Συναντήσαμε τον υφυπουργό Υγείας, αρμόδιο για θέματα Ψυχικής Υγείας, και ψυχίατρο στο επάγγελμα, με πολλές περγαμηνές, Δημήτρη Βαρτζόπουλο, στο γραφείο του στο υπουργείο. Ανετος, χαλαρός και ευδιάθετος, μας μίλησε για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση και μας απάντησε για το αν η πανδημία έχει οδηγήσει στην έξαρση της βίας και των γυναικοκτονιών. Ο πολιτικός μιλάει για πρώτη φορά για την απώλεια της μητέρας του όταν εκείνος ήταν 23 ετών και μας αποκαλύπτει πώς γνωρίστηκε με τη σύζυγό του.

Τι είναι λανθασμένο στο σημερινό σύστημα αντιμετώπισης των ναρκωτικών και το αλλάζετε με τον νέο νόμο;  

Ενας από τους βασικούς λόγους που προχωρήσαμε στην ψυχιατρική μεταρρύθμιση για πρώτη φορά έπειτα από 30 χρόνια είναι ότι διαπιστώσαμε την αποσπασματική και κατακερματισμένη μορφή διοίκησης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Η έλλειψη συνεργειών οδηγούσε στην πλήρη αδυναμία πλοήγησης των ατόμων με ζητήματα ψυχικής υγείας στις υφιστάμενες υπηρεσίες. Προχωρήσαμε με τον νέο νόμο στη σύσταση του Εθνικού Οργανισμού Πρόληψης Εξαρτήσεων, με γνώμονα την πρόληψη, τη θεραπεία και την αποκατάσταση των ατόμων από πάσης φύσεως εξαρτήσεις. Στον νέο Οργανισμό θα ενταχθούν και θα διαλειτουργήσουν όλοι οι φορείς και οργανισμοί των εξαρτήσεων στην Ελλάδα. Ακόμα ένας βασικός λόγος για τον οποίο προχωρήσαμε στη σύσταση αυτού του Εθνικού Οργανισμού ήταν η απόλυτη θεραπευτική, επιστημονική και διοικητική απομόνωση των διαθέσιμων υπηρεσιών, χωρίς να υπάρχει διασύνδεση, ούτε μεταξύ τους, αλλά ούτε και συλλήβδην με το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Με τον νέο νόμο προχωράμε στον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, στη διοικητική αναδιοργάνωση του συστήματος, στην άμεση φροντίδα στον άνθρωπο που πάσχει, αλλά και στην εξουδετέρωση του στίγματος, θέτοντας στο επίκεντρο όσους έχουν ανάγκη για βοήθεια. Οι αλλαγές που θα υλοποιηθούν θα ενισχύσουν περαιτέρω τη διεπιστημονική συνέργεια, ενώ θα εξαλείψουν και το φαινόμενο της τεράστιας αναμονής στις διαθέσιμες υπηρεσίες. Στόχος μας ήταν, είναι και θα είναι να λάβουν τη μέγιστη δυνατή βοήθεια όσοι έχουν ανάγκη. Θέλουμε να στηρίξουμε τα άτομα που αντιμετωπίζουν ζητήματα εξαρτήσεων και να βρεθούμε δίπλα στις οικογένειές τους, καθώς πρέπει να γνωρίζουν πως δεν είναι μόνοι! Kαι αυτό το κομμάτι αποτελεί βασικό στοίχημα της κυβέρνησης, που έχει δεσμευτεί για την ανάταξη και την ποιοτική αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας σε όλα τα επίπεδα, με ορίζοντα το 2027.

Πιστεύετε ότι η πανδημία είναι αυτή που έχει οδηγήσει στην έξαρση της βίας και των γυναικοκτονιών συγκεκριμένα;

