Ποσειδώνια: Μαγνήτης για τον κόσµο της ελληνικής ναυτιλίας µε ιστορία 55 χρόνων

Υπήρξε και εξακολουθεί να είναι µία από τις πλέον επιτυχηµένες διεθνείς εκθέσεις παγκοσµίως και διεξάγεται κάθε δύο χρόνια στην Ελλάδα. Το πόσο, δε, επιτυχηµένη διεθνής έκθεση είναι το αποδεικνύει και το γεγονός ότι έχει ήδη συµπληρώσει ζωή 55 ετών. Πρόκειται για τη Ναυτιλιακή Εκθεση Ποσειδώνια, µία εκδήλωση αντιπροσωπευτική της παγκόσµιας ισχύος της ελληνικής ναυτιλίας.

Η έκθεση αυτή ήταν µία ιδέα που άρχισε να καλλιεργείται στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’60, σε µια εποχή που η Ελλάδα είχε αρχίσει να αναπτύσσεται αφήνοντας πίσω τα πρώτα µετεµφυλιακά χρόνια, όταν η χώρα, µαζεύοντας τα συντρίµµια της, προσπαθούσε να ορθοποδήσει. Η ιδέα ανήκε στον δηµοσιογράφο Θεόδωρο Βώκο, που εξέδιδε τη ναυτιλιακή εφηµερίδα «Ναυτεργατική Ναυτιλιακή», και στον Αγγλο φίλο του, Ντικ Σταµπς. Η αφορµή τους δόθηκε από ένα ναυτιλιακό συνέδριο που είχαν διοργανώσει στο Hilton που είχε µόλις αποπερατωθεί. Ηταν συγκεκριµένα το 1964 και το νεόδµητο Hilton είχε ανακαινιστεί από τον Αχιλλέα Κωνσταντακόπουλο. Και ήταν ένα από τα αρχιτεκτονικά καµάρια του Κωνσταντίνου Καραµανλή, καθώς θεωρούσε το εµβληµατικό αυτό ξενοδοχείο «ναυαρχίδα» της ξενοδοχειακής υποδοµής της χώρας, στο πλαίσιο της τουριστικής ανάπτυξης προς την οποία πολύ σωστά προσέβλεπε ο Καραµανλής, καθώς µαζί µε τη ναυτιλία ήταν οι κλάδοι µε τη µεγαλύτερη συναλλαγµατική προσφορά στην εθνική οικονοµία.

Η αρχή τo 1964

Για εκείνο το συνέδριο, που είχε αποτελέσει ουσιαστικώς τον θεµέλιο λίθο για τα Ποσειδώνια, ο εκδότης του περιοδικού «Ναυτικά Χρονικά», ∆ηµήτρης Κωττάκης, έγραφε στο τεύχος Αυγούστου του 1964:

«Ετερµάτισε τας εργασίας του το Συνέδριον. Το ελάµπρυνε διά της παρουσίας του ο Βασιλεύς (σ.σ. ο Παύλος). Ολα, κατά το διήµερον της 27-28 Αυγούστου, σύµφωνα µε το πρόγραµµα εξετελέσθησαν. Αξιοι της µεγάλης υποθέσεως οι οµιληταί: Ενας έκαστος ανέπτυξε το θέµα του µε σαφήνειαν και αντικειµενικότητα. Υπερχίλιοι οι παραστάντες την πρώτην ηµέραν. Υπήρξε πανηγυρική η αναγνώρισις της Εθνικής Ναυτιλίας. Αυτό και το κέρδος. Αξιόλογον είναι, αν σκεφθή τις ότι το πλοίον, αι ανησυχίαι και τα προβλήµατά του αγνοούνται όχι µόνον από την ευρυτέραν κοινήν γνώµην, αλλά και από αυτήν την ιθύνουσαν τάξιν της πολιτικής και της οικονοµίας. Πολλού γε και δη από του να πιστεύσωµεν ότι θα µετουσιωθούν εις λύσεις αποφασιστικάς τα όσα εισηγήθησαν οι οµιληταί εφοπλισταί. Βραδυπορούσα η σκέψις του Κράτους. Προβαδίζει πάντοτε η ιδιωτική πρωτοβουλία και καλύπτει την εδώ µακαριότητα»... Ο τότε πρωθυπουργός, Γεώργιος Παπανδρέου, είχε πει στον λόγο του για το Συνέδριο εκείνο του 1964: «Η Κυβέρνησις είχεν υποσχεθή µίαν επανάστασιν εις τον τοµέα της Εµπορικής Ναυτιλίας. Γνωρίζω ότι οι Ελληνες εφοπλισταί του εξωτερικού δεν είχον καλάς πληροφορίας περί ηµών εις την ξένην. Ελπίζω ότι τώρα, µε την ευκαιρίαν του επαναπατρισµού των, θα επανεξετάσουν τας πεποιθήσεις των. Θα διαπιστώσουν και την έκτασιν της στοργής µας και την µονοτονίαν, η οποία αποτελεί την πολιτικήν µας, ότι εις πάσαν περίπτωσιν τηρούµεν τον λόγον µας».

