Ολυμπιακοί Αγώνες 2024: Οι Αμερικάνοι θέλουν ξανά να... εκδικηθούν τον πλανήτη!

Μετά τη διαφαινόμενη πτώση του κομουνισμού στα τέλη της δεκαετίας του ’80, οι μαικήνες του μπάσκετ ψάχνονταν για μια κοινή αγορά, στην οποία οι μετακινήσεις θα γίνονταν εύκολη υπόθεση. Το ΝΒΑ φάνταζε ως ο άλλος κόσμος σε αυτόν τον… κόσμο, αλλά, όπως αναγνωρίζεται και από τα ομηρικά χρόνια, είναι πολύ πιο εύκολο να ονομάσεις μια επεκτατική διάθεση «Ωραία Ελένη» και να σημαδέψεις το θυμικό του αναγνώστη, θεατή και ακροατή με μια ιστορία εκδίκησης. 

Αυτή η Ωραία Ελένη του μπάσκετ φτιάχτηκε μέσα σε μία διετία από τις ΗΠΑ, προκειμένου να λάβει μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992. Η συμφωνία FIBA και NBA προέκυψε, τουλάχιστον ως δημόσια αιτιολογία, από τις ήττες των Ηνωμένων Πολιτειών στους Αμερικανούς Αγώνες του 1987 στην Ιντιανάπολις, και τον ασύλληπτο τελικό Βραζιλία-ΗΠΑ.Τότε που ο Οσκάρ Σμιτ, με ένα από τα πιο λυσσαλέα δεύτερα ημίχρονα που έκανε ποτέ καλαθοσφαιριστής, έβαλε 46 πόντους για το τελικό 120-115.

Ακολούθησε η ήττα στον τελικό της Πανεπιστημιάδας (Παγκόσμιο Πρωτάθλημα U19) του Μπόρμιο το ίδιο καλοκαίρι από τη Γιουγκοσλαβία, 86-76, αλλά και εκείνη στον ημιτελικό των Ολυμπιακών Αγώνων της Σεούλ, το 1988, όταν η Σοβιετική Ένωση πήρε την έσχατη νίκη της στο λυκόφως του Ψυχρού Πολέμου, με σκορ 82-76. 

Το γλυκό έδεσε όταν οι ΗΠΑ έχασαν από τη Γιουγκοσλαβία το 1990, ένα χρόνο πριν τη δική της διάλυση, 99-91, στον ημιτελικό του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος της Αργεντινής. Η συμφωνία, βεβαίως, είχε επιτευχθεί, παρ’ όλα αυτά χρειαζόταν ακόμα ένα ισχυρό επιχείρημα για την είσοδο των «επαγγελματιών» στη διεθνή αγορά του μπάσκετ. 32 χρόνια μετά η ιστορία μοιάζει να επαναλαμβάνεται στους Ολυμπιακούς Αγώνες 2024 στο Παρίσι. Και δεν είναι η πρώτη φορά... 

Ο Τζόρνταν, η σημαία, οι κακομαθημένοι και η... επανάληψη στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2024

Η Dream Team, που πήρε μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης, ήταν μία ομάδα… εκδίκησης των Ηνωμένων Πολιτειών, που μόνο δύο φορές στην ολυμπιακή ιστορία έχασαν το χρυσό μετάλλιο: Στον περίφημο τελικό των τριών δευτερολέπτων στο Μόναχο το 1972, με το καλάθι του Σοβιετικού Αλεξάντερ Μπέλοφ για το 51-50, και το 1988. Από το 1936, όταν και μπήκε το μπάσκετ στο ολυμπιακό πρόγραμμα, οι Αμερικανοί κατέκτησαν εννιά χρυσά μετάλλια, ενώ το 1980, όταν οι Γιουγκοσλάβοι νίκησαν στη Μόσχα, δεν πήραν μέρος στη διοργάνωση. 

Ήταν η σειρά τους, δικαιωματικά, να δείξουν στον κόσμο την απόσταση που τους χώριζε από τους άλλους, αλλά οι διαλύσεις κρατών δεν βοήθησαν προκειμένου να αναδειχθεί η πραγματική διαφορά, αφού το 1992 ούτε ενωμένη Γιουγκοσλαβία συνάντησαν, ούτε Σοβιετική Ένωση.

