Η 8η Μαΐου του 1973 αποτέλεσε μία ημερομηνία καμπή για την εξέλιξη του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος στην Ελλάδα. Πολλοί την έχουν παρομοιάσει με τη «νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου» καθώς εκείνη τη μέρα η χούντα έβγαλε μπροστά την ΕΣΑ προκειμένου να χτυπήσει το φοιτητικό κίνημα κατευθείαν στην «καρδιά» του.
Τα ξημερώματα της 8ης Μαΐου ένοπλοι Εσατζήδες συνέλαβαν ηγετικά μέλη του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος. Όσοι συνελήφθησαν υποβλήθηκαν σε φρικτά βασανιστήρια. Φάλαγγα, χτυπήματα με γκλοπ σε όλο το σώμα και το κεφάλι μέχρι λιποθυμίας, πολυήμερη ορθοστασία αλλά και άγριους ξυλοδαρμούς.
Όπως μαρτυρούν πρωταγωνιστές του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος τα βασανιστήρια στα οποία υποβλήθηκαν κράτησαν περίπου τρεις μήνες. Όσοι δε συνελήφθησαν παραπέμφθηκαν για να δικαστούν με τον εμφυλιοπολεμικό νόμο 509/47 ο οποίος αφορούσε την εσχάτη προδοσία. Η δίκη δεν έγινε ποτέ καθώς λίγους μήνες αργότερα και συγκεκριμένα τον Αύγουστο το καθεστώς της χούντας έχοντας αρχίσε να προχωράει σε «φιλευθεροποίηση» απένειμε αμνηστία στους πολιτικούς κρατουμένους. Πολλοί εκ των φυλακισμένων φοιτητών με το που βγήκαν από τις φυλακές ντύθηκαν στα χακί καθώς διακόπηκε η αναβολή της στράτευσής τους.
Η επιχείρηση της χούντας είχε σχεδιαστεί κατάλληλα προκειμένου να φρενάρει τον αγώνα των φοιτητών ενώ ήταν η απάντηση στο «μικρό Πολυτεχνείο» - 14 Φλεβάρη 1973 - καθώς και στις δύο καταλήψεις της Νομικής που σημειώθηκαν τον Φλεβάρη και τον Μάρτη. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που το καθεστώς των Απριλιανών ζητούσε τη συνδρομή της στρατιωτικής αστυνομίας καθώς η αστυνομία είχε αποτύχει στην προσπάθεια καταστολής του φοιτητικού κινήματος.
Όμως η επιλογή της χούντας δεν κρίθηκε επιτυχημένη καθώς αντί οι φοιτητές να καταλαγιάσουν τις κινητοποιήσεις τους αντιθέτως πήραν περισσότερη δύναμη και η τελική σύγκρουση με τους «Απριλιανούς» είχε ως αποτέλεσμα την αιματοβαμμένη εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβρη του '73.
Στην 49η επέτειο της «νύχτας του Αγίου Βαρθολομαίου» η εφημερίδα «Αυγή» αποκάλυψε τη λίστα με τους συλληφθέντες όπως είχε συνταχθεί από τον αρχειοθέτη της ΕΣΑ. Από το ίδιο έγγραφο προκύπτει ότι οι χουντικοί ετοίμαζαν κι άλλες συλλήψεις στελεχών του φοιτητικού κινήματος με στόχο την αποδυνάμωση και την καταστολή. Τα όσα έγιναν δείχνουν ότι απέτυχε και η ΕΣΑ.
Μεταξύ των συλληφθέντων βρίσκονταν και πρόσωπα που θα πρωταγωνιστούσαν λίγο αργότερα στο Πολυτεχνείο. Μάλιστα περιέχει και ονόματα προσώπων που είχαν συλληφθεί τον Φεβρουάριο, τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Πρόκειται για τους δικηγόρους των φοιτητών (Κ. Αλαβάνο, Αντ. Βγόντζα, Π. Κανελλάκη, Ν. Καραμανλή, Τ. Παππά, Ι. Κουτσογιάννη), πολιτικούς (Β. Τσουδερού, Αν. Πεπονή, Δ. Τσάτσο, Ι. Πεσματζόγλου, Π. Πάγκαλο και Γ. Μαγκάκη), τους φοιτητές Ν. Ράπτη, Β. Πεντάρη, Αλ. Βγόντζα, τους Αρ. και Δ. Μπουλούκο, τον καθηγητή Δ. Μαρωνίτη, τον εκδότη Τ. Παπαδόπουλο, τον ποιητή Ελ. Κανέλλη και στη συνέχεια τους συλληφθέντες φοιτητές τη νύχτα της 7ης προς 8 Μαΐου 1973. Ο κατάλογος αναφέρει σε ποιο στρατόπεδο της ΕΣΑ κρατούνται και ποιος αξιωματικός έχει την ευθύνη κάθε συλληφθέντα.
Στον κατάλογο καταγράφονται 23 συλληφθέντες και κρατούμενοι φοιτητές και ένας πολίτης ο οποίος είχε επαφή με το φοιτητικό κίνημα. Οι φοιτητές που είχαν καταγραφεί στο έγγραφο της ΕΣΑ είναι οι παρακάτω:
Μιχάλης Σαμπατακάκης (που είχε συλληφθεί την ίδια μέρα, 8 Μαΐου, και την προηγούμενη χρονιά μαζί με τους Π. Κανελλάκη, Ν. Λιοναράκη και την Α. Φωτεινού και οδηγήθηκαν τότε στις φυλακές Κορυδαλλού), Ι. Καρυστιάνη, Δ. Μαυρογένης, Χρ. Λάζος, Γ. Παριανός, Στ. Τζουμάκας, Γ. Βερνίκος, Δ. Κωσταράκος, Ι. Κοροβέσης, Γ. Παρασκευόπουλος, Ν. Μπίστης, Α. Τσατάλα, Γ. Φιλιππάκης, Αν. Παπασταυρίδης, Θ. Γροσομανίδου, Στ. και Μ. Τσαφαράκης, Γ. Αγιοστρατίτης, Β. Τσεκούρας, Ι. Μαντζουράνης, Σ. Δημακόπουλος, Δ. Σερεμέτης, Β. Χρυσομάλλης και ο Στ. Στρατηδάκης, ο μόνος που δεν ήταν φοιτητής.
Οι συλλήψεις δεν σταμάτησαν στις 8 Μαΐου 1973. Στην ΕΣΑ οδηγήθηκαν σε λίγες μέρες και οι Π. Βουτσινά, Ν. Λιοναράκης και άλλοι φοιτητές. Στους «προς σύλληψιν» στο έγγραφο αναφέρονται εννέα. Οι Καπερώνης, Μ. Λεκατσά, Βασιλειάδης, Όλ. Τρέμη, Γ. Παπαπέτρου, Ι. Σεργόπουλος, Α. Φωτεινού, Αρ. Αλαβάνου και Αλεξανδρόπουλος.
Οι βασανιστές και οι ανακριτές του ΕΑΤ - ΕΣΑ οδηγήθηκαν σε δίκη το 1975 που έμεινε γνωστή ως δίκη των βασανιστών της χούντας. Μεταξύ των κατηγορουμένων βρίσκονταν οι τρεις διοικητές της ΕΣΑ Θεόδωρος Θεοφιλογιαννάκος, Νικόλαος Χατζηζήσης, Αντώνιος Σπανός. Ο Θεοφιλογιαννάκος καταδικάστηκε σε 23 χρόνια κάθειρξη, ο Χατζηζήσης και ο Σπανός σε 20 χρόνια.