Η µετεξέλιξη των Ποσειδωνίων

∆εδοµένης της επιτυχίας του συνεδρίου εκείνου, τόσο από τη µεγάλη συµµετοχή όσο και από τα φλέγοντα προβλήµατα της ναυτιλίας που είχαν τεθεί, οι δύο φίλοι και συνεργάτες σκέφτηκαν ότι το επιτυχηµένο εκείνο συνέδριο θα µπορούσε να µετεξελιχθεί σε κάτι ακόµη µεγαλύτερο. Οπως λ.χ. µία έκθεση, η οποία θα αποτελούσε σηµείο συνάντησης των σηµαινόντων παραγόντων της παγκόσµιας ναυτιλίας, ενώ συγχρόνως θα προβάλλονταν νέα ναυτιλιακά προϊόντα και εξαρτήµατα που παρήγε η συνεχώς αναπτυσσόµενη τεχνολογία. Ετσι άρχισε η προετοιµασία και µία εργώδης προσπάθεια για τη λειτουργία της πρώτης διεθνούς ναυτιλιακής έκθεσης, που θα πραγµατοποιούνταν µερικά χρόνια µετά - και συγκεκριµένα το 1969.

Πρώτος τόπος στέγασης των Ποσειδωνίων ήταν το Ζάππειο Μέγαρο. Η χρονική του διάρκεια ήταν πέντε µέρες, ενώ είχε ληφθεί και η απόφαση να διοργανώνονται ανά διετία.

Τα Ποσειδώνια στεγάστηκαν και το 1970 στο Ζάππειο. Αλλά η επιτυχία τους και η συνεχώς αυξανόµενη ζήτηση συµµετοχής κατέστησαν απρόσφορο από πλευράς χώρου το Ζάππειο Μέγαρο. Ετσι έπρεπε να αναζητηθεί άλλος χώρος, ο οποίος, τελικώς, ήταν το µεγάλο κτίριο του ΟΛΠ στο λιµάνι του Πειραιά, ένα κτίριο που λόγω αρχιτεκτονικού σχεδιασµού αποκαλούνταν και... Παγόδα. Πάνω από 1.000 περίπτερα περιελάµβανε κάθε φορά η έκθεση, τα οποία προέβαλλαν κάθε καινοτοµία στους εξοπλισµούς των πλοίων, αλλά και στα οποία συνοµολογούνταν µεταξύ των ενδιαφεροµένων συµφωνίες εκατοµµυρίων δολαρίων. Ακόµη και συµφωνίες για ναυπηγήσεις πλοίων κλείνονταν. Γι’ αυτό και εντυπωσιακά περίπτερα φρόντιζαν να διαθέτουν τα µεγαλύτερα ναυπηγεία στον κόσµο, µε πρώτα τα ιαπωνικά, όπου είχαν παράδοση συνεργασίας µε αυτά οι Ελληνες πλοιοκτήτες...

Η ιδέα ανήκε στον δημοσιογράφο Θεόδωρο Βώκο, ο οποίος εξέδιδε την εφημερίδα «Ναυτεργατική Ναυτιλιακή», και στον Άγγλο φίλο του, Ντικ Σταμπς

Οι συνεχιστές της έκθεσης

Τα χρόνια περνούσαν και ο ιδρυτής των Ποσειδωνίων, Θεόδωρος Βώκος, απεβίωσε και την επιχείρηση της έκθεσης ανέλαβαν να τη συνεχίσουν τα δύο παιδιά του, ο Θέµις Βώκος και ο Νίκος Βώκος. Οι οποίοι, όχι απλώς συνέχισαν µε µεγάλη επιτυχία την ανά διετία οργάνωση των Ποσειδωνίων, αλλά και την επεξέτειναν µε ανάλογες ναυτιλιακές εκθέσεις στο εξωτερικό: στο Λονδίνο, στο Χονγκ Κονγκ, στο Ρίο ντε Ζανέιρο και στο Οσλο! Εκείνο τον πρώτο καιρό των αρχών της δεκαετίας του ’70 η ελληνικής πλοιοκτησίας εµπορική ναυτιλία αριθµούσε 2.165 ποντοπόρα πλοία, από τα οποία τα 1.290 είχαν την ελληνική σηµαία και ήταν εγγεγραµµένα στα ελληνικά νηολόγια. Οι ασφαλισµένοι ναυτικοί στο Ναυτικό Αποµαχικό Ταµείο ανέρχονταν σε 135.000 και οι συνταξιούχοι ναυτικοί ήταν 15.700. Και υπήρχε ένας εκπαιδευτικός οργασµός µε περισσότερες από 40 Σχολές ναυτικής εκπαίδευσης, δηµόσιες ή ιδιωτικές, σε όλη την επικράτεια. Αυτές οι Σχολές έβγαζαν, τότε, κάθε χρόνο 2.500 αποφοίτους! Σήµερα;

Από το Ζάππειο, στο κτίριο του ΟΛΠ στον Πειραιά και από την επονοµαζόµενη Παγόδα, τα Ποσειδώνια µεταφέρθηκαν το 2006 µακριά από το πρώτο λιµάνι της χώρας. Πρώτα στο Ελληνικό και στη συνέχεια σε εκθεσιακό κέντρο κοντά στο αεροδρόµιο «Ελευθέριος Βενιζέλος». Μακριά δηλαδή από τον φυσικό τους χώρο, καθώς η µεγαλύτερη διεθνής ναυτιλιακή έκθεση, αµιγώς ελληνικού χαρακτήρα, θα έπρεπε να είναι στη βάση -υποτιθέµενη τουλάχιστον- της πρώτης ναυτιλίας στον κόσµο.

Πενήντα πέντε χρόνια µετά, εδώ και αρκετό καιρό επικεφαλής των Ποσειδωνίων είναι ο εγγονός του ιδρυτή, Θεόδωρος Βώκος...

*Δημοσιεύθηκε στην «Κυριακάτικη Απογευματινή»