Φυσικά, δεν υπάρχει αστερίσκος για την ανωτερότητα της ομάδας που είχε μαζί τον Μάικλ Τζόρνταν, τον Λάρι Μπερντ και τον Μάτζικ Τζόνσον, αλλά και όλους τους υπόλοιπους αστέρες εκείνης της εποχής (Τσαρλς Μπάρκλεϊ, Σκότι Πίπεν, Πάτρικ Γιούιν, Ντέιβιντ Ρόμπινσον, Καρλ Μαλόουν, Τζον Στόκτον, Κλάιντ Ντρέξλερ, Κρις Μάλιν και τον κολεγιόπαιδα Κρίστιαν Λέτνερ), υπό την καθοδήγηση του προπονητή των Ντιτρόιτ Πίστονς, Τσακ Ντέιλι. Σκόραραν σε όλα τα παιχνίδια πάνω από 100 πόντους -πρωτόγνωρο για την εποχή των επιθέσεων στα 30 δευτερόλεπτα και των δύο ημιχρόνων των 20 λεπτών- και δεν νίκησαν ματς κάτω από 32 πόντους διαφορά.

Ο τελικός με την Κροατία, το 117-85, ήταν η μικρότερη σε έκταση νίκη των ΗΠΑ όλο το καλοκαίρι. Από την άλλη μεριά, υπήρχε η… σημαία που φόρεσε ο Μάικλ Τζόρνταν, ο οποίος είχε ήδη μετατρέψει σε κολοσσό τη NIKE, πάνω από τη φόρμα του κατά τη διάρκεια της απονομής, για να καλύψει το logo της Reebok. 

Εκείνη η ομάδα, πανθομολογουμένως, ήταν η καλύτερη που πάτησε ποτέ σε γήπεδο μπάσκετ. Μάλιστα, το εγχείρημα της Dream Team «έπαιξε» και δύο χρόνια αργότερα, το 1994, στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα που έγινε στον Καναδά, αλλά, παρ’ ότι εκείνη η ομάδα ήταν επίσης κυριαρχική, με Σακίλ Ο’ Νιλ, Σον Κεμπ, Ρέτζι Μίλερ, Αλόνζο Μούρνινγκ και Ντομινίκ Γουίλκινς, εκτός των άλλων, κρίθηκε ανεπαρκής και σε επίπεδο συμπεριφοράς ώστε να μπει στα «παπούτσια» της πρώτης ομάδας.

Η ομάδα-όνειρο που έρχεται στους Ολυμπιακούς Αγώνες 2024

Το μοτίβο της εκδίκησης, που παρουσιάστηκε το 1992, χρησιμοποιήθηκε κατά το δοκούν στο πέρασμα του χρόνου από τις ΗΠΑ προκειμένου να λανσάρουν τις κορυφαίες ομάδες μπάσκετ που διέθεταν στους Ολυμπιακούς, το απόλυτο διαφημιστικό αθλητικό προϊόν.

Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 2023 οι Αμερικανοί, με τον Στιβ Κερ στην άκρη του πάγκου, αποκλείστηκαν στα ημιτελικά, σε ένα έπος με τη Γερμανία, στο Πασάι των Φιλιππινών. Δεύτερο φιάσκο μετά το Παγκόσμιο του 2019 και τον αποκλεισμό από τη Γαλλία στον προημιτελικό της Team USA του Γκρεγκ Πόποβιτς. Το κλασικό ζήτημα της απόστασης που χωρίζει τους Αμερικανούς από τον υπόλοιπο κόσμο, έχει πλέον γιγαντωθεί σε μια εποχή που οι Ευρωπαίοι αναδεικνύονται MVP στο ΝΒΑ.  

Το... εγερτήριο για το Παρίσι άρχισε αμέσως μετά την επιστροφή των ΗΠΑ από την Ασία, με διαδοχικές ερωτήσεις σε σταρ σε συνεντεύξεις Τύπου των ομάδων του NBA κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας τους. Καθισμένοι σε καρέκλες πίσω από αυτά τα ορθογώνια τραπέζια, οι ΛεΜπρόν Τζέιμς, Στεφ Κάρι και Κέβιν Ντουράντ δεσμεύτηκαν προφορικά, με καταφάσεις που είχαν μηδαμινό στοιχείο αμφιβολίας, ότι επρόκειτο να ενισχύσουν τις ΗΠΑ για το Παρίσι. Η Γαλλία, άλλωστε, είναι... ηθικός εχθρός και, μεταξύ μας, οι Αμερικανοί τούς θεωρούν επηρμένους, κάτι που αποτελεί σχήμα οξύμωρο.

