Σαν σήμερα, 21 Απριλίου 1967: Η ημέρα που η Ελλάδα "μπήκε στον γύψο"
Rewind
21 Απριλίου 1967, ισχυρές δυνάμεις του Στρατού υπό τις εντολές των Παπαδόπουλου, Μακαρέζου και Παττακού πραγματοποίησαν πραξικόπημα
«Λόγω της δημιουργηθείσης εκρύθμου καταστάσεως από του μεσονυκτίου ο Στρατός ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας».
Αυτή ήταν η πρώτη αναγγελία του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας στις 06:30 το πρωί της Παρασκευής της 21ης Απριλίου 1967.
Ισχυρές δυνάμεις του Στρατού υπό τις εντολές των συνταγματαρχών Γεώργιου Παπαδόπουλου, Νικόλαου Μακαρέζου και του Ταξίαρχου Στυλιανού Παττακού είχαν πραγματοποιήσει πραξικόπημα.
Απρίλιος 1967. Η χώρα βρισκόταν σε προεκλογική περίοδο και την εξουσία ασκούσε η ΕΡΕ. Οι εκλογές θα πραγματοποιούνταν στις 28 Μαΐου. Πρωθυπουργός ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος με τη συναίνεση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης της Ένωσης Κέντρου Γεωργίου Παπανδρέου και του Βασιλιά Κωνσταντίνου.
Όλοι εκτιμούσαν ότι ο Γεώργιος Παπανδρέου θα επανερχόταν στην εξουσία. Είχαν προηγηθεί δύο χρόνια πολιτικής ανωμαλίας που έμεινε στην ιστορία ως «Αποστασία» και σηματοδοτήθηκε από την παραίτηση του Γεώργιου Παπανδρέου από την πρωθυπουργία μετά τη σύγκρουσή του με τον βασιλιά Κωνσταντίνο για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ.
Η τριανδρία των Παπαδόπουλου, Μακαρέζου και Παττακού, όμως, κινούμενη εν κρυπτώ, κατέλαβε εξαπίνης όλη την πολιτική ηγεσία. Για 7 χρόνια, 3 μήνες και 3 μέρες έβαλε στον «γύψο» την Ελλάδα, κατά την έκφραση του Παπαδόπουλου, με την επιβολή ενός καθεστώτος κατάργησης στοιχειωδών ελευθεριών, λογοκρισίας, φυλακίσεων, εξοριών, βασανιστηρίων, δολοφονιών και πνευματικού μεσαίωνα.
Αφήγημα της χουντικής ρητορικής; Η αντιμετώπιση του κομμουνιστικού κινδύνου και των «φαύλων» Ελλήνων πολιτικών. «Ευρισκόμεθα ενώπιον ενός ασθενούς, τον όποιον έχομεν επί της χειρουργικής κλίνης» έλεγε στο πρώτο του διάγγελμα ο Παπαδόπουλος.
21 Απριλίου 1967. Από τις 2 τα ξημερώματα οι κάτοικοι του κέντρου της Αθήνας ξύπνησαν από τις ερπύστριες τεθωρακισμένων του Στρατού. Το ραδιόφωνο έπαιζε στρατιωτικά εμβατήρια.
Δεκάδες πολιτικοί, ανάμεσά τους και ο πρωθυπουργός Κανελλόπουλος και ο Γεώργιος Παπανδρέου, καθώς και ανώτατοι αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων συνελήφθησαν. Ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Γεώργιος Ράλλης διέφυγε σε μια προσπάθεια -χωρίς επιτυχία- να κινήσει τον Στρατό εναντίον των πραξικοπηματιών.
Τέθηκε σε εφαρμογή το ΝΑΤΟικό σχέδιο «Προμηθεύς» για την αντιμετώπιση του κομμουνιστικού κινδύνου.
Από το ραδιόφωνο ανακοινώθηκε ότι καταργούνταν μια σειρά από άρθρα του Συντάγματος «λόγω της εκδήλου απειλής κατά της δημοσίας τάξεως και της ασφαλείας της χώρας εξ εσωτερικών κινδύνων».
