∆ιαβάζεις τους τίτλους στα περιοδικά που ασχολούνται µε τον κινηµατογράφο και δυσκολεύεσαι να το πιστέψεις. Ποιος τολµά να µιλήσει για το τέλος του Χόλιγουντ, όταν δεν προλαβαίνουµε να διαβάζουµε για καινούργια σενάρια, να βλέπουµε εικόνες από γυρίσµατα, να σηµειώνουµε τίτλους των φιλµ που πρόκειται να βγουν στις κινηµατογραφικές αίθουσες; Από το «Βabygirl» µε τη Νικόλ Κίντµαν και την πολυσυζητηµένη και βραβευµένη ήδη «Emilia Perez», µέχρι το επικό «Conclave», το ατµοσφαιρικό «Bonjour Tristesse» και το «Without Blood» µε τη Σάλµα Χάγεκ...

Kι όµως, σύµφωνα µε το BBC µπορεί να έχουµε σερί νέων παραγωγών -επικών κιόλας, πολλές φορές-, παράλληλα όµως σηµειώνεται πτώση στα γυρίσµατα καινούργιων πρότζεκτ που ξεπερνά το 40%. Την ίδια στιγµή, οι εργαζόµενοι της «Μέκκας του κινηµατογράφου» δυσκολεύονται να βρουν δουλειά. Και δεν µιλάµε για πρωταγωνιστές ή κοµπάρσους ούτε είναι όλες οι ταινίες υποψήφιες για... Χρυσά Βατόµουρα, όπως το «Zoolander». Ούτε για τη Φλόρενς Πιου, που φωτογραφήθηκε στα λευκά στην απεργία των ηθοποιών, πλην όµως έµεινε για πολύ καιρό άνεργη...

Η έκρηξη του streaming δεν ήταν βιώσιµη

Οσοι έχουν ζήσει τη «χρυσή εποχή» του Χόλιγουντ, µας µεταφέρουν στην περίοδο που πρωτογνωρίσαµε το streaming. Ηθοποιοί, σκηνοθέτες, κινηµατογραφιστές ζούσαν και ανέπνεαν στα κινηµατογραφικά πλατό, φλέρταραν µε εναέρια πλάνα για ταινίες και τηλεοπτικές εκποµπές στο Netflix, το Amazon, το Hulu και την Disney. Τώρα λοιπόν, θεωρητικά, επαΐοντες υποστηρίζουν ότι η έκρηξη του streaming δεν ήταν βιώσιµη (τελικά). Και τα στούντιο προσπαθούν να βρουν τρόπους για να είναι κερδοφόρα σε έναν νέο κόσµο, µε διαφορετικές απαιτήσεις. Για µια δεκαετία τουλάχιστον, οι επιχειρήσεις ανθούσαν στο Λος Αντζελες, µε τα κινηµατογραφικά στούντιο να πασχίζουν να προλάβουν τις προθεσµίες. Το «πάρτι» τελείωσε τον Μάιο του 2023, όταν οι σεναριογράφοι του Χόλιγουντ αποφάσισαν να κατεβούν σε απεργία. Ηταν η πρώτη φορά από τη δεκαετία του 1960 που ένωσαν τις δυνάµεις τους σεναριογράφοι και ηθοποιοί. Η παραγωγή σταµάτησε.