Ο Ντέιβιντ Σεντάρις, άλλωστε, είχε γράψει το μνημειώδες «οι Αμερικανοί μισούν το ότι οι Γάλλοι θεωρούν εαυτούς τούς καλύτερους στον κόσμο, αν και οι Γάλλοι δεν το έχουν πει ποτέ αυτό». Οι τελευταίες πληροφορίες φέρουν, εκτός των τριών, τους Ντέβιν Μπούκερ και Τζέισον Τέιτουμ να έχουν συμφωνήσει οριστικά, ενώ το “παρών” αναμένεται να δώσει και η τριάδα των Λος Άντζελες Κλίπερς, δηλαδή ο Καγουάι Λέοναρντ, ο Τζέιμς Χάρντεν και ο Πολ Τζορτζ.

Ενδιαφέρον είναι ότι την παρουσία του έχει «δέσει» και ο Τζοέλ Εμπίντ, ο οποίος είναι από το Καμερούν. Έχει ξαναγίνει να προσελκυστεί Αφρικανός στην εθνική ομάδα των ΗΠΑ. Ο Χακίμ Ολάζουον, επί παραδείγματι, είχε συμμετάσχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες το 1996, στην Ατλάντα, όμως η παρουσία του Εμπίντ θα είναι ενδιαφέρουσα διότι ο σέντερ των Φιλαδέλφεια Σίξερς είχε δώσει το λόγο του στους... Γάλλους, οι οποίοι μάλιστα ονειρεύονταν δίδυμο με Βίκτορ Γουεμπανιάμα στο Παρίσι. 

Το "θαύμα της Σαϊτάμα" και ο... στρατιώτης Κόμπι Μπράιαντ

Διαφημιστικά, λέξεις όπως «εκδίκηση» υπάρχει η τάση να χρησιμοποιούνται μόνο στον προφορικό λόγο. Γι’ αυτό και η μόνη ομάδα εκδίκησης που έκαναν οι ΗΠΑ προκειμένου πράγματι να επικρατήσουν, χωρίς να ξεχνούν, βεβαίως, το εμπορικό κομμάτι, ήταν εκείνη που πήγε στο Πεκίνο το 2008. Πέρασαν τόσο καλά μάλιστα οι παίκτες της που «ανάγκασαν» αστέρια συμπεριλαμβανομένων Κέβιν Ντουράντ και Άντονι Ντέιβις, να συνεχίσουν και στο Λονδίνο το 2012. Γι’ αυτό, κιόλας, το προσωνύμιο που της δόθηκε περιείχε τη διάσταση της λύτρωσης: Redeem, που σημαίνει εξιλέωση.  

ΟΙ ΗΠΑ προέρχονταν από κάτι πρωτόγνωρο: ένα σερί έξι χρόνων χωρίς τίτλο. Θα μπορούσε να είναι οκτώ αν ο Ραμούνας Σισκάουσκας έβαζε μία βολή ή ο Σαρούνας Γιασικεβίτσιους ευστοχούσε στο τρίποντο στην εκπνοή του ημιτελικού των Ολυμπιακών Αγώνων το 2000, στο Σίδνεϊ. Ξεχνάει ίσως κάποιος ότι η πιο δυνατή ομάδα που παρουσίασαν από το 2001 έως το 2007 ήταν το... 2003, εκείνη που παρατάχθηκε στο Τουρνουά των Παναμερικανικών Αγώνων.

Είχε προηγηθεί ένα κάζο ολκής, με τρεις ήττες μίας ομάδας γεμάτης με NBAers και προπονητή τον Ρούντι Τομζάνοβιτς στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Ιντιανάπολις, το 2002. Έχασαν για πρώτη φορά ύστερα από 12 χρόνια!