Τα τανκς κατέλαβαν Βουλή, Υπουργεία, Πεντάγωνο, το Ραδιόφωνο, τον ΟΤΕ. Άρματα κύκλωσαν τα ανάκτορα στο Τατόι και το αεροδρόμιο.
Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος οδηγήθηκε στο Πεντάγωνο όπου όρκισε την κυβέρνηση των πραξικοπηματιών. Πρωθυπουργός ο Αρεοπαγίτης Κωνσταντίνος Κόλλιας. Ο Παπαδόπουλος αρχικά ορκίστηκε υπουργός Προεδρίας και τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους ανέλαβε πρωθυπουργός και υπουργός Εθνικής Αμύνης.
Την ίδια μέρα άρχισαν και οι συλλήψεις απλών πολιτών, ενώ είχαμε και τα πρώτα θύματα. Ο Ιππόδρομος μετατράπηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης πολιτικών κρατουμένων. Δέκα ημέρες αργότερα, οι συλληφθέντες, σύμφωνα με τη Χούντα, ανέρχονταν σε 6.509, στη συντριπτική τους πλειονότητα αριστερών πεποιθήσεων.
23 Ιουλίου 1974. Η επτάχρονη δικτατορία κατέρρευσε λίγους μήνες μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου υπό το βάρος της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο μετά το πραξικόπημα του «αόρατου δικτάτορα» Ιωαννίδη κατά του Μακαρίου. Οι στρατιωτικοί παρέδωσαν την εξουσία στους πολιτικούς και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ορκίστηκε πρωθυπουργός της χώρας, επικεφαλής της κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας».
23 Αυγούστου το 1975, δικαστήρια οδού Σανταρόζα. Οι πρωταίτιοι της Χούντας άκουσαν τις βαριές ποινές τους για τα αδικήματα της εσχάτης προδοσίας και στάσης. Οδηγήθηκαν στις φυλακές, όπου οι περισσότεροι άφησαν την τελευταία τους πνοή.
Παπαδόπουλος, Παττακός και Μακαρέζος καταδικάστηκαν σε θάνατο, ποινή που μετατράπηκε σε ισόβια δεσμά.
Αυτή ήταν η πρώτη αναγγελία του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας στις 06:30 το πρωί της Παρασκευής της 21ης Απριλίου 1967.
Ισχυρές δυνάμεις του Στρατού υπό τις εντολές των συνταγματαρχών Γεώργιου Παπαδόπουλου, Νικόλαου Μακαρέζου και του Ταξίαρχου Στυλιανού Παττακού είχαν πραγματοποιήσει πραξικόπημα.
Απρίλιος 1967. Η χώρα βρισκόταν σε προεκλογική περίοδο και την εξουσία ασκούσε η ΕΡΕ. Οι εκλογές θα πραγματοποιούνταν στις 28 Μαΐου. Πρωθυπουργός ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος με τη συναίνεση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης της Ένωσης Κέντρου Γεωργίου Παπανδρέου και του Βασιλιά Κωνσταντίνου.
Όλοι εκτιμούσαν ότι ο Γεώργιος Παπανδρέου θα επανερχόταν στην εξουσία. Είχαν προηγηθεί δύο χρόνια πολιτικής ανωμαλίας που έμεινε στην ιστορία ως «Αποστασία» και σηματοδοτήθηκε από την παραίτηση του Γεώργιου Παπανδρέου από την πρωθυπουργία μετά τη σύγκρουσή του με τον βασιλιά Κωνσταντίνο για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ.
Η τριανδρία των Παπαδόπουλου, Μακαρέζου και Παττακού, όμως, κινούμενη εν κρυπτώ, κατέλαβε εξαπίνης όλη την πολιτική ηγεσία. Για 7 χρόνια, 3 μήνες και 3 μέρες έβαλε στον «γύψο» την Ελλάδα, κατά την έκφραση του Παπαδόπουλου, με την επιβολή ενός καθεστώτος κατάργησης στοιχειωδών ελευθεριών, λογοκρισίας, φυλακίσεων, εξοριών, βασανιστηρίων, δολοφονιών και πνευματικού μεσαίωνα.