Σε κρίση το Χόλιγουντ

Μπορεί να έχει περάσει ένας χρόνος από την ηµέρα που έληξε η απεργία, όµως η κατάσταση δεν µοιάζει να έχει αλλάξει. Αρκετές ταινίες ακυρώθηκαν, οι θέσεις εργασίας είναι όλο και λιγότερες, γίνονται απολύσεις σε πολλά στούντιο, όπως στην Paramount, η οποία προχωρά στη µείωση του 15% του εργατικού δυναµικού της ενόψει της συγχώνευσης µε την εταιρεία Skydance. Ο αριθµός των αµερικανικών παραγωγών στο δεύτερο τρίµηνο του 2024 ήταν µειωµένος κατά περίπου 40%, σε σύγκριση µε την ίδια περίοδο το 2022. Και πώς µεταφράζεται αυτό; Σε λιγότερες καινούργιες ταινίες, όπως και σειρές που αξίζει να δει κάποιος. Και να σκεφτεί κανείς ότι η βιοµηχανία του σινεµά συνεισφέρει µε 115.000.000.000 δολάρια ετησίως στην αµερικανική οικονοµία, απασχολώντας περισσότερα από 681.000 άτοµα. Μήπως τελικά οι άνθρωποι του χώρου επιµένουν να γκρινιάζουν, καθώς το Χόλιγουντ νοµίζει πάντα ότι βρίσκεται σε κρίση; H αλήθεια είναι πως όταν ασχολείσαι µε το σινεµά καλείσαι να αντιµετωπίσεις τεχνολογικές καινοτοµίες, να απορροφήσεις αλλαγές, να προσθέσεις και να αφαιρέσεις συστατικά της µαγείας. Και η καταστροφολογία; Eίναι µάλλον και αυτή στο πρόγραµµα. Η κυρίαρχη αφήγηση πλέον αφορά στο ότι οι παραγωγοί/χρηµατοδότες ταινιών και σειρών γίνονται εχθροί των δηµιουργών/ των ανθρώπων που τις φτιάχνουν. Σαν να βρίσκονται σε αντίπαλα στρατόπεδα. Αν προσθέσουµε στην ανασφάλεια, την τροµοκρατία, την αβεβαιότητα, την αγωνία και την «απειλή» της Τεχνητής Νοηµοσύνης, για σεναριογράφους και ηθοποιούς, ακόµη και στελέχη, το Χόλιγουντ δεν θα είναι ποτέ το ίδιο.

Τώρα βιώνουµε τις συνέπειες. Με χρονοκαθυστέρηση, όπως συµβαίνει πάντα. Εξαιτίας των απεργιών δεν υπάρχουν αρκετές ταινίες και σειρές στα σκαριά για να δώσουν στη βιοµηχανία κινηµατογράφου την ώθηση και την άνθηση που περιµένουν. Για την ιστορία, µόλις πέντε από τις παλιές κινηµατογραφικές εταιρείες εξακολουθούν να λειτουργούν ως παραδοσιακά στούντιο, και µία από αυτές, η Paramount, είναι προς πώληση.

«Επιβιώστε µέχρι το 2025»

Το µοναδικό σύνθηµα που έχει διαρρεύσει, σαν «χαλασµένο τηλέφωνο», είναι «επιβιώστε µέχρι το 2025». Παραγωγοί και σεναριογράφοι, που προτείνουν καινούργια πρότζεκτ, καλούνται να διατηρήσουν τις προσδοκίες τους χαµηλά. Πολύ απλά επειδή κανείς δεν αγοράζει και φυσικά, επειδή όλοι θέλουν να µειώσουν το κόστος, οι εποχές της άνθησης ανήκουν στο παρελθόν. Η επιβίωση της κινηµατογραφικής βιοµηχανίας στη δεκαετία του 1940 -ενώ µαινόταν ο Β' Παγκόσµιος Πόλεµος τα πρώτα τέσσερα χρόνια- απειλούνταν. Οµως, µε έναν «µαγικό» τρόπο κατόρθωνε να επανακάµπτει. Και τώρα που τα τύµπανα του πολέµου ηχούν ξανά, τώρα που έχει ήδη γίνει (από την 1η Οκτωβρίου) πρόβα γενικευµένης εν κατακλείδι σύρραξης, πώς θα αναστρέψει τη φθορά, την κατηφόρα; Στα τέλη πάντως της δεκαετίας του 1960 και τη δεκαετία του 1970, επικεφαλής «στέφθηκε» οµάδα νέων -εκ του αποτελέσµατος τεράστιων- σκηνοθετών που γύρισαν σπουδαία φιλµ: «Mπόνι και Κλάιντ», «Ξένοιαστος καβαλάρης», «Νονός», «Τα σαγόνια του καρχαρία».

Η νέα κανονικότητα είναι τώρα το ζητούµενο. Ανεξάρτητα φιλµ µπορούν να κάνουν τη διαφορά, όπως συνέβη µε ένα ντοκιµαντέρ για την Τέιλορ Σουίφτ, που εξελίχθηκε σε φαινόµενο, καθώς οι ταινίες µε υπερήρωες δεν έχουν την απήχηση που είχαν κάποτε. Οπως το ηλεκτρονικό βιβλίο δεν έφερε το τέλος των βιβλίων ή των βιβλιοπωλείων, έτσι και το streaming δεν θα «σκοτώσει» τις ταινίες ή τον κινηµατογράφο. Ισως πάλι απλώς το «Mission: Impossible» και ο Τοµ Κρουζ να έχουν φτάσει σε ηλικία συνταξιοδότησης.

*Δημοσιεύθηκε στην «Κυριακάτικη Απογευματινή»