σειρά από συναντήσεις το 2022 και το 2023, µε τον µυστικό πράκτορα του FBI, ο οποίος υποδύθηκε εκπρόσωπο της Γενικής ∆ιεύθυνσης Πληροφοριών της χώρας, δεν αφήνει περιθώρια αµφισβήτησης. Ο Βίκτορ Μανουέλ Ρότσα συνελήφθη και αυτήν τη στιγµή βρίσκεται υπό κράτηση, αντιµετωπίζοντας τρεις οµοσπονδιακές κατηγορίες, µεταξύ των οποίων η δράση του ως παράνοµου ξένου πράκτορα και η χρήση διαβατηρίου που αποκτήθηκε µε δόλια µέσα.
*Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής
Γεννηµένος στην Κολοµβία και πολιτογραφηµένος Αµερικανός, ο 73χρονος διπλωµάτης ήταν µέλος του Συµβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου από το 1994 έως το 1995 και πρεσβευτής των Ηνωµένων Πολιτειών στη Βολιβία από το 2000 έως το 2002.
Εργάστηκε επίσης για την πρεσβεία των ΗΠΑ στη ∆οµινικανή ∆ηµοκρατία τη δεκαετία του 1980, καθώς και για το προξενείο των ΗΠΑ στην Ιταλία, και υπηρέτησε σε διαφορετικούς ρόλους στις πρεσβείες των Ηνωµένων Πολιτειών στο Μεξικό και την Αργεντινή. Οµως, σύµφωνα µε το κατηγορητήριο, «άρχισε να εργάζεται για την κοµµουνιστική κυβέρνηση της Κούβας, στις τάξεις της µεγαλύτερης υπηρεσίας πληροφοριών της, υπηρετώντας ως µυστικός πράκτορας για την αποστολή µυστικών στοιχείων κατά των ΗΠΑ, από το 1981».
Ύποπτες συναντήσεις
Ειδικότερα, όπως αποκαλύφθηκε, σε πολλές συναντήσεις µε µυστικό υπάλληλο του FBI που παρίστανε µέλος της κουβανικής υπηρεσίας πληροφοριών, ο Ρότσα αποκάλεσε επανειληµµένα τις ΗΠΑ «εχθρό», ενώ χρησιµοποίησε τη λέξη «εµείς» για να περιγράψει την Κούβα και τον εαυτό του και επαίνεσε τον διάσηµο Κουβανό επαναστάτη και πολιτικό Φιντέλ Κάστρο, σύµφωνα µε δικαστικά έγγραφα, τα οποία επικαλείται το CNN. Φέρεται επίσης να καυχήθηκε για τη δουλειά του επί «δεκαετίες» για λογαριασµό της κουβανικής κυβέρνησης, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «ενίσχυσε την επανάσταση τα τελευταία 40 χρόνια».Ο Ρότσα ανέφερε ότι ήταν «υπεύθυνος» γι’ αυτό που ονόµασε «γκρέµισµα των µικρών αεροπλάνων» - το οποίο οι εισαγγελείς πιστεύουν ότι ήταν ένα περιστατικό κατά τη διάρκεια της θητείας του στο υπουργείο Εξωτερικών στην Αβάνα. «Το γκρέµισµα των µικρών αεροπλάνων» σηµειώθηκε όταν η Κούβα κατέρριψε δύο αεροπλάνα που χειρίζονταν µέλη των «Brothers to the Rescue», µιας οµάδας αντίθετης στην κυβέρνηση του Κάστρο, σκοτώνοντας τέσσερις άνδρες. Οι εισαγγελείς λένε ότι η κουβανική κυβέρνηση εργάστηκε για χρόνια για να στρατολογήσει άτοµα εντός των Ηνωµένων Πολιτειών, συµπεριλαµβανοµένων ατόµων εντός της κυβέρνησης που θα βοηθούσαν στη συλλογή πληροφοριών, και ως υπάλληλος του Στέιτ Ντιπάρτµεντ ο Ρότσα είχε «µοναδική» πρόσβαση σε απόρρητες κυβερνητικές πληροφορίες. Σχολιάζοντας τις εξελίξεις, ο γενικός εισαγγελέας Μέρικ Γκάρλαντ δήλωσε ότι η υπόθεση εναντίον του Ρότσα «αποκαλύπτει µια από τις µεγαλύτερες και πιο µακροχρόνιες διεισδύσεις στην κυβέρνηση των ΗΠΑ από ξένο πράκτορα».