Αναντίρρητα, η πανδημία προκάλεσε επιπτώσεις στις ζωές των ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη, επηρεάζοντας τον ψυχισμό τους περισσότερο από ποτέ. Η έξαρση της βίας είναι ένα φαινόμενο το οποίο το αντιμετωπίζουμε δίνοντας έμφαση στην πρόληψη, στην παροχή υπηρεσιών, για να σταθούμε δίπλα στα θύματα, αλλά και στην ενίσχυση των διαθέσιμων υποδομών. Συνολικά λειτουργούν ήδη οι 73 Επιτελικές Υπηρεσίες Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας. Εχουμε ενεργοποιήσει το panic button, το οποίο έχει αποδειχθεί πως σώζει ζωές, παρέχεται άμεσα καταφύγιο στα θύματα τα οποία έχουν προχωρήσει σε καταγγελία, ενώ υπάρχει υποστήριξη στις γυναίκες από ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό ψυχολόγων. Επιπλέον, λειτουργεί η τηλεφωνική γραμμή «SOS 15900» της Γενικής Γραμματείας Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, με σκοπό την παροχή ψυχοκοινωνικής στήριξης και συμβουλευτικής σε γυναίκες-θύματα. Σχεδόν καθημερινά οι Ελληνες αστυνομικοί προχωρούν σε 50 συλλήψεις για ζητήματα ενδοοικογενειακής βίας. Επιπλέον, έχει αναμορφωθεί, με κυβερνητική παρέμβαση, το νομικό πλαίσιο, το οποίο λειτουργεί ως εργαλείο και για την ΕΛ.ΑΣ. αλλά και για τη δικαστική εξουσία κατά τη διάρκεια λήψης αποφάσεων για τους θύτες, με αυστηρότερες ποινές. Κυβερνητικό στόχο αποτελεί να είμαστε δίπλα σε κάθε γυναίκα, να μην αισθάνεται μόνη και να αντιλαμβάνεται πως υπάρχουν όλες οι δυνατότητες για να απομακρυνθεί άμεσα από μια κακοποιητική συμπεριφορά, θέτοντας στο επίκεντρο την ασφάλεια τόσο της ίδιας όσο και των παιδιών της.

Πώς ξαφνικά έχουμε τόση βία στις μικρές ηλικίες;

Οι παράγοντες που οδηγούν στην έξαρση της βίας στα σχολεία μας είναι πάρα πολλοί. Σε κάθε κοινωνία ζητούμενο δεν είναι μόνο η αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων, αλλά και η έγκαιρη πρόληψη, που θα μπορεί να συντείνει στη μείωση των περιστατικών. Αποσκοπούμε να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο και να σπάσουμε πραγματικά τη σιωπή. Αρχικά, ήδη λειτουργεί το ειδικό κέντρο καταγγελιών https://stop-bullying.gov.gr/. Ακόμα ένα σημαντικό μέτρο, στο οποίο στάθηκε και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, είναι η απαγόρευση της χρήσης κινητού τηλεφώνου στα σχολεία. Αυτό το μέτρο δεν θα μείνει στα χαρτιά, καθώς διαπιστώσαμε πως, πρώτον, οδηγεί σε διάσπαση προσοχής και, δεύτερον, η ενδεχόμενη βιντεοσκόπηση αρκετές φορές αποτελεί τον λόγο ή την κατάληξη των περισσότερων περιστατικών κακοποίησης και bullying. Επιδιώκουμε να βρεθούμε δίπλα σε κάθε παιδί που αντιμετωπίζει τέτοιες συμπεριφορές, να το υποστηρίξουμε και να παρέχουμε ένα πλαίσιο πρόληψης για τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές μας.

Πώς αποφασίσατε να γίνετε ψυχίατρος;

Αποφάσισα να γίνω ψυχίατρος για τους ίδιους λόγους που αποφάσισα να γίνω πολιτικός. Θεώρησα πως μετά τις σπουδές μου στην Ιατρική, ήταν η καλύτερη επιλογή για ειδικότητα. Είχα, άλλωστε, αποφασίσει να ασχοληθώ με την πολιτική και να εργαστώ συνδυαστικά: προς όφελος των ασθενών μου αλλά και των πολιτών που με εμπιστεύτηκαν και με εμπιστεύονται ακόμα και σήμερα.

Υπήρξε κάποιο περιστατικό μέχρι σήμερα που σας έχει συγκλονίσει;

Η απώλεια της μητέρας μου, όταν ήμουν 23 ετών.

Έχετε χόμπι και ποια;

Τρέξιμο, μέχρι που πιάστηκε η μέση μου, και τώρα ποδήλατο και ελλειπτικό. Μου αρέσει ο αθλητισμός και προσπαθώ να αθλούμαι όσο το δυνατόν περισσότερο στο πλαίσιο της απαιτητικής καθημερινότητας.

Με τη σύζυγό σας πώς γνωριστήκατε;

Στην κλινική όπου δουλεύαμε μαζί.

Μαγειρεύετε;

Καφέ.

Ποιος είναι ο αγαπημένος σας τραγουδιστής;

Oι Gregorian.

Ποιο είναι το αγαπημένο σας τραγούδι;

Το αγαπημένο μου τραγούδι είναι το «Soldier of fortune».

Ποια είναι η αγαπημένη σας ταινία;

Από τις αγαπημένες μου ταινίες θεωρώ αυτή με τίτλο «The patriot».

*Δημοσιεύθηκε στα «Παραπολιτικά»