Σε αυτήν την ομάδα έπαιζαν οι Άλεν Άιβερσον, Τιμ Ντάνκαν, Τζέισον Κιντ, αλλά και οι Τρέισι ΜακΓκρέιντι, Βινς Κάρτερ και Ρέι Άλεν. Οι τρεις τελευταίοι δεν ήταν στο ρόστερ για τους Ολυμπιακούς του 2004, αντικαταστάθηκαν από τους ρούκι της προηγούμενης χρονιάς, ΛεΜπρόν Τζέιμς, Ντουέιν Γουέιντ και Καρμέλο Άντολι. Ο ολυμπιακός γδούπος ακούστηκε ως τη Σάντα Μόνικα: ήττα από το Πουέρτο Ρίκο στην πρεμιέρα, τη Λιθουανία με το ρεσιτάλ του Γιασικεβίτσιους, την Αργεντινή με την τρίποντη ραψωδία του Μάνου Τζινόμπιλι στον ημιτελικό. Ο Λάρι Μπράουν, με τον Τζέιμς κυρίως να κάνει παράπονα για τον ελάχιστο χρόνο συμμετοχής του, έφυγε κακήν κακώς και αντικαταστάθηκε από τον αυτοκράτορα του κολεγίου του Ντιούκ, Μάικ Σιζέφσκι.

Παπαλουκάς, Spanoulis, Baby Shaq και... τέζα ο Λεμπρόν

Με τον «Coach K» στην άλλη άκρη του πάγκου και πηγαίνοντας προς το Παγκόσμιο της Ιαπωνίας, το 2006, οι παίκτες χαιρετούσαν στρατιωτικά και οι ΗΠΑ έφτασαν ακμαίες στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου. Έφυγαν με την ουρά στα σκέλια, χάνοντας ματς που δέχθηκαν 100 πόντους από τον αντίπαλο. Την 1η Σεπτεμβρίου του 2006, η εθνική Ελλάδας του Παναγιώτη Γιαννάκη, με τον Θοδωρή Παπαλουκά σε ρόλο... Λέοναρντ Μπέρνσταϊν, τον Βασίλη Σπανούλη, που θα πήγαινε στο NBA για τους Χιούστον Ρόκετς να βάζει τα πάντα και τον Baby Shaq, Σοφοκλή Σχορτσανίτη, να δημιουργεί πολιτισμικό σοκ στους Αμερικανούς σχολιαστές, που δεν ήξεραν πως υπάρχει αθλητής μπάσκετ τόσο κυριαρχικός αλλού στον πλανήτη, νίκησε 101-95 στον ημιτελικό.  

Οι διεργασίες του υπεύθυνου για το ρόστερ της ομάδας, Τζέρι Κολάντζελο, και των συν αυτώ, οδήγησαν σε ένα όνομα: Κόμπι Μπράιαντ. Ο ίδιος ο Σιζέφσκι τον στρατολόγησε και περιγράφει πώς, στην αρχή, ο Μπράιαντ δεν ήθελε καν να σουτάρει. Του είπε ότι μόνο θα πασάρει και πως θα παίζει σκυλίσια άμυνα. Είδε και έπαθε ο Σιζέφσκι για να τον πείσει ότι χρειάζονταν τα σουτ του.

Η συγκυρία ήταν τέτοια που και η κορυφαία ευρωπαϊκή ομάδα, εθνική Ισπανίας, είχε το πιο πλήρες ρόστερ στην ιστορία της, με τους παίκτες σε ιδανική ηλικία. Ο τελικός ΗΠΑ-Ισπανία στο Πεκίνο θεωρείται το κορυφαίο ματς που έγινε ποτέ σε διεθνές επίπεδο, το τελικό 118-107 υπέρ της Redeem Team ήταν μια σχεδόν εξώκοσμη εμπειρία.

Ο Κόμπι έβαλε το πιο κρίσιμο σουτ της αναμέτρησης, ένα τρίποντο και φάουλ που απομάκρυνε τους Αμερικανούς από τη μεριά των Ισπανών. Τέσσερα χρόνια μετά, στο Λονδίνο, το μοτίβο ήταν σχεδόν ίδιο, 107-100. Ο Κόμπι ενδύθηκε την αστερόεσσα -και ενθάρρυνε τον πατριωτικό θρύλο του!

Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Απογευματινή".