Αφήγημα της χουντικής ρητορικής; Η αντιμετώπιση του κομμουνιστικού κινδύνου και των «φαύλων» Ελλήνων πολιτικών. «Ευρισκόμεθα ενώπιον ενός ασθενούς, τον όποιον έχομεν επί της χειρουργικής κλίνης» έλεγε στο πρώτο του διάγγελμα ο Παπαδόπουλος.
21 Απριλίου 1967. Από τις 2 τα ξημερώματα οι κάτοικοι του κέντρου της Αθήνας ξύπνησαν από τις ερπύστριες τεθωρακισμένων του Στρατού. Το ραδιόφωνο έπαιζε στρατιωτικά εμβατήρια.
Δεκάδες πολιτικοί, ανάμεσά τους και ο πρωθυπουργός Κανελλόπουλος και ο Γεώργιος Παπανδρέου, καθώς και ανώτατοι αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων συνελήφθησαν. Ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Γεώργιος Ράλλης διέφυγε σε μια προσπάθεια -χωρίς επιτυχία- να κινήσει τον Στρατό εναντίον των πραξικοπηματιών.
Τέθηκε σε εφαρμογή το ΝΑΤΟικό σχέδιο «Προμηθεύς» για την αντιμετώπιση του κομμουνιστικού κινδύνου.
Από το ραδιόφωνο ανακοινώθηκε ότι καταργούνταν μια σειρά από άρθρα του Συντάγματος «λόγω της εκδήλου απειλής κατά της δημοσίας τάξεως και της ασφαλείας της χώρας εξ εσωτερικών κινδύνων».
Τα τανκς κατέλαβαν Βουλή, Υπουργεία, Πεντάγωνο, το Ραδιόφωνο, τον ΟΤΕ. Άρματα κύκλωσαν τα ανάκτορα στο Τατόι και το αεροδρόμιο.
Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος οδηγήθηκε στο Πεντάγωνο όπου όρκισε την κυβέρνηση των πραξικοπηματιών. Πρωθυπουργός ο Αρεοπαγίτης Κωνσταντίνος Κόλλιας. Ο Παπαδόπουλος αρχικά ορκίστηκε υπουργός Προεδρίας και τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους ανέλαβε πρωθυπουργός και υπουργός Εθνικής Αμύνης.
Την ίδια μέρα άρχισαν και οι συλλήψεις απλών πολιτών, ενώ είχαμε και τα πρώτα θύματα. Ο Ιππόδρομος μετατράπηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης πολιτικών κρατουμένων. Δέκα ημέρες αργότερα, οι συλληφθέντες, σύμφωνα με τη Χούντα, ανέρχονταν σε 6.509, στη συντριπτική τους πλειονότητα αριστερών πεποιθήσεων.
23 Ιουλίου 1974. Η επτάχρονη δικτατορία κατέρρευσε λίγους μήνες μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου υπό το βάρος της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο μετά το πραξικόπημα του «αόρατου δικτάτορα» Ιωαννίδη κατά του Μακαρίου. Οι στρατιωτικοί παρέδωσαν την εξουσία στους πολιτικούς και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ορκίστηκε πρωθυπουργός της χώρας, επικεφαλής της κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας».
23 Αυγούστου το 1975, δικαστήρια οδού Σανταρόζα. Οι πρωταίτιοι της Χούντας άκουσαν τις βαριές ποινές τους για τα αδικήματα της εσχάτης προδοσίας και στάσης. Οδηγήθηκαν στις φυλακές, όπου οι περισσότεροι άφησαν την τελευταία τους πνοή.
Παπαδόπουλος, Παττακός και Μακαρέζος καταδικάστηκαν σε θάνατο, ποινή που μετατράπηκε σε ισόβια δεσμά.