Πώς πέρασε τους ελέγχους
Οπως αναφέρει στο NPR ο πρώην αξιωµατούχος της CIA, Ρόµπερτ Μπάερ, το Στέιτ Ντιπάρτµεντ περνά τους ανθρώπους του από ελέγχους ασφαλείας, αλλά όχι πολύ συχνά.Και όταν φτάσουν σε υψηλότερο βαθµό, ο έλεγχος γίνεται σπανιότερος. Παράλληλα, «η κουβανική ευφυΐα είναι εξαιρετική. Η ικανότητά τους να εντοπίζουν στόχους και να τους βάζουν σε σηµαντικές θέσεις είναι απίστευτη», τονίζει.
Και εξηγεί: «Ως νέος, ο Ρότσα µπήκε στο σύστηµα -λαµπρός, προφανώς, αν κοιτάξετε τα διαπιστευτήριά του-, πέρασε τις εξετάσεις της Υπηρεσίας Εξωτερικών, µπήκε στο Στέιτ Ντιπάρτµεντ και ήταν πολύ καλός διπλωµάτης. Εκανε, όµως, διπλή ζωή. Η πίστη του ήταν στην Κούβα. Ηταν µια ιδεολογική στρατολόγηση, δεν έγινε για τα λεφτά. Ετσι, λοιπόν, το FBI, αν δεν υπάρχει ίχνος χρηµάτων, είναι πολύ δύσκολο να εντοπίσει έναν κατάσκοπο». Πρώτη προτεραιότητα του FBI, το οποίο έχει αναλάβει την υπόθεση, είναι η εκτίµηση των ζηµιών, «γιατί µην ξεχνάτε ότι εργαζόταν στον Λευκό Οίκο, άρα είχε πρόσβαση στα πάντα», τονίζει ο Μπάερ.
Και το ερώτηµα είναι τι πέρασε στην Κούβα. Αυτό που επίσης δηµιουργεί ερωτηµατικά είναι το ποιος άλλος µπορεί «να µην είναι αυτό που φαίνεται. Πόσο µεγάλος µπορεί να είναι ο ιστός της αράχνης;», συνεχίζει. «Θα έλεγα, λοιπόν, µέχρι να µάθουµε ποια ήταν η ζηµιά που προκλήθηκε -και περιµένω το πόρισµα από το υπουργείο ∆ικαιοσύνης και το FBI, το οποίο λογικά θα πάρει µερικά χρόνια-, πως είναι ίσως το πιο επιζήµιο σκάνδαλο κατασκοπείας ή διείσδυσης στην αµερικανική κυβέρνηση, στην ιστορία των ΗΠΑ. Και αυτό δεν το λέω επιπόλαια», είπε κλείνοντας. Παράλληλα, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτµεντ, Μάθιου Μίλερ, δήλωσε νωρίτερα αυτήν την εβδοµάδα ότι οι Ηνωµένες Πολιτείες Αµερικής θα συνεργαστούν µε τους εταίρους στην κοινότητα των υπηρεσιών πληροφοριών για να αξιολογήσουν τυχόν µακροπρόθεσµες επιπτώσεις στην εθνική ασφάλεια, έπειτα από τη σοκαριστική αποκάλυψη της συγκεκριµένης υπόθεσης.
Η οµολογία του
Επίσηµη οµολογία του πρώην πρεσβευτή δεν έχει υπάρξει ακόµα, ωστόσο η παραδοχή του για την επί τουλάχιστον τέσσερις δεκαετίες προσφορά του στην Κούβα, σε µια σειρά από συναντήσεις το 2022 και το 2023, µε τον µυστικό πράκτορα του FBI, ο οποίος υποδύθηκε εκπρόσωπο της Γενικής ∆ιεύθυνσης Πληροφοριών της χώρας, δεν αφήνει περιθώρια αµφισβήτησης. Ο Βίκτορ Μανουέλ Ρότσα συνελήφθη και αυτήν τη στιγµή βρίσκεται υπό κράτηση, αντιµετωπίζοντας τρεις οµοσπονδιακές κατηγορίες, µεταξύ των οποίων η δράση του ως παράνοµου ξένου πράκτορα και η χρήση διαβατηρίου που αποκτήθηκε µε δόλια µέσα.*